جای خالی تولید داخلی، در شبکه فیبرنوری

چند سالی است که قرار است تمام منازل برای برقراری ارتباطات دیجیتالی خود به فیبرنوری مجهز شوند تا سرعت دسترسی به اطلاعات افزایش یابد. این طرح از سال 89 به شرکت «ایرانیان نت» یا همان اپراتور چهارم محول شد. براساس پروانه ارائه شده، اپراتور چهارم باید پورت‌های دسترسی از طریق فیبر نوری را برای کاربر نهایی با حداقل سرعت ۲۰ مگابیت بر ثانیه و قابل توسعه تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه فراهم کند. اپراتور فیبر نوری کشور، اجازه دارد در فواصل کمتر از دو کیلومتر و حداکثر برای ۵۰درصد کاربران نهایی خود از فناوری‌های غیر‌فیبر یا ترکیبی استفاده کند و برای خدمت‌رسانی به کاربر نهایی در بخش دسترسی، استفاده از امکانات شبکه زیرساخت، سایر اپراتور‌ها و توافق با آنها بلامانع است.

با توجه به اختلاف نظرهای میان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و اپراتور‌ها مبنی بر کسب حداقل یا حداکثر تعداد مشترک، سازمان تنظیم مقررات، برای این اپراتور در طول مدت اعتبار اولیه پروانه، سقف تعداد پورت دایری را ۱۰ میلیون پورت در نظر گرفته که افزایش آن مستلزم تصمیم کمیسیون تنظیم مقررات خواهد بود. حق‌امتیاز صدور پروانه اپراتور چهارم ۵۰ میلیارد تومان است و مالک آن باید هر سال، 5 درصد از درآمد سالانه خود را به اضافه بخش ثابت مبلغ حق‌السهم سالانه، به‌عنوان مبلغ تسهیم درآمد در پایان هر سال به سازمان تنظیم پرداخت کند. اپراتور چهارم کشور می‌تواند خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات شامل خدمات صوت، داده و تصویر یا ترکیبی از آنها را با رعایت مقررات و دستورالعمل‌های مربوطه از طریق شبکه خود به کاربران ارائه کند و مدت اعتبار این پروانه ۱۰ سال از زمان صدور پروانه و قابل تمدید برای سه دوره پنج‌ساله است.

همچنین سازمان تنظیم مقررات برای این اپراتور نیز دوره حفاظت بازار و امنیت سرمایه‌گذاری در نظر گرفته است به‌طوری که به مدت چهار سال از تاریخ صدور این پروانه، پروانه جدیدی برای ایجاد شبکه مشابه صادر نخواهد کرد و از پایان سال چهارم تا پایان سال هفتم هم براساس تشخیص کمیسیون می‌تواند در استان‌هایی که دارنده پروانه به حداقل ۵۰درصد تعهدات توسعه و اجرا عمل نکرده باشد، پروانه‌های جدید با موضوع مشابه این پروانه صادر کند. اما موضوع مهمی که در این پروژه به چشم می‌آید استفاده زیاد از کابل‌های فیبر نوری است که به گفته کارشناسان ایران فاقد کارخانه تولید فیبر نوری به‌صورت انبوه است و این کابل‌های ارتباطی از خارج از کشور تامین می‌شود. 

فرشاد رجبی، کارشناس شبکه‌های کامپیوتری در این‌باره به «فرصت امروز» گفت: شرکت ایرانیان نت که چند سالی است به‌صورت انحصاری اجرای طرح «فیبر نوری تا درب منازل» را در کشور بر عهده گرفته مجبور است تا در اجرای پروژه خود از کابل‌های وارداتی استفاده کند چون هیچ کارخانه‌ای در کشور وجود ندارد که بتواند به‌صورت انبوه فیبرنوری تولید کند. وی افزود: این امر باعث می‌شود که ارز زیادی از کشور خارج شود در صورتی که ایران پتانسیل تولید فیبر نوری در منطقه را دارد و حتی می‌تواند به کشور‌های منطقه صادر کند.

