مالیات بر ارزش افزوده نیاز به شفاف‌سازی دارد

دولت‌ها سعی می‌کنند با توجه به وضعیت اقتصادی خود و همچنین گروه‌بندی کالاها، درصدهای توجیه‌پذیری را تعریف کنند. اما به گفته فریال مستوفی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران، عضو كمیسیون سرمایه‌گذاری و تامین  مالی در اتاق تهران و ایران، نایب رییس اتاق ایران و چین و رییس كمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق ایران و چین نه تنها شرایط کنونی ایران توجیه خوبی برای اجرای مالیات بر ارزش افزوده دارد، بلکه حتی گروه‌بندی منطقی برای پرداخت مالیات صورت نگرفته است. به همین دلیل، دولت باید در این زمینه شفاف‌سازی کند. 

***

جایگاه مالیات بر ارزش افزوده در نظام اقتصادی ایران چیست؟ 

متاسفانه با توجه به وضعیت اقتصادی تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، این نوع مالیات فشار مضاعفی را وارد کرده و تورم ایجاد می‌کند. این در حالی است که قانون سعی دارد سال به سال بر میزان این مالیات اضافه کند. این موضوع برای بازار نابسامان ایران جالب نیست. البته این نوع مالیات برای شفاف‌سازی مناسب است. اما باید دانست که در زمان خوبی اجرا نشده است. 

نرخ مالیات بر ارزش افزوده تا کجا توجیه‌پذیر است؟ 

ابتدا باید کالاها را طبقه‌بندی و گروه‌بندی کرد؛ سپس براساس آن مالیات هر قلم کالا را در نظر گرفت. این درست نیست که همه کالاها به‌صورت یکسان مالیات بپردازند. در حال حاضر، فقط حقوق‌بگیران در ایران مالیات می‌پردازند. نمی‌توان گفت که سقف مالیات بر ارزش افزوده چه میزان است. این بستگی به ساختار اقتصادی دارد. اینکه می‌خواهیم از کشوری الگو برداری کنیم یا براساس وضعیت داخلی خود نرخ مالیات را تعریف کنیم نیز موضوع دیگری است. این خوب است که با مطالعه کشور و در نظر گرفتن وضعیت داخل نرخ مالیات در نظر گرفته شود. البته بنده دریافت مالیات بر ارزش افزوده روی مواد‌غذایی را مورد قبول نمی‌دانم. نباید برای لبنیات مالیات دریافت شود. توجه به طبقه کم درآمد ضروری است. 

براساس قانون، قرار است مالیات بر ارزش افزوده جایگزین درآمدهای نفتی دولت شود؟ آیا این نوع مالیات از توان جایگزینی برخوردار است؟ 

توان جایگزینی با چه قیمت نفتی؟ آیا قیمت کنونی نفت یا قیمت آینده؟ البته این نوع مالیات می‌تواند منبع درآمد دولت باشد. بنده موافق پرداخت هر نوع مالیات هستم. این نوع مالیات موجب شفاف‌سازی می‌شود. البته باید نسبت به پرداخت مالیات در کشور مقداری شفاف‌سازی صورت گیرد. در حال حاضر اعتمادی برای پرداخت مالیات وجود ندارد. تصور مردم بر این است که با توجه به درآمدهای نفتی و وابستگی ایران به نفت، به زور مالیات می‌پردازند. برای همین از پرداخت آن سرباز می‌زنند. به همین دلیل باید در این زمینه فرهنگ‌سازی صورت گیرد تا مردم متوجه شوند که پرداخت مالیات برای توسعه کشور است. درعین حال مالیات گیرنده‌ها نیز شفاف عمل نمی‌کنند.