یکسان سازی محاسبه حجم مبنا / پيدا و پنهان يک تصميم

مصوبه اخير هيات مديره سازمان بورس اوراق بهادار مبني بر يکسان‌سازي مبناي محاسباتي حجم مبناي شرکت‌هاي بورسي، منجر به کاهش حجم مبناي بسياري از سهام موجود در بازار شد.تا پيش از اين مصوبه، شرکت‌ها به‌لحاظ حجم مبنا داراي طبقات مختلفي بودند که ضريب محاسبه حجم مبناي برخي از اين شرکت‌ها  هشت در 10 هز ار و برخي ديگر سه در 10 هزار بود که با توجه به اين مصوبه، تمام ضرايب حجم مبنا، يکنواخت و همگي ضريب چهار در 10 هزار شد و به صورت متوسط، ضريب حجم مبناي اکثر شرکت‌ها کاهش پيدا کرد.از طرف ديگر ارزش حجم مبناي شرکت‌ها در سقف يک ميليارد تومان تعيين شده که باعث مي‌شود شرکت‌هايي که با فرمول جديد نيز همچنان ارزش ريالي حجم مبناي بيش از يک ميليارد تومان دارند، ميزان حجم مبناي آن‌ها مقداري تعيين شود که ارزش آن از اين مقدار تجاوز نکند.

يکي از نتايج بارز اين تصميم همان‌طور که در چند روز گذشته در محافل مختلف مرتبط با بازار از آن ياد شده است، تسريع دستيابي قيمت‌ها به اهداف پيش رو است؛ امري که در صورت تقويت تحليل‌پذيري بازار، مي‌تواند منجر به قيمت‌گذاري واقعي‌تر سهام شرکت‌هاي مختلف بورسي شود.به عبارتي دستيابي به قيمت‌هاي واقعي از ديگر نکات مثبت اين تصميم قلمداد مي‌شود. مجموع اين رويدادها مي‌تواند به کاهش پديده صف‌نشيني در بازار کمک کند؛ پديده‌اي که با تقويت رفتارهاي هيجاني در بازار منجر به کاهش اشتياق بازار به تحليل و بررسي شده است.

اما همه آنچه بيان شد، به نوعي چهره پيداي اين تصميم است.يکي از نکات بسيار مثبتي که مي‌توان به عنوان مزاياي از نظر دور افتاده اين مصوبه بيان کرد، نقش آن در دستيابي به يکي از اهداف اصلي بازار است.يکي از مهم‌ترين اهداف شکل‌گيري نهادهاي مالي خودانتظامي از قبيل بورس، تسريع فرآيند تامين مالي بنگاه‌هاي اقتصادي فعال در آن مجموعه است. مصوبه اخير همان‌طور که بيان شد منجر به واقعي شدن هر چه سريع‌تر قيمت‌ها خواهد شد.هنگامي که قيمت‌ها واقعي شوند، به نوعي انتظار نوسانات کوتاه‌مدت در بازار کاهش پيدا مي‌کند و فعالان بازار بايد تمرکز خود را بيشتر بر روند آينده شرکت‌ها متوجه سازند.

از طرفي همين امر، شرکت‌ها را تشويق می‌کند در جهت اقدامات نوآورانه اقدام کنند و به دنبال توسعه عرضي و طولي برنامه‌هاي خود باشند.اين قبيل اقدامات نيازمند تأمين منابع مالي بلندمدت است و همين نيازمندي سبب استفاده بيشتر از بازار براي جذب منابع و تامين مالي بنگاه‌ها خواهد شد و به نوعي نتيجه نهايي را مي‌توانیم در قالب رشد و تعالي هر چه پیشتر بازار مشاهده کنيم.

در پايان لازم به ذکر است که تمامي اين نتايج صرفا با مصوبه اخير محقق نخواهد شد و نمي‌توان اين مصوبه را تنها اکسير رشد و تعالي بازار ناميد، بلکه در اين يادداشت سعي بر آن شد تا با ذکر بخشي از زواياي پنهان اين مصوبه تاثيرگذاري بلندمدت اين قبيل تصميم‌سازي‌ها نيز بيان شود.

* تحلیلگر بازار سرمایه