حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی صبح یکشنبه در مراسم گرامیداشت هفته محیطزیست سخنرانی کرد. رییسجمهور ضمن تاکید بر اینکه امام علی (ع) میفرماید تقوای الهی هم نسبت به خداست و هم نسبت به زمین گفت: ما باید هم از گناهان اخلاقی خود توبه کنیم و هم از ظلم به طبیعت و سپس برای جبران تخریب محیطزیست تلاش کنیم. رییسجمهور همچنین با اشاره به اینکه بهرهبرداری ناصحیح از طبیعت ما را دچار مخاطره میکند، گفت: یکی از کاربردهای اعتدال همین جاست. ما اگر در بهرهبرداری از محیطزیست افراط کردیم، ناموفق خواهیم بود. ما در برابر فرزندان و نسلهای آینده خود مسئول هستیم.
رییسجمهور با تاکید بر اینکه افزایش جمعیت انسانی و ظهور صنعت و فناوری بر محیطزیست اثر گذاشته است، گفت: افزایش جمعیت زمین بار را بر دوش طبیعت افزوده است. از سویی ما از صنعت و فناوری برای راحت شدن زندگی خود استفاده میکنیم اما آیا از خود پرسیدهایم اتومبیلی که استفاده میکنیم چه آثاری بر طبیعت دارد؟ ما نسبت به مطالعه آثار فناوری و صنعت در محیطزیست کمتر مطالعه کردهایم. در گذشته برای منازل از خشت، چوب و گل استفاده میشد که پس از تخریب منازل این وسایل به دامان طبیعت باز میگشت اما امروز از سیمان، آهن یا میلگرد استفاده میشود. در ایران نیز که عمر خانهها 15 سال است، درحالیکه عمر خانهها در دنیا 100 ساله است. ما به تدبیر نیاز داریم، تدبیر یعنی دیدن نهایت کار. اگر تدبیر نکنیم و به آینده نگاه نکنیم در زندگی دچار مشکل میشویم. عدم دقت روی قانون طبیعت ما را دچار مشکل میکند. ما نمیتوانیم قانون طبیعت را به هم بزنیم. جنگیدن با قوانین مسلم جهان به شکست ما منجر میشود، زیرا آن قانون، قانون خداست و ما قادر نیستیم با قانون خدا بجنگیم. قوانین و سنتهای الهی دائمی است و ما باید به آنها احترام بگذاریم.
رییسجمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ما باید به قانون طبیعت احترام بگذاریم، گفت: حفظ آب، خاک و هوا جزو موارد مهم امر به معروف است. امر به معروف و نهیازمنکر فقط در چند حکم الهی خلاصه نمیشود. امر به معروف یعنی همه شایستهها و منکر یعنی همه زشتیها. کسی که محیطزیست را آلوده میکند منکر انجام میدهد. ورود فاضلاب به رودخانهها منکر و حرام است. جای نهی از منکر اینجاست. شما میتوانید منکر را در کنار سدها و رودخانههای تهران ببینید. آنجا باید نهی از منکر کرد. کسی که آشغال بر زمین میریزد منکر را منکر نمیداند. ما باید نهی از منکر کنیم تا زشتی، زشت بماند. میگویند مالیات میدهیم پس آشغال میریزیم تا دیگری آن را جمع کند، چنین فردی به مصالح اجتماعی درست نمینگرد. باید نسبت به حفظ محیطزیست احساس وظیفه انسانی، اجتماعی، ملی و دینی داشته باشیم. اگر دست به دست هم ندهیم دولت به تنهایی در حفظ محیطزیست ناموفق خواهد بود. اصولا دولت جایی موفق است که همه احساس مسئولیت کرده و به دولت کمک کنند.
رییسجمهور با بیان اینکه برخی وظایف در حفظ محیطزیست به عهده دولت است، گفت: بهطور مثال تصویب قوانین مربوط به بنزین و گازوییل سالم مربوط به دولت است. وظیفه ماست که بتوانیم سوختی را که حداقل آلودگی داشته باشد، تامین کنیم. در این راه دولت قدمهای خوبی هم برداشته و بنزین پتروشیمی را کنار گذاشته و بنزین یورو4 را آورده است. دولت همچنین در مورد استانداردهای خودرو نیز سختگیری کرده است. باید این مسیر با حساسیت نسبت به معاینه فنی و اسقاط خودرو دنبال شود. رییسجمهور با اشاره به اینکه در سال 93 بیش از 250 هزار دستگاه خودرو اسقاط شد، گفت: در سالهای گذشته به این موارد بیتوجهی شده بود. پلیس، پالایشگاه، جایگاه سوخت، دولت و مردم همه باید دست به دست هم دهند تا بتوانیم قدمهای مثبتی برداریم.
