ناوگان حمل و نقلی ما پیر و فرسوده است

هم مرز بودن استان آذربایجان شرقی با کشورهایی نظیر آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و حتی عراق از جمله امتیازات این استان در گسترش دامنه ارتباطات و تجارت برای استان آذربایجان شرقی (تبریز) محسوب می شود که همواره این استان به دلیل این امتیاز ناوگان حمل و نقلی یکی از بزرگ ترین ناوگان های کشور برای توسعه صادرات کشور تلقی شده است.

اما پیرامون توسعه این ناوگان حمل و نقلی با توجه به سیاست گذاری های صورت گرفته در برنامه ششم توسعه که در بند چهارم آن با عنوان تبدیل شدن به قطب تجاری و ترانزیتی و انعقاد پیمان نامه های پولی دو یا چند جانبه با کشورهای طرف تجارت در چارچوب بندهای 10، 11، 12 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی اشاره شده است باید گفت در حال حاضر کلیه صادرکنندگان ما با مشکل ناوگان های صادراتی و حمل و نقل عمومی روبه رو هستند؛ مشکلی که بیشتر ناشی از فرسودگی و عمر بیش از 25 سال این ناوگان است.

پیری این ناوگان حمل و نقلی (فرسودگی کامیون های حمل کالا و خطوط ریلی راه آهن) باعث شده سرعت نقل و انتقالات کالا کاهش یابد که همین عامل در توسعه تجارت و سرعت انتقال کالا و همچنین تضمین سلامت محصولات صادراتی نقش عمده ای دارد. از این روی در مرحله اول باید عنوان کرد که اگر مسئولان برنامه ای هم برای توسعه این ناوگان در نظر دارند آن را به نو سازی یا استفاده از ناوگان های حمل و نقلی ریلی یا زمینی مناسب و به روز اختصاص دهند تا فرسودگی این ناوگان ها باعث کاهش رویه صادرات نشود.

باید یادآور شد به عنوان یک موردی که جهت توسعه حمل و نقل ریلی روی کاغذ آمد اما اجرایی نشد همین بس که از زمان دولت آقای خاتمی توسعه خط ریلی جاده تبریز به میانه کلنگ زده شد اما اکنون باوجود گذشت چیزی نزدیک به هفت سال و باوجود پیری این خط هنوز اقدام خاصی در راستای توسعه این خط ریلی صورت نگرفته است.

باید یادآور شد این استان از امتیازات هم مرز بودن با کشور آذربایجان و ترکیه برخوردار است و مستقیم یا غیرمستقیم نیز می توان با عراق به دادوستد کالایی پرداخت به عبارتی با توسعه خطوط ریلی این استان می توانیم از طریق ارتباط با کشور آذربایجان از ظرفیت تجاری این کشور استفاده کرده و با کشورهای آسیای میانه یا قفقاز نیز دامنه صادرات کالایی را ادامه دهیم.

از این رو باید متذکر شد در صورت عدم بازسازی این خطوط ریلی در بخش صادرات کالاهای غیر نفتی نه فقط دچار مشکل خواهیم شد که بازنده نیز خواهیم ماند بنابراین ضروری است تا در راستای اجرای برنامه ششم توسعه به این بخش بیشتر پرداخته شود.

از سوی دیگر استان آذربایجان شرقی هم مرز آذربایجان و نخجوان و عراق است، به عبارتی 120 کیلومتر تا عراق فاصله داریم که می توانیم در صورت بازسازی و ترمیم این خطوط ریلی در بخش صادرات محصولات غیر نفتی به این کشورها و حتی از ظرفیت ریلی این کشور ها برای دادوستد با کشورهای دیگر نیز استفاده کنیم. پس در صورت تحقق این برنامه ایران از ظرفیت بزرگ تجاری نیز می تواند برخوردار شود به شرط آنکه برنامه های عنوان شده صرفا در حدود نوشته های روی کاغذ باقی نماند و تصمیم جدی در راستای اجرایی شدن آن باشد.

در ادامه باید متذکر شد از جمله کالاها یا محصولات غیر نفتی که از این استان همواره به کشورهای دیگر نظیر آذربایجان صادر شده است محصولاتی شامل سبزیجات، میوه جات و خشکبار بوده اما با توجه به ظرفیت ترانزیتی و حمل و نقلی که این استان از آن برخوردار است این کالاها و این میزان از دادوستد کافی نبوده و می توان استفاده بیشتری از این ظرفیت های حمل و نقلی در صورت بهبود و نوسازی آن داشت.

در هر شکل، برای پیشبرد این برنامه بالاخص در بحث تبدیل شدن به قطب تجاری و ترانزیتی نیازمند نوسازی و استفاده از کامیون های حمل بار جدید هستیم، کامیون هایی که در حال حاضر در جاده ها تردد دارند قدیمی و فرسوده هستند و بعضا حتی استاندارد های به روز را نیز ندارند و نمی توانند به دلیل نداشتن یورو 4 و 6 در جاده های کشورهای خارجی تردد های مختلفی داشته باشند پس برای اجرای هرچه بهتر این برنامه و سیاست های اخذ شده در این بخش لازم است به توسعه و بازسازی این ناوگان های حمل و نقلی بیش از این پرداخته شود.

نائب رئیس اتاق بازرگانی تبریز