گمانه زنی درباره تاثیر تحریم های آمریکا بر بازار سرمایه ایران / دهن کجی بورس به تحریم

فرصت امروز: بازار سرمایه از ابتدای امسال تاکنون با بیم و امیدهای فراوانی همراه بوده و تحولات سیاسی از جمله بازگشت دوباره تحریم های آمریکا در افت وخیزهای این بازار بی تاثیر نبوده است. بررسی روند تاریخی بازار سرمایه ایران نشان می دهد که رفتار بازیگران در کوتاه مدت غالبا ناشی از هیجانات و جو روانی حاکم بر بازار سرمایه است، اما به مرور منطق و تحلیل جایگزین رفتارهای هیجانی می شود و اگر نوسان های کوتاه مدت رخ دهد، در بلندمدت اصلاح خواهد شد.

در همین حال، با فرا رسیدن بزنگاه سیزدهم آبان (4 نوامبر) و موعد بازگشت تحریم های آمریکا، گمانه زنی درباره تاثیر این تحریم ها بر اقتصاد ایران و به ویژه بازار سرمایه، موضوع مهمی است که تحلیل ها و گزارش های ضد و نقیضی درباره آن ابراز می شود؛ اگرچه بیشتر این تحلیل ها ناظر بر تاثیر اندک و یا بی توجهی و دهن کجی بازار سرمایه به دامنه تحریم ها است، چنانچه یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است که پس از اعمال تحریم های آمریکا در روز سیزدهم آبان ماه، قرار نیست که اتفاق ناخوشایندی برای بازار سهام رخ دهد و این بازار با روند طبیعی خود حرکت خواهد کرد.

سید ابراهیم عنایت در گفت وگو با ایسنا، درباره تاثیر تحریم های آمریکا بر بازار سرمایه ایران، گفت: در حال حاضر شاهد جوسازی هایی علیه ایران هستیم اما باید بدانیم که از ۱۳ آبان به بعد قرار نیست برای بازار سرمایه اتفاقی رخ دهد، معاملات به خوبی انجام می شود و شرایط طبق روال پیش خواهد رفت.

او با اشاره به اینکه باید اقداماتی برای تقویت بازار سرمایه انجام داد تا برای سرمایه گذاران امید بیشتری به وجود آید، گفت: در شرایط موجود باید شرکت های جدیدی وارد بازار سرمایه شوند تا سرمایه گذاران از این شرکت ها استقبال کنند و نقدینگی جدید وارد بازار سهام شود.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به احتمال عرضه اولیه گوهر زمین در فرابورس ایران نیز گفت: این سهم در هفته آینده در بازار سرمایه عرضه خواهد شد. در همین روزها که مشغول انجام کارهای عرضه اولیه این سهم هستیم شاهدیم که بسیاری از افراد مشتاق خرید این سهم و سرمایه گذاری در بازار سهام هستند. این موضوع می تواند به اهالی بازار سرمایه بیش از پیش امید دهد.

عنایت افزود: در حال حاضر تعداد زیادی از افراد برای خرید این عرضه اولیه و دانستن شرایط آن با من تماس می گیرند تعداد زیادی از این افراد کسانی هستند که برای اولین بار می خواهند کد معاملاتی بگیرند و خرید سهام انجام دهند. این موضوع نشان می دهد که بازار سرمایه پویایی خود را حفظ کرده است و با اعمال تحریم ها قرار نیست اتفاق جدیدی در بازار سهام رخ دهد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه عرضه های اولیه نقدینگی خوبی را وارد بازار سهام می کند، گفت: در حال حاضر گوهر زمین مراحل پذیرش را در فرابورس طی کرده است. این شرکت دارای دو خط تولید کنسانتره 2میلیون تنی است و سایر خطوط تولید آن در دست اجراست. با عرضه های اولیه موفق می توانیم برای جذب نقدینگی به این بازار کمک کنیم.

صف خرید و فروش سهام کوتاه شد

اما در نخستین روز هفته و در برخی از سهم ها که در هفته گذشته با صف خرید مواجه بودند، کاهش قیمت اتفاق افتاد و در عین حال، ارزش معاملات نیز نسبت به هفته های گذشته کمتر شده و انتظارات از آینده اقتصاد بیش از پیش بر دادوستدها تاثیرگذار شده است.

روز شنبه قیمت ها در بازار سهام شاهد فرازوفرودهای بسیاری بود. این فرازوفرودها تاثیر خود را روی شاخص کل بازده نقدی و قیمت نیز گذاشت و باعث شد این شاخص با نوسان های زیادی تا پایان ساعات معاملاتی روبه رو شود.

به عقیده بسیاری از کارشناسان، وضعیت اقتصادی حال حاضر ایران در معاملات بازار سرمایه نیز تاثیر بسزایی دارد. عامل «انتظارات» از قیمت ها و ریسک های سیستماتیک موجود کلیت معاملات بورسی را بیش از گذشته تحت تاثیر گذاشته و بسیاری خرید و فروش ها نه به دلایل بنیادی شرکت ها بلکه به دلایل روانی و جو عمومی بازار است.

