فروش تراکم در بودجه سال 94 بیداد می‌کند

«قلم پای کسی را که تراکم بفروشد می‌شکنیم» این جمله حناچی، معاون وزیر راه و شهرسازی را همه جدی گرفته‌اند جز اصلی‌ترین مخاطب آن‌. شهرداری تهران در بودجه‌ای که برای سال آینده در نظر گرفته نیز همچنان بخش عمده‌ای از اعتبارات خود را به درآمدهای ناپایدار اختصاص داده است. درآمدی که از محل فروش تراکم، تغییر کاربری و پروانه ساخت تامین خواهد شد. هر چند از ابتدا به نظر نمی‌رسید شهرداری قصد داشته باشد برنامه‌های کلان خود را تحت تاثیر تهدیدهای وزارت راه و شهرسازی تغییر دهد اما ارائه بودجه سال 94 نشان از آن دارد که تا اطلاع ثانوی حتی تیغ وزارت راه‌و‌شهرسازی نیز توان بریدن پای تراکم از آینده اقتصادی تهران را ندارد.

در بودجه سال آینده تهران شهرداری نزدیک به 10 هزار میلیارد تومان اعتبار از محل درآمدهای ناپایدار خواهد داشت‌. این رقم که به بخش گسترده‌ای از اقدامات شهرداری تهران مربوط می‌شود از حوزه فروش اموال آغاز شده و به تغییر کاربری و صدور پروانه می‌رسد.هر چند در این بین همچنان بحث فروش تراکم اصلی‌ترین عامل تعیین‌کننده خواهد بود. هر چند در سال‌های گذشته ایام تدوین و بررسی بودجه شهرداری به روزهای تقابل موافقان و مخالفان فروش تراکم اختصاص می‌یافت اما امسال این بحث مهمان جدیدی را به جمع خود وارد کرد. وزارت راه و شهرسازی به سردمداری پیروز حناچی معاون شهرسازی خود بارها و به طرق مختلف نارضایتی و مخالفت خود را از تداوم فروش تراکم در محدوده کلانشهر تهران اعلام کردند.

از بین رفتن ثروت شهروندان، به هم خوردن چهره شهر، نبود ساختار جامع معماری و فراهم نبودن زیرساخت‌های عمرانی و به دنبال آن کاهش رفاه شهروندان عوامل اصلی است که مخالفان فروش تراکم در شهر روی آنها تاکید کرده و اعلام می‌کنند ادامه این طرح موجب غیر‌قابل سکونت شدن شهر تهران خواهد شد. همان‌طور که وزیر راه و شهرسازی نیز چندی قبل با اشاره به وضعیت نه چندان مناسب منطقه نیاوران تهران ادامه یافتن ساخت‌و‌سازهای غیر‌مجاز و بدون برنامه‌ریزی دراین منطقه را عامل اصلی تبدیل این منطقه به یک قفس اعلام کرد.

البته این حرف‌ها تمام ماجرا به حساب نمی‌آید، بودجه شهرداری تهران با توجه به محدوده گسترده‌ای که از نظر اقدامات اجرایی به خود اختصاص داده نسبت به اهداف و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته چندان جوابگو نیست. وجود اختلاف‌نظرهای گسترده بین شهرداری و دولت قبل و وضعیت نه چندان مناسب اقتصادی کشور در دولت یازدهم باعث شده شهرداری برای عمل کردن به وعده‌های خود به سمت طرح‌های زودبازده مانند فروش تراکم کشیده شود. تراکمی که موافقان فروشش آن را تنها گزینه موجود برای ایجاد توسعه در تهران می‌دانند‌.

بودجه جاری شهر تنها به پرداخت حقوق‌ها می‌رسد

عضو شورای شهر تهران معتقد است برای اداره کردن طولانی مدت پایتخت دو راه پیش‌روی شهرداری قرار دارد؛ یکی بسنده کردن به درآمدهای جاری موجود مانند دریافت عوارض و مالیات که تنها به اداره امور روزانه شهر اختصاص می‌یابد و دیگری تلاش برای افزایش درآمدها و به دنبال آن تحقق اهدافی که شهروندان تهرانی مدت‌ها در انتظار آن بودند.ابوالفضل قناعتی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» تصریح کرد: دولت قبل بنا به دلایل خاص خود از ارائه کمک بودجه‌ای به شهرداری تهران امتناع می‌کرد و دولت فعلی نیز با توجه به مشکلات اقتصادی و مسائلی که دارد چندان توان ارائه کمک مالی به شهرداری تهران ندارد از این رو شهرداری باید تصمیم بگیرد که اگر قصد ارائه برنامه‌ها و اهداف در نظر گرفته شده در آینده تهران را دارد نسبت به ایجاد منابع درآمدی خاص که طرح‌های توسعه‌ای موجود را اجرایی خواهد کرد اقدام کند.

وی با بیان اینکه به هیچ عنوان بحث فروش تراکم با بحث فروش شهر هم معنا نیست، اظهار کرد: ما در کشور طرح تفصیلی ساختمان را داریم که تاییدیه نهایی آن از سوی شورای عالی معماری و شهرسازی کشور ارائه شده است‌. تهران نیز براساس این قانون و بر مبنای کوچه، قطعه، محله و منطقه قرار گرفتن واحد مسکونی مجوز ساخت‌و‌ساز دریافت می‌کند.این بحث که این مسئله از سوی شهرداری تهران به وجود می‌آید به هیچ عنوان صحیح نیست و اجرایی شدن این مسئله از سوی شورای‌عالی معماری تدوین و تصویب شده است.

به گفته وی، بحث دریافت مجوز برای طبقات غیر‌مجاز نیز از سوی کمیسیون ماده(5) تدوین می‌شود که این مسئله نیز مجزا از اختیارات شهرداری تهران است‌. جز این دو مسئله دیگر واحدها غیر‌مجاز و خلاف قانون بوده‌اند که تمام ارگان‌های ذی‌ربط با آنها به طور قانونی و قاطع برخورد می‌کنند.

هر چند نزدیکان به شهرداری تهران ادامه یافتن فروش تراکم را تنها رهیافت موجود برای برون رفت از مشکلات اساسی کلانشهر بزرگ ایران می‌دانند و ساخت مترو، گسترش خطوط حمل ونقل عمومی و کاهش بار ترافیکی پایتخت را در گرو حفظ درآمدهای فعلی شهرداری قلمداد می‌کنند اما بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه مسکن معتقدند ادامه یافتن فروش تراکم به هیچ عنوان به نفع پایتخت نشینان تمام نخواهد شد.

از بین رفتن منابع داخلی شهر از یک سو و ادامه یافتن درآمدهای شهرداری تهران به شکل غیر‌واقعی و ناپایدار از سوی دیگر باعث شده بسیاری از جمله مسئولان وزارت راه و شهرسازی ادامه یافتن فروش تراکم در شهر تهران را همچون زنگ خطری بدانند که با افزایش قابل توجه مشکلات شهری و حمل‌ونقلی در سال‌های گذشته به آن دامن زده شده است. در این بین اما شهرداری تهران هنوز کار خود را می‌کند و از قرار معلوم کسی توان مقابله با سیل فروش تراکم در تهران را ندارد.