موافقت نامه توسعه میدان نفتی کرنج بین ایران و انگلیس امضا شد / گام نخست برجام بدون آمریکا؟

فرصت امروز: موافقت نامه بین المللی توسعه میدان نفتی کرنج با کنسرسیوم بین المللی پرگس، چهارشنبه شب با حضور وزیر نفت ایران، مدیر کنسرسیوم بین المللی پرگس و سفیر انگلیس در تهران به امضا رسید. این نخستین موافقت نامه بین المللی نفتی ایران پس از خروج آمریکا از برجام و نخستین گام عملی اروپا برای حفظ برجام بدون آمریکاست.

درحالی با تصمیم دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شده است که سران اروپا از تهران خواستند در برجام باقی بماند، زیرا آنها به دنبال یافتن راه حلی برای حفظ این توافق جهانی هستند. با همین هدف، نشست اتحادیه اروپا چهارشنبه شب در بلغارستان برگزار شد و مقام های اروپایی ضمن نشان دادن اتحادشان علیه آمریکا برای حفظ برجام، راهکارهای اقتصادی را به منظور مصون نگه داشتن شرکت هایشان از تحریم های احتمالی آمریکا و نیز دور زدن تحریم های ثانویه بررسی کردند.

تحریم های ثانویه آن دسته از تحریم هایی را شامل می شود که اگر کشورهای دیگر رعایت نکنند با مجازات آمریکا همراه خواهند شد؛ اروپا به شدت از خروج ترامپ از برجام عصبانی است و تأکید دارد که یکجانبه گرایی واشنگتن را تاب نخواهد آورد.

طی روزهای گذشته بسیاری از مقام های اروپایی بر حفظ استقلال اروپا مقابل آمریکا و مقابله با تحریم های این کشور تأکید و اعلام کرده اند که اجازه نخواهند داد برجام از بین برود.

یک روز پیش از نشست اتحادیه اروپا نیز نشست وزیران خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان با حضور فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در بروکسل برگزار و قرار شد نشست های بعدی در سطح کارشناسی بین اروپایی ها برای یافتن راه حل های عملی به منظور حفظ برجام ادامه یابد.

ایران اعلام کرده اگر اروپا از منافعش در قالب برجام حفاظت کند و در این زمینه تضمین دهد، بر سر ماندن در این توافق تصمیم خواهد گرفت. موضوع مهم اقتصادی در این زمینه بحث تحریم هایی است که به ویژه شامل حوزه نفت و پتروشیمی، حمل و نقل، کشتیرانی، تعامل های بانکی و سایر بخش های اقتصادی می شود و اروپا باید تضمین دهد تهران مشمول تحریم در این بخش ها نشود.

جزییات قرارداد نفتی

به گزارش ایرنا، این موافقت نامه اصولی نفتی از سوی «بیژن عالی پور» مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب و «کالین رولی» مدیر کنسرسیوم بین المللی پرگس امضا شده است که در صورت نهایی شدن قرارداد توسعه این میدان، امکان دستیابی به تولید روزانه حداکثر 200 هزار بشکه و تولید تجمعی حدود 655 میلیون بشکه در 10 سال آینده با برآورد هزینه های سرمایه ای مستقیم معادل یک میلیارد و 167 میلیون دلار و هزینه های غیرمستقیم معادل 187 میلیون دلار وجود دارد.
مهم ترین بخش های شرح کار این قرارداد، فشارافزایی مخزن تا فشار اولیه با افزایش حدود سه برابری تزریق گاز نسبت به وضعت کنونی، احداث ایستگاه های تراکم و تزریق گاز با ظرفیت 800 میلیون فوت مکعب در روز، ساخت تأسیسات جمع آوری و انتقال گاز همراه با ظرفیت 280 میلیون فوت مکعب در روز، حفاری 35 حلقه چاه است.

با اجرای کامل این طرح ضمن افزایش ظرفیت تولید نفت خام کشور، زمینه های اشتغال گسترده در استان خوزستان ایجاد می شود.

براساس این موافقت نامه انتظار می رود کنسرسیوم پرگس با مدیریت مناسب پروژه و همکاری با شرکت ها و سازندگان تجهیزات داخلی و بین المللی، زمینه جذب سرمایه و تکنولوژی های لازم در بخش های افزایش بازیافت، شیوه های نوین حفاری و همچنین سایر بخش های ذی ربط را ایجاد کند.