از همین رو، شاخص کل تا حدود ساعت ۱۰ در تراز ۱۸۳ هزار و ۵۸۵ واحدی قرار گرفت، اما با گذشت زمان و کاهش قیمت ها این روند نزولی شد و تا ساعت حدود ۱۲ ادامه یافت، اما در نیم ساعت پایانی معاملات شاهد فرازوفرودی مجدد در این شاخص بودیم و در نهایت نماگر اصلی بازار با ۵۶واحد رشد نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در تراز ۱۸۳ هزار و ۴۲۳ واحدی نشست.

کاهش قیمت سهم های شاخص ساز در کنار افزایش قیمت برخی از سهم های نسبتا کوچک باعث شد شاخص کل هم وزن برخلاف نماگر اصلی ۱۸۰ واحد کاهش را شاهد باشد و به رقم ۲۸ هزار و ۱۲۶واحدی برسد. شاخص آزاد شناور نیز با ۲۶۴واحد کاهش رقم ۱۹۳ هزار و ۲۵۲ واحدی را تجربه کرد و شاخص بازار اول با ۱۱۱ واحد افت رقم ۱۳۶ هزار و ۲۵۴ را دید. در عین حال شاخص بازار دوم با ۹۹۲ واحد رشد تا رقم ۳۶۰ هزار و ۸۲واحدی بالا رفت.

در نخستین روز هفته برخی از نمادها در گروه پتروشیمی و پالایشی و همچنین یک نماد در گروه فلزات اساسی بیشترین تاثیر کاهنده را روی شاخص کل داشتند. به جز فولاد مبارکه اصفهان که تاثیر کاهنده ۱۸۹ واحدی را روی نماگر اصلی داشت، پتروشیمی پارس، پالایش نفت اصفهان، سرمایه گذاری قدیر و پتروشیمی پردیس تلاش کردند شاخص های بازار سرمایه را به سمت پایین هدایت کنند.

در عین حال نماد شرکت های صنایع پتروشیمی خلیج فارس، معدنی و صنعتی گل گهر، ملی صنایع مس ایران و مخابرات ایران هر یک به ترتیب ۱۳۲، ۹۵، ۸۰ و ۸۰ واحد تاثیر فزاینده را روی شاخص کل داشتند.

همچنین در گروه فلزات اساسی اکثر نمادها کمتر از ۲.۵درصد نوسان قیمت را تجربه کردند. در این میان نمادهای شرکت هایی همچون سهامی ذوب آهن اصفهان، ملی صنایع مس ایران، ملی سرب و روی ایران و معدنی کیمیای زنجان گستران توانستند از یک تا حدود 2درصد رشد قیمت را داشته باشند.

اما فروسلیس ایران، گروه صنعتی سپاهان، آلومراد، لوله و ماشین سازی ایران، شرکت آهن و فولاد ارفع و صنعت روی زنگان با افت قیمت روبه رو شدند.

محصولات شیمیایی نیز با روند کاهشی در قیمت سهم ها روبه رو بودند، هرچند که این روند کاهنده با شیب تندی رخ نداد و عمدتا از نیم تا 2درصد کاهش قیمت را سهم های این گروه شاهد بودند.

اما با این که در گروه خودرو و ساخت قطعات طی برخی از روزهای معاملاتی هفته گذشته شاهد رشد بی وقفه قیمت ها و صف های خرید بودیم، روز شنبه بازار روی دیگری را به سهام های این گروه نشان داد. این گروه بار دیگر با کاهش فزاینده قیمت ها روبه رو شدند و عمده آنها بیش از 3درصد افت کردند. نیمی از سهم های گروه بانک ها و موسسات اعتباری نیز که در هفته گذشته همگام با گروه خودرو رشد کردند، با افت قیمت مواجه شدند.

در گروه فرآورده های نفتی، کوک و سوخت هسته ای نیز روند قیمت ها با شیب آرامی کاهشی بود هرچند که معدود نمادهای این گروه با افزایش قیمت روبه رو شدند.

ارزش معاملات بورس تهران به ۷۸۱ میلیارد تومان رسید و حجم معاملات رقم ۲.۴ میلیارد سهم و اوراق مالی را شاهد بود. همچنین تعداد معاملات این بازار عدد ۱۴۳ هزار و ۸۲۴ واحدی را تجربه کرد. آیفکس نیز با ۹.۹۱ واحد افت مواجه شد و تا رقم ۲۰۰۸ واحدی پایین آمد. ارزش معاملات این بازار به رقم ۳۲۷ میلیارد تومان رسید و حجم معاملات رقم ۸۷۷ میلیون سهم و اوراق مالی را تجربه کرد.