رجبی ادامه داد: البته قرار است کارخانه‌ای به‌زودی افتتاح شود که به تولید کابل‌های نوری مشغول شود اما باید دید این کارخانه توان تولید فیبرهای مورد نیاز اپراتور چهارم را دارد یا خیر؟
این کارشناس شبکه افزود: به کارگیری کابل‌های فیبرنوری به جای کابل‌های مسی سال‌هاست که در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا رایج است. این فناوری به دلیل برتری‌هایی نظیر امکان اتصال پرسرعت‌تر و ظرفیت برد بیشتر نسبت به زوج‌های پیچیده رسانا و خطوط DSL به سرعت در جهان رو به گسترش است. در واقع اتصال پهنای باند، از طریق فیبرنوری به منازل یا‌‌ همانFTTH، معرف اتصالات کابل فیبرنوری برای اماکن به‌صورت اختصاصی است. این سیستم‌ها براساس کابل‌های نوری فعال خواهند بود و توان انتقال انبوهی از اطلاعات به شکل کارآمدتری را در مقایسه با شیوه سنتی کابل‌های مسی دارا هستند.

وی گفت: در کشور ما نیز هیات دولت در بهمن ۸۹، طرح انتقال فیبرنوری به منازل را تصویب کرد تا با توجه به آن به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اجازه داده شود با صدور پروانه لازم، فیبرنوری را به منازل، کارگاه‌ها و مراکز کسب‌و‌کار منتقل کند. براساس مصوبه هیات دولت، در نهایت کنسرسیوم «ایران‌نت» به‌عنوان مجری اتصال منازل به فیبرنوری انتخاب شد. براساس اعلام مسئولان سازمان تنظیم مقررات، پروانه ایرانیان نت که این روزها با نام اپراتور چهارم شناخته می‌شود از دی ماه سال ۱۳۹۱ لازم‌الاجرا شده است. رجبی افزود: در مقابل تلاش مسئولان ایرانیان‌نت و سرمایه‌گذاری برای اتصال فیبر نوری به منازل، برخی فعالان حوزه ارتباطات بر این باورند که برای اتصال فیبرنوری به کشور نیازی به یک اپراتور جدید نیست و به کارگیری این اپراتور در کشور تنها اتلاف هزینه را به دنبال خواهد داشت. این کارشناس یادآور شد: باید تلاش شود تا در این طرح ملی تا حدامکان از تولیدات داخلی استفاده شود تا هم به کارخانجات ایرانی کمک شود و هم در ساخت انواع تجهیزات ارتباطی به خودکفایی برسیم.

اجرای شبکه فیبرنوری از کرج آغاز می‌شود

پروژه FTTx به مناسبت هفته ارتباطات از سوی اپراتور چهارم به‌عنوان مجری این شبکه از کرج آغاز و به تدریج در هفت کلانشهر کشور اجرا می‌شود. محسن باقری، مدیرعامل اپراتور چهارم مخابراتی کشور اعلام کرد: یکی از برنامه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اجرای پروژه دسترسی عمومی به پهنای باند مناسب در چشم‌انداز و افق 1400 کشور است.

باقری گفت: عملیات اجرایی شبکه FTTxکرج در چهار فاز طراحی شده است که با اجرای دو فاز آن و پس از نصب تجهیزات اکتیو شبکه به میزان 10 هزار پورت، ارائه سرویس باند پهن در این شهرستان آغاز می‌شود. وی افزود: اولویت فاز اول شبکه در کرج، منطقه عظیمیه و طالقانی و اولویت فاز دوم، منطقه گوهردشت خواهدبود. همچنین در این مرحله از ارائه سرویس، سازمان‌های دولتی، شرکت‌های بزرگ و سایت‌های اپراتورهای سیار (PtoP) در اولویت واگذاری خواهند بود. مدیرعامل اپراتور چهارم گفت: برنامه ایرانیان نت در سال 94، اجرای 500 هزار پورت شبکه در هفت کلانشهر تهران، کرج، قم، مشهد، تبریز، اصفهان و شیراز است، این درحالی است که به ازای هر پورت امکان واگذاری حداقل 20 واحد اکثر 100 مگابایت پهنای باند به متقاضیان فراهم خواهد شد.