کنسرسیوم بین المللی پرگس با هدف توسعه میدان های هیدروکربوری از 11 شرکت اروپایی، آسیایی و کانادایی تشکیل شده است که در حوزه های مختلفی از بالادست تا پایین دست صنعت نفت فعالیت دارند.

شرکت انگلیسی پرگس (فعال در حوزه مهندسی و مدیریت سرمایه گذاری در صنعت نفت)، شرکت ای. جی. آر (AGR) نروژ (فعال در حفاری و طراحی مهندسی)، شرکت اسپک (SPEC) خاورمیانه (فعال در زمینه ساخت مجتمع های بهره برداری)، شرکت لابی (LOOBY) انگلیس (فعال در ساخت تجهیزات سطح الارضی)، شرکت ملی نفت فیلیپین (PNOC) و دانشگاه صنعتی شریف، اعضای اصلی کنسرسیوم پرگس را تشکیل می دهند و شرکت پرگس (PERGAS) مدیریت این کنسرسیوم را بر عهده دارد.

کنسرسیوم بین المللی پرگس، نخستین تفاهم نامه و قرارداد در چارچوب قرارداد شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب را با هدف مطالعه دو میدان کرنج (مخازن آسماری، پابده و خامی) و شادگان (مخازن آسماری و بنگستان)، سوم آذرماه سال 1395 با بیزن عالی پور مدیرعامل شرکت مناطق نفتخیز جنوب امضا کرد.

موضع صریح لندن

یکی از مقام های حاضر در آیین امضای این موافقت نامه، سفیر انگلیس در تهران بود. راب مک ایر یکی از دیپلمات های کارکشته انگلیس است که به تازگی سکان این مسئولیت را به دست گرفته و در حاشیه امضای این موافقت نامه گفت: امضای قرارداد توسعه میدان کرنج در جنوب شرقی رامهرمز در خوزستان در زمان مناسبی انجام می شود و دولت انگلیس از این موافقت نامه و همکاری تجاری حمایت می کند.

وی اظهار داشت: این قرارداد جلوه ای از تعهد تجاری انگلیس برای حضور در ایران است و مدیرعامل کنسرسیوم پرگس به طور ویژه برای امضای این موافقت نامه توسعه میدان نفتی کرنج به تهران سفر کرد.

مک ایر با بیان اینکه انگلیس بر اجرای برجام متعهد است، یادآور شد: سایر کشورها نیز بر این توافق پایبند خواهند بود و به تبادلات تجاری با ایران ادامه می دهیم.

وی با اذعان به وجود اختلاف بین اروپا و آمریکا گفت: میان ما و شرکای اروپایی با آمریکا، اختلاف نظر وجود دارد اما از شرکت هایی که تمایل به کار در ایران دارند، حمایت می کنیم.

اروپا و انسداد تحریم ها

درشرایطی که آمریکا تهدید کرده تحریم های هسته ای ایران را بازمی گرداند و تهران را مشمول سخت ترین تحریم ها می کند، «دیمیتریس آوراموپولوس» کمیسیونر امور داخلی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه در ادامه تلاش اروپاییان برای حفاظت از برجام، از بررسی قانونی خبر داد که شرکت های اروپایی را از پیروی تحریم های آمریکا علیه ایران منع می کند.

به گزارش بلومبرگ، وی در جمع خبرنگاران در بروکسل گفت: کمیسیون اروپا راه حل هایی عملی و ملموس را برای اطمینان از پایبندی اتحادیه به تعهدات برجامی و حمایت از فعالیت های اقتصادی مورد بررسی قرار داده است.

آوراموپولوس ادامه داد: احتمال به کارگیری «قانون انسداد» را بررسی کرده ایم و آماده ایم در صورت لزوم، آن را عملیاتی کنیم.

اشاره وی به طرحی مربوط به سال 1996 است که برای مقابله اروپا با تحریم های آمریکا علیه کوبا، ایران و لیبی تدوین شده و واشنگتن را ناچار به عقب نشینی کرده بود.

اجرای این طرح، شرکت ها را از پیروی تحریم های خارجی منع می کند و اتحادیه اروپا به موجب آن، هرگونه جریمه احتمالی آمریکا علیه کسب و کارهای اروپایی را به رسمیت نخواهد شناخت.

این تنها یکی از گزینه های مطرح برای حفظ احتمالی برجام پس از خروج واشنگتن از این توافق خواهد بود.

مقابله اروپا با دغلکاری ترامپ

در این شرایط رئیس شورای اروپا نیز گفته است که اتحادیه اروپا باید برابر ادعاهای فریبکارانه دولت ایالات متحده، یکپارچه و هم پیمان شود.

به گزارش رویترز، توسک در نشست خبری در صوفیه بلغارستان افزود: ترامپ موجب شد اتحادیه اروپا واقع بینانه به جنگ تجاری و خروج آمریکا از برجام نگاه کند و از توهم رهایی یابد.

به گفته وی، با توجه به تصمیم های اخیر رئیس جمهوری آمریکا، انسان ممکن است حتی چنین تصور کند که با دوستانی مانند این، چه نیازی به دشمن داریم. اما اگر بخواهیم صریح و شفاف سخن بگویم، اروپا باید از ترامپ قدردان و سپاسگزار باشد، زیرا به لطف تصمیم ها و سیاست های وی، از همه توهماتمان رها شدیم.

توسک افزود: ترامپ ما را وادار کرد که دریابیم در صورت نیاز به کمک، باید تنها به خود امیدوار و متکی باشیم.

تأکید بر همکاری بخش انرژی با ایران

از آنجا که تداوم همکاری های مشترک اروپا با ایران به ویژه در حوزه انرژی و مصونیت این بخش از تحریم ها بسیار اهمیت دارد، اروپاییان طی روزهای گذشته بارها اعلام کرده اند که یکی از محورهای بررسی هایشان همین بخش است.

در همین زمینه، دیروز 29 اردیبهشت ماه قرار بود کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا به منظور تقویت همکاری های این حوزه با ایران به تهران سفر کند. روزنامه ال پاییس نوشته است: سفر این مقام اسپانیایی کمیسیون انرژی اروپا اولین حضور یک مقام اروپایی در تهران پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای به شمار می رود.

این سومین سفر «میگل آریاس کانیته» به تهران پس از سفرهایش در فروردین 95 و اردیبهشت 96 به ایران خواهد بود.

حمایت سازمان ملل از اروپا

درحالی که اختلاف بین اروپا و آمریکا این روزها به بالاترین حد خود رسیده دبیرکل سازمان ملل نیز گفته حامی تلاش اروپا برای حفظ برجام است.

«آنتونیو گوترش» با تأکید بر اینکه اتحادیه اروپا باید نقش محوری تری در جهان سیاسی امروز بازی کند، از تلاش های این اتحادیه برای حفظ برجام اعلام حمایت کرد.

گوترش تصریح کرد: اروپا باید بیش از گذشته متحد، مؤثر و در صحنه حاضر باشد و به عنوان رکن اصلی چندجانبه گرایی در جهان امروز، کاری کند که صدایش بیشتر شنیده شود.

وی همچنین در پاسخ به سوالی درخصوص خروج آمریکا از برجام گفت که انتظار ندارد در آینده نزدیک، تحریمی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح شود.

واکنش زنگنه به خروج احتمالی توتال از پارس جنوبی

اما بیژن زنگنه شامگاه چهارشنبه در حاشیه امضای این موافقت نامه درباره خروج احتمالی توتال از پارس جنوبی گفت: طبق قرارداد، در صورتی که «توتال» فرانسه از فعالیت در توسعه فاز 11 پارس جنوبی کنار برود شرکت «سی. ان.پی.سی» چین جایگزین آن می شود.

وزیر نفت ادامه داد: توتال اعلام کرده است اگر آمریکا مجوز معافیت توتال از تحریم ها را صادر نکند بر اساس قرارداد، فرآیند خروج از قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را آغاز می کند.

او یادآوری کرد: سی. ان.پی.سی چین در صورت جایگزینی، سهام توتال را در اختیار می گیرد. همچنین در صورت خروج طرف چینی از قرارداد نیز شرکت پتروپارس ایران باقی می ماند.

زنگنه همچنین اعلام کرد: برای خروج توتال از قرارداد جریمه ای وجود ندارد اما مبلغی که توتال تاکنون در این قرارداد هزینه کرده است تا زمان اجرای کار بازپرداخت نمی شود.

وی درباره قرارداد با شرکت پرگس نیز گفت: با مسئولان پرگس درباره اجرای این قرارداد و تأمین فاینانس مذاکره کردیم که آنها اعلام کردند از چه محل هایی می توانند پول را تأمین کنند.

وزیر نفت درباره توسعه لایه نفتی پارس جنوبی گفت: بهتر است در این زمینه کمتر صحبت کنم؛ زیرا هر حرفی بزنم سراغ گزینه های ما می روند و آن را می سوزانند.