روباه آتشین!

موزیلا فایرفاکس، مرورگر وب آزاد و متن‌باز برگرفته از موزیلا اپلیکیشن سویت است که توسط بنیاد موزیلا توسعه و پشتیبانی می‌شود. پروژه فایرفاکس به‌عنوان یکی از شاخه‌های تجربی پروژه موزیلا توسط دیو هایت، جو هیوئیت و بلیک راس راه‌اندازی شد. آنها اعتقاد داشتند که نیازهای تجاری برای پشتیبانی از نتسکیپ (Netscape) و افزایش امکانات آن توسط توسعه‌دهندگان موجب به خطر افتادن موقعیت مرورگر موزیلا می‌شود. آنها برای مقابله با آنچه نفخ نرم‌افزار بسته موزیلا می‌دانستند، نسبت به طراحی یک مرورگر مجزا اقدام کردند و قصدشان این بود که این مرورگر را جایگزین بسته موزیلا کنند.

در سوم آوریل ۲۰۰۳ ، بنیاد موزیلا اعلام کرد که قصد دارد توجه خود را از بسته موزیلا برداشته و روی فایرفاکس و تاندربرد تمرکز کند. براساس آمار در ماه مه۲۰۱۴، این مرورگر ۲۴,۹ درصد از کاربران اینترنت را به خود اختصاص داده است. این مرورگر در ابتدا بیشتر بین کاربران توزیع‌های لینوکس محبوبیت داشت، ولی رفته‌رفته با پدیدار شدن مشکلات امنیتی در پراستفاده‌ترین مرورگرهای وب مانند اینترنت اکسپلورر، کاربران دیگر سیستم‌عامل‌ها از قبیل ویندوز و مکینتاش نیز استفاده از این مرورگر را آغاز کردند تا جایی که بدون نصب پیش‌فرض روی سیستم‌عاملی، طی چند سال پرمصرف‌ترین مرورگر وب جهان بود. فایرفاکس محبوبیت خود را مدیون کارایی بالا، امنیت، سرعت، کیفیت و قابلیت سفارشی‌سازی بالاست. 

پروژه فایرفاکس تاکنون چندین بار تغییر نام داده است. فایرفاکس که نام اولیه‌اش فینیکس بود، مجبور شد به دلیل اختلافی که بر سر این نام تجاری با شرکت فینیکس تکنولوژی پیدا کرد نامش را عوض کند. نام بعدی این پروژه فایربرد بود که مورد اعتراض پروژه پایگاه داده نرم‌افزار رایگان فایربرد قرار گرفت. بنیاد موزیلا در پاسخ اعلام کرد که این مرورگر همواره تحت نام موزیلا فایربرد معرفی می‌شود تا از اشتباه گرفته شدن آن با این پایگاه داده نرم‌افزاری جلوگیری شود اما در تاریخ ۹ فوریه ۲۰۰۴ و پس از ادامه یافتن فشارهای جامعه توسعه‌دهندگان سرویس‌دهنده پایگاه داده، نام این مرورگر از موزیلا فایربرد به موزیلا فایرفاکس تغییر یافت که اغلب به اختصار فایرفاکس نامیده می‌شود. موزیلا سرواژه Fx یا fx را برای فایرفاکس می‌پسندد ولی این مرورگر معمولا با سرواژه FF نشان داده می‌شود. پیش از انتشار نسخه ۱.۰ در ۹ نوامبر ۲۰۰۴ چندین نسخه دیگر منتشر شده بود.

بنیاد موزیلا نخستین به‌روز‌رسانی مهم فایرفاکس را پس از انجام چندین اصلاحیه امنیتی و پایداری در تاریخ ۲۹ نوامبر ۲۰۰۵ تحت عنوان فایرفاکس ۱.۵ منتشر کرد. موزیلا فایرفاکس ۱.۵.۰.۱۲ آخرین نسخه فایرفاکس بود که رسما از ویندوز ۹۵ پشتیبانی می‌کرد. فایرفاکس روی سیستم‌عامل‌های مختلفی از جمله ویندوز مایکروسافت، لینوکس، مکینتاش، فری بی‌اس دی و چندین سکوی دیگر اجرا می‌شود. جدیدترین نسخه پایدار فایرفاکس نسخه ۴.۰.۱ است که در ۲۸ آوریل ۲۰۱۱ منتشر شد.

یکی از قابلیت‌های فایرفاکس امکان تغییر آن به مرورگری برای سلیقه هر فرد است. برای این کار فایرفاکس دو مورد را در نظر گرفته است. اول توانایی‌های مرورگر، دوم ظاهر آن. سفارشی‌سازی توانایی‌های فایرفاکس با کمک فایل‌هایی با حجم کم به نام افزونه (Extension) ممکن می‌شود. این افزونه‌ها در واقع تکه‌های کوچک برنامه‌اند که قابلیت‌های مختلفی را به این مرورگر می‌افزایند. تم‌های مختلف این مرورگر هم شخصی‌سازی ظاهر آن را راحت می‌کند.