بررسی افت و خیز قیمت خودرو در سال 1402

به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای اقتصاد، بازار خودرو، طی سال ۱۴۰۲ با افت و خیزهای متعددی روبه رو بود؛ افت و خیزهایی که ناشی از جریانات و اتفاقات سیاسی و اقتصادی بود تا عوامل مربوط به صنعت خودرو. بااین وجود در یک نگاه کلی می توان گفت در سال جاری شاهد دو قله قیمتی در بازار خودرو بودیم که در ابتدا و انتهای این سال ثبت شده و به خوبی رد پای قیمت گذاری را روی بازار نشان می دهد.

در سال جاری فاکتورهای تاثیرگذار زیادی در بازار خودرو ایفای نقش کردند، به طوری که یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر قیمت خودرو نرخ ارز بود که همیشه افت وخیزهای آن سایه خود را روی بازار خودرو می اندازد. بنابراین نوسانات در نرخ ارز طی سال ۱۴۰۲ به شدت بازار خودرو را تحت تاثیر خود قرار داد. سال ۱۴۰۲ درحالی شروع شد که دلار آمریکا در بازار آزاد حدود ۵۱هزار تومان معامله شد و تا پایان سال همچنان با افت وخیز همراه بود. بدین ترتیب سال جاری، سال آرامی در معاملات ارزی نبود و بهای ارز، رشد یا افت های متعددی را تجربه کرد. بنابراین دور از انتظار هم نبود که قیمت خودرو در تبعیت دائمی خود از نرخ ارز تحت تاثیر این نوسانات قرار بگیرد.

مسائل سیاسی و منطقه ای از دیگر فاکتورهایی بود که قیمت خودرو را طی سال جاری تحت تاثیر خود قرار داد. برای مثال با آغاز جنگ در غرب خاورمیانه، قیمت خودرو در بازار ایران رو به افزایش رفت و چندی بعد دوباره فروکش کرد. مناسبات سیاسی کشور با جامعه بین المللی با اثر مستقیم بر نرخ ارز می تواند بازار خودرو را شدیدا با خود همراه کند.

سیاست های خودرویی وزارت صمت نیز از عوامل بسیار کلیدی در نوسانات بازار خودروی کشور در سال ۱۴۰۲ بود. از این میان می توان به فروش خودرو در سامانه یکپارچه اشاره کرد. هر بار که مرحله جدیدی از فروش در سامانه یکپارچه کلید خورده است، قیمت در بازار خودرو روند نزولی به خود می گیرد.فاکتور تاثیرگذار دیگر در این مسیر را می توان موضوع واردات خودرو دانست. این موضوع از سال ۱۴۰۱ کلید خورد و حتی سوم شهریورماه این سال آیین نامه اجرایی آن ابلاغ شد، اما در نهایت در سال ۱۴۰۱ خبری از ورود خارجی ها نبود. بااین حال از ابتدای امسال به صورت قطره چکانی واردات خودرو انجام شد، گرچه ورود این خودروها بسیار محدود بوده و تا انتهای دی ماه آمار واردات قطعی تنها به ۸هزار دستگاه رسید اما به هر صورت واردات انجام شده بازار خودرو را تحت تاثیر قرار داد.

حتی اگر خود خودروها به دلیل تعداد محدود چنین توانایی ای نداشتند، باز هم هیجانات مربوط به آن بازار خودرو را متاثر کرد. در این بین سیاستگذار سعی می کرد که به جای واردات واقعی، با اخبار مربوط به واردات، بازار خودرو را کنترل کند. همچنین تصویب آیین نامه واردات خودروهای کارکرده به جو روانی حاصل از این موضوع شدت داد؛ به طوری که با هر خبر جدیدی از واردات قیمت ها رو به کاهش می رفت. البته هرچه از سال می گذشت تاثیر این اخبار کمتر می شد، چراکه فعالان بازار دیگر نسبت به وعده ها و اخباری که توسط سیاستگذار منتشر می شد بی اعتماد شده بودند.

از طرف دیگر برخی افت وخیز ها در عرضه و اقداماتی که توسط خودروساز انجام می شد نیز سایه خود را بر بازار می انداخت. برای مثال در انتهای تابستان امسال و زمانی که صحبت ها در مورد قیمت گذاری جدید خودرو اوج گرفته بود، عرضه محصولات جدید خودروسازان به بازار کاهش پیدا کرد؛ تا جایی که قوه قضائیه و سازمان بازرسی کل کشور به موضوع ورود کرده و خودروسازان را مجبور به عرضه محصولات دپوشده خود کردند.