رییسجمهور همچنین با اشاره به اینکه برداشت ایران از میادین مشترک نسبت به همسایگان کمتر است، گفت: ما بهرهبرداری از منابع مشترک گازی را در دستور کار خود قرار دادیم و گاز بیشتری تولید کرده و آن را جایگزین مازوت در نیروگاهها و مراکز صنعتی کردیم بهگونهای که 38 درصد مصرف مازوت کاهش یافته است. رییسجمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه نخستین مصوبه هیات دولت یازدهم درباره دریاچه ارومیه بود، افزود: این دولت، دولت محیطزیست است و به آن اهمیت میدهد. اگر ما به محیطزیست توجه نکنیم توسعه، صنعت و سلامت انسان ادامه نمییابد. دولت قدمهای خوبی در زمینه احیای رودخانهها و تالابها برداشته است البته موضوع دریاچه ارومیه با تلاش یک ساله یا دو ساله حل نمیشود.
رییسجمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه وقتی نهر جاری میشود فکر انسان هم جاری شده و جامعه به حرکت در میآید، گفت: خداوند درباره بهشت گفته که رودخانهها و درختان سرسبز در آنجا وجود دارد در واقع بهشت دنیا و آخرت تفاوتی ندارند و از هم جدا نیستند. با کمی تسامح میتوان گفت اگر کسی دنیای خودش را جهنم کرد باید در آخرت هم منتظر جهنم باشد و اگر کسی دنیای خود را بهشت کرد باید منتظر بهشت آخرت هم باشد. بهشت و جهنم ما به اخلاق و رفتار ما با خودمان، با انسانها و طبیعت مرتبط است. ما برای حل مشکلات محیطزیستی به فرهنگ، سرمایه و فناوری نیاز داریم. اکنون فناوری، محیطزیست را تخریب کرده و باید با همین فناوری ما انواع آلودگی را حل کنیم. ورود فاضلابها به رودخانهها یک مصیبت است. ما باید با سرمایه مشکل فاضلاب خود را حل کنیم. ما باید کارخانه ایجاد کرده و با سوزاندن زبالهها برق تولید کنیم، البته این اقدامات آغاز شده ولی باید گامهای بلندی نیز برداریم. ما وقتی میگوییم باید تحریمهای ظالمانه رفع شود بعضیها چشمانشان زیاد نچرخد. تحریمهای ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیطزیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانکها احیا شوند. آنها که ملت ما را تحریم کردهاند ظلم بزرگی مرتکب شدهاند اما عدهای در داخل هم نمیدانستند تحریم چیست.
رییسجمهور با بیان اینکه تحریم مانند یک بیماری است که از یک تب کوچک آغاز میشود، گفت: در ابتدا به این تب کوچک توجهی نشد اما وقتی بیمار به زمین افتاد و دیگر نتوانست تکان بخورد به دنبال درمان بیماری رفتیم. بعضی معنای تحریم را نمیدانستند اما قدم به قدم مشکلات ما زیاد شد. معنای این حرف این نیست که ما در برابر حرف زور تسلیم شویم اما ما باید به جلو قدم برداریم. شعار دیگران که مهم نیست، ما باید هدفهای ملی را در نظر بگیریم و با یاری خداوند و کمک مردم مشکلات را حل کنیم. ما برای احیای محیطزیست نیز به فرهنگ نیاز داریم. در این زمینه باید همه دانشگاهها، اساتید، آموزشوپرورش، رسانهها و تشکلها به میدان بیایند. مسئله محیطزیست یک مسئله مهم کشور ماست که به همکاری همه نیاز دارد. ما حتی باید در مسئله ریزگردها با کشورهای منطقه و حتی کل جهان همکاری کنیم. معلوم نیست باروری ابرها چقدر موثر است. ما باید طبیعت را برای بارش باران آماده کنیم. رییسجمهور در پایان با اشاره به اینکه این دولت با تصمیم روز اول خود درباره حفاظت از محیطزیست مسیر خود را ادامه میدهد، اظهار کرد: محیطبانان بدانند که کار آنها کاری ملی است و آنها برای حفظ سلامت مردم تلاش میکنند زیرا حفظ محیطزیست نه یک مسئله زینتی، بلکه یک ضرورت است.