اتکای وزارت نفت به بخش‌خصوصی

بیش از 50 درصد از دارایی‌های کشور در صنعتی سرمایه‌گذاری شده که به دلیل نبود مدیریت‌خوردگی راندمان حداقلی دارد. برای این منظور وزارت نفت از بخش خصوصی خواسته تا با همکاری و تهیه نرم‌افزار خوردگی به صنعت نفت رونق دهد. سند راهبردی مدیریت خوردگی صنعت نفت به دستور وزیر نفت در سال ‌جاری با هدف کاهش خسارت و هزینه‌های جانی، مالی و محیط زیستی، مدیریت خـوردگـی در تـاسیسات زیربنایی و مـجـتـمع‌های عملیاتی و غیر عملیاتی در اولویت کار معاونت امور مهندسی قرار گرفته است. استراتژی‌های ارتقای دانش، توانمندی کارکنان، بهبود فرآیندهای مهندسی و عملیاتی، بهبود فرآیندهای نظارت و ارزیابی، فعال‌سازی نظام حسابداری صنعتی هزینه‌های خوردگی، انجام پژوهش‌های مستمر و فناوری‌های نوین برای اقدامات پیشگیرانه و استفاده از تکنولوژی‌های فناوری اطلاعات در این برنامه مدیریتی لحاظ شده است.

در حال حاضر، بیش از 50 درصد از دارایی‌های کشور در صنعت نفت سرمایه‌گذاری شده و با توجه به این گزارش که نسبت زیان‌های مالی ناشی از خوردگی تاسیسات، حدود چهار تا پنج درصد تولید ناخالص ملی کشورهای توسعه‌یافته را شامل می‌شود، ضرورت توجه به مدیریت خوردگی در صنعت نفت کاملا احساس می‌شود. در حال حاضر، کمیته راهبری مدیریت خوردگی در سطح ستاد وزارت نفت، کمیته‌های اجرایی وابسته به آن در چهار شرکت اصلی و شرکت‌ها و مدیریت‌های تابعه، فعال است.

تاثیر خوردگی در صنعت نفت

سیدعماد حسینی، معاون وزیر نفت و رییس کمیته راهبردی مدیریت خوردگی صنعت نفت با بیان اینکه با مدیریت صحیح و بهینه خوردگی، می‌توان از هدررفت پنج درصد تولید ناخالص ملی (GDP) جلوگیری کرد، به «فرصت امروز» می‌گوید: ‌«‌بانک اطلاعاتی برای تعیین هزینه‌های ناشی از خوردگی در صنعت نفت وجود ندارد اما با ایجاد دبیرخانه فنی به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته‌ایم.‌»

وی با اشاره به اینکه تلاش می‌کنیم با نوسازی برخی از تجهیزات مانع اتلاف انرژی شویم، می‌افزاید: ‌«‌در صنعت نفت به دنبال از رده خارج کردن بخش های مختلف نفتی نیستیم، بلکه می‌خواهیم تاثیرات خوردگی در این صنعت را که به کاهش تولید، توقف فعالیت، کاهش بهره‌وری، افزایش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری منجر شده، به حداقل برسانیم.»

تجهیزات 50 ساله نفت افتخار نیست
در این زمینه وزارت نفت اقدامات متعددی را در دستور کار خود قرار داده که مهم‌ترین آن ایجاد تعامل با انجمن‌خوردگی است. علیرضا اصل عربی سردرودی، مدیرکل راهبردی نظام نگهداری و تعمیرات صنعت نفت، در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: «در این بخش با تعامل با بخش خصوصی ضوابط فنی و مهندسی در قالب دستورالعمل‌ها تهیه شده، بدون شک در صورت کارآمد بودن این دستورالعمل فنی سایر وزارتخانه و نهادها نیز از آن بهره خواهند برد.»

وی با بیان اینکه صنعت نفت ما به دلیل قدمت در بسیاری از بخش‌ها دچار فرسودگی تجهیزات شده، می‌افزاید: «عمده مشکل ما در بخش تجهیزات از جمله ابزار دقیق است که وارداتی است. در حقیقت بیشتر تجهیزات صنعت نفت از سال‌های پیش وارد شده اما از آنجا که دانش فنی آن دراختیار ما نبوده عملا نوسازی صورت نگرفت. برای ما افتخار نیست که تجهیزات و دستگاه‌هایی با قدمت 50 سال داریم زیرا به دلیل این قدمت راندمان پایین است و تلاش بر این است که با دانش بومی طراحی صنعت نفت این مشکل را حل کنیم.»

به گفته اصل عربی بـیـشـتـریـن خـوردگـی در بالادستی نفت است، وضعیت مدیریت خوردگی در پالایشگاه و پتروشیمی‌ها به دلیل عجین بودن با تولید بهتر است. اگر بتوانیم با مدیریت خوردگی راندمان را افزایش دهیم، سود زیادی نصیب صنعت نفت می‌شود. گرچه نمی‌توان به درستی آمار داد که نبود مدیریت خوردگی چه تاثیری در کاهش راندمان دارد اما از مجموع 220 حادثه دو سال گذشته در صنعت نفت، 60 حادثه در ارتباط با مدیریت خوردگی بوده است. متاسفانه بالادستی صنعت نفت تنها 25 درصد راندمان واقعی دارد.

وی با اشاره به اینکه وزارت نفت به دلیل بزرگ بودن ساختار و بدنه نمی‌تواند فعالیت اجرایی در عملیاتی را سریع و چابک انجام دهد، از این رو از انجمن خوردگی دعوت شد تا بحث ارزیابی و مدیریت‌خوردگی و تربیت نیروهای لازم را برعهده گیرد، می‌گوید: «مدیریت خوردگی صنعت نفت به بخش خصوصی واگذار شده و قرار است این بخش مشکل نبود نرم‌افزار این مدیریت را نیز با تولید حل کند.»

کاهش دو درصد خوردگی در صنعت

با توجه به اهمیت موضوع از ابراهیم حشمت دهکری رییس انجمن خوردگی ایران خواسته شد تا درباره ماموریت وزارت نفت توضیح دهد. وی به «فرصت امروز» می‌گوید: «درباره خوردگی قوانین ملی و بین‌المللی وجود دارد و در این کار بنای کار تبعیت از استانداردهای بین‌المللی است. متاسفانه با وجود قوانین در کشور این مسئله در کشور اجرایی نشده و علت آن عبور از قانون است.»

وی با اشاره به اینکه در حالت خوشبینانه در کشور ما به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در صنعت شش تا هشت درصد تولید ناخالص ملی خوردگی داریم، می‌افزاید: «به دلیل وزن سنگین صنعت نفت بیشترین درصد متعلق به نفت است، امیدواریم با تلاش ضمن افزایش راندمان تولید در صنعت، هزینه را نیز کاهش دهیم. برای این منظور نرم‌افزاری که در سطح بین‌المللی تعریف شده است، مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این نرم‌افزار از سال 94 مورد استفاده قرار خواهد گرفت و پیش‌بینی ما بر این است که حدود دو درصد خوردگی در صنعت کشور را کاهش دهیم.»