تورم به یک چالش دیرپا در اقتصاد ایران تبدیل شده و تلاش دولت ها برای مهار آن در این سال ها، راه به جایی نبرده است. با اینکه به گفته «میلیتون فریدمن»، «تورم در همه جا و همه زمان ها یک پدیده پولی است» و با رشد حجم پول و نقدینگی فراتر از نیاز اقتصاد شکل می گیرد، اما آنچه در اقتصاد ایران همواره به پم...
پس لرزه های گزارش تحقیق و تفحص مجلس از شرکت فولاد مبارکه موسوم به فساد 92 هزار میلیارد تومانی همچنان ادامه دارد. هرچند ابعاد بزرگ این تخلف دولتی، بازتاب گسترده ای در افکار عمومی داشته و باعث واکنش های زیادی در رسانه ها و شبکه های اجتماعی شده است، اما برای منتقدان اقتصاد دولتی چندان اتفاق تازه ای به شمار نمی رود. تخلف 9...
هر بار که صحبت از جریان های فکری در اقتصاد ایران می شود، عمدتا از دو طیف اقتصاد بازار و نهادگرا نام برده می شود، اما در سال های گذشته دیدگاه سومی هم مطرح شده است که نمایندگان آن غالبا دانش آموخته دانشگاه امام صادق هستند و حضور پررنگی در دولت سیزدهم دارند. اگرچه جریان های فکری در اقتصاد ایران و جهان در دو طیف کلی چپ و ر...
حجم کم درآمدهای مالیاتی وصول شده، تکیه بیش از حد بر مالیات اشخاص حقوقی و به طور کلی، اصرار بر مالیات های سهل الوصول از نوع مستقیم در مقابل غیرمستقیم از جمله ویژگی های عملکردی نظام مالیاتی ایران است. این عملکرد ناکارآمد، پیامدهای سلسله وار هم در ابعاد کلان و هم در بین بخش های اقتصادی دارد. بررسی ها نشان می دهد که ب...
مصوبات كمیسیون تلفیق به نگرانی ها درخصوص افزایش تورم در سال آینده دامن زده است. فقدان دیدگاه و استراتژی مشخص اقتصادی در بودجه بندی باعث شده است تا لایحه بودجه سال آینده با انبوهی از درآمدهای موهوم به مجلس ارسال شود و در آن سو نیز نمایندگان مجلس بی آنکه به ستون درآمدهای بودجه توجه کنند، تا توانستند بر حجم تعهدات و هزینه...
امتیاز آزادی اقتصادی ایران در گزارش سال 2022 بنیاد هریتیج (Heritage) با حدود پنج واحد کاهش نسبت به سال گذشته به 42.4 رسیده است که ایران را در میان 177 کشور جهان به رتبه 170 رسانده است. رتبه ایران در گزارش سال 2021 بنیاد هریتیج از میان 178 کشور 168 (با امتیاز 47.2) بوده و تنها 10 کشور جهان رتبه ای پایین تر از ایران داشت...
آمارها به خوبی واقعیت اقتصاد ایران در این سال ها را نشان می دهند. به طور نمونه، درآمد سرانه به عنوان یکی از مهمترین شاخص های رفاه در یک روند نزولی از 7.4 میلیون تومان در ابتدای دهه 90 به رقم 4.7 میلیون تومان در پایان این دهه رسیده است. میزان تشکیل سرمایه به قیمت ثابت در سال 90 به میزان ۱۷۱هزار میلیارد تومان بوده،...
سهم استان ها از GDP کشور در دهه 90 نشان می دهد که نزدیک به 59 درصد از تولید ناخالص داخلی به شش استان تهران، خوزستان، بوشهر، اصفهان، خراسان رضوی و فارس اختصاص دارد، در حالی که این استان ها تنها 47.5 درصد از جمعیت ایران را تشکیل می دهند. همچنین دو استان صدرنشین این فهرست یعنی تهران و خوزستان در حالی به تنهایی 37.4 درصد ا...
بررسی تحولات میدانی بازار کالