براساس گزارش بانک جهانی از شاخص سهولت فضای کسبوکار، ایران در جایگاه ۱۳۰ دنیا در میان ۱۸۹ کشور قراردارد. گزارش بانک جهانی از پیشبینی وضعیت شاخصهای کسب وکار در سال 2015 ایران توسط معاونت اقتصادی وزارت امور اقتصادی ودارایی منتشر شد. نتایج حاصل از این بررسی حاکی از صعود رتبه ایران در منطقه و جهان است؛ بهطوریکه ایران با دو پله صعود رتبه در بین 189 کشور مورد بررسی، به رتبه 130 رسیده است. همچنین سه زیرشاخص شروع کسبوکار، اخذ اعتبار و اجرای قراردادها در ایران از وضعیت مناسبتری نسبت به منطقه برخوردارند، لکن هفت زیرشاخص دیگر از متوسط منطقه پایینتر هستند. میانگین رتبه شاخص سهولت کسبوکار برای کشورهای حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا 106 بوده و این منطقه امتیاز 23/59 را به خود اختصاص داده است.
در میان کشورهای خاورمیانه امارات متحده عربی با رتبه 22 جهانی و امتیاز 81/76 از 100، رتبه نخست را به خود اختصاص داده و لیبی با رتبه جهانی 188 از 189 و امتیاز 35/33 در آخرین جایگاه قراردارد. بهترین وضعیت زیرشاخصهای ایران در سال 2015 میلادی مربوط به زیرشاخص شروع کسبوکار است که رتبه 62 و امتیاز 37/89 را کسب کرده است.بدترین رتبه ایران نیز مربوط به زیرشاخص شرایط و مقررات اخذ مجوز ساخت است که رتبه 172 و امتیاز 72/49 را به خود اختصاص داده است.
ثبت مالکیت
در شاخص ثبت مالکیت، ایران رتبه 161 را در سال 2015 میلادی به خود اختصاص داده است که نسبت به سال 2014 میلادی دو پله تنزل یافته و پس از زیرشاخص شرایط و مقررات اخذ مجوز ساخت بدترین رتبه کشور را داراست. کارآفرینان در ایران میتوانند طی 9 مرحله و در 35روز ثبت مالکیت کنند. این مسئله موجب شده امتیاز این زیرشاخص 78/48 شود. چنانچه تعداد مراحل، مدت زمان و هزینههای ثبت مالکیت به متوسط منطقه منا برسد. رتبه کشور در این زیر شاخص به 87 خواهد رسید. برای رسیدن به این مهم ضروری است تعداد مراحل از 9 به 1/6، مدت زمان از 35 روز به 3/31 و هزینه از 6/10 به 7/5 درصد از ارزشدارایی کاهش یابد.
در کشور ایران طولانی بودن و دشواری فرآیندهای ثبت اموال و املاک و هزینههای بالای مربوط به آن از جمله عواملی هستند که موجب میشوند کارآفرینان برای ثبت فعالیت خود با مشکلات فراوانی روبهرو شوند. این در حالی است که در ایران بدون داشتن سند رسمی، حقوق مالکیت کارفرمایان و فعالان اقتصادی به راحتی نقض میشود.
اخذ اعتبارات
در شاخص اخذ اعتبارات، ایران رتبه 89 جهان را در سال 2015 میلادی احراز کرده است که نسبت به سال گذشته سه پله تنزل یافته است. به گزارش بانک جهانی بازارهای مالی توسعه نیافته، دشواری تامین مالی طرحها، تغییرات سیاستی در پایان دوره تصدی دولت و نیز عدم ثبات در سیاستهای اقتصاد کلان از جمله معضلات کشور در این شاخص هستند.در سالهای اخیر مشکلات بانکی از مهمترین محدودیتهای برونزای بنگاههای ایرانی به شمار میرود. مطالبات معوق بانکها موجب حساسیت بیشتر آنها به دریافت وثایقی شده که از عهده بسیاری از متقاضیان خارج است. همچنین فقدان ساز و کار هدایت سرمایههای سرگردان و پساندازها به سوی طرحهای تولیدی از دیگر مشکلات ایران در این شاخص است.
تجارت فرامرزی
در شاخص تجارت فرامرزی رتبه جهانی ایران در سال 2015 میلادی هفت پله صعود کرده است و از 155 در سال 2014 میلادی به 148 در سال 2015 میلادی رسیده است.با این وجود، ایران در تجارت فرامرزی نسبت به میانگین منطقه از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست.برای صادرات کالا از طریق مرزها در ایران به هفت مدرک معتبر نیاز است که نسبت به سال 2014 میلادی تغییری نداشته است.