اما با همه عواملی که آنها را زیر ذره بین قرار دادیم، همچنان این قیمت گذاری دستوری است که نقش اصلی را در بازار خودروی کشور بازی می کند. همان  طور که پیش تر اشاره کردیم، بازار خودرو در سال ۱۴۰۲ شاهد دو قله قیمتی بوده است و جالب اینکه هردوی این قله های قیمتی در آستانه قیمت گذاری جدید اتفاق افتاده اند. آخرین قیمت گذاری خودرو به اردیبهشت ماه سال جاری برمی گردد. قیمت های ثبت شده در بازار در فروردین و اردیبهشت نشانگر اوج قیمتی سال جاری هستند. بعد از آن قیمت ها رو کاهش رفته و افت وخیز هایی را هم تجربه کرده اما دوباره از اواسط دی ماه رشد قیمت جدیدی کلید خورد و طی هفته اخیر قله قیمتی دیگری پس از اردیبهشت ماه را به ثبت رسانده است. جالب اینکه این بار نیز بیشینه قیمتی در زمانی اتفاق افتاد که بازهم زمزمه های قیمت گذاری جدید وجود دارد. بنابراین به خوبی رد پای خطای سیاستگذار در روند طی شده در بازار دیده می شود. حال آنکه اگر قیمت رسمی خودرو به مرور از ابتدای سال افزایش پیدا می کرد، دیگر شاهد این نبودیم که با هر بار قیمت گذاری بازار خودرو کاملا به هم بریزد.

افت وخیز قیمت خودرو در 1402

«دنیای اقتصاد» برای بررسی بازار خودرو طی سال 1402، قیمت 8 محصول پرتقاضای داخلی و مونتاژی را از ابتدای امسال و در پایان هر ماه رصد کرده است. تقریبا تمامی این خودروها سال را با قیمت بسیار بالایی آغاز کرده اند و سپس قیمت های کمتری را طی ماه های بعد ثبت کرده اند و دوباره در ماه های پایانی سال به قله قیمتی بازگشته اند. برای مثال پژو 206 تیپ 2 در انتهای فروردین ماه سال جاری 605 میلیون تومان معامله می شد، اما پس از آن قیمت این خودرو تعدیل شده و حتی از پایان تیر تا انتهای آذرماه بین 470 تا 485 میلیون تومان معامله می شد؛ اما پس از آن دوباره روند رو به رشد به خود گرفته و با ثبت قیمت های 540 و 570 میلیون تومان در دی و بهمن، در اسفند ماه باز هم 600 میلیون تومان قیمت گذاری شد.

در مورد پژو پارس سال بیشینه قیمتی سال مربوط به ماه جاری است. این خودرو سال 1402 را با قیمت 602 میلیون تومان آغاز کرد ولی پس از آن با آرامش در بازار طی ماه هایی 490 میلیون تومان نیز معامله شد. اما در موج اخیر رشد قیمت، بهای آن از قیمت اولیه نیز فراتر رفته و حالا 655 میلیون تومان خرید و فروش می شود.

از بین محصولات سایپا تغییرات قیمت کوئیک R اتوماتیک را بررسی کردیم. این خودرو که انتهای فروردین ماه 415 میلیون تومان قیمت داشت، در ماه های بعدی با افت قیمت مواجه شده و در شهریور هم به 335 میلیون تومان رسید، اما پس از آن دوباره با رشد قیمت مواجه شده و روز گذشته در بازار 395 میلیون تومان خرید و فروش شد. جک S5 نیز یکی از خودروهایی بود که در این بررسی، تغییرات قیمتی آن را زیر ذره بین قرار دادیم. این خودروی مونتاژی در ابتدای سال جاری یک میلیارد و 840 میلیون تومان قیمت داشت اما پس از آن قیمت های کمتری را ثبت کرد و حتی بهای آن در تیرماه به یک میلیارد و 300 میلیون تومان هم رسید. با این وجود باز هم دستخوش رشد قیمت شده و دیروز در بازار یک میلیارد و 640 میلیون تومان قیمت گذاری شد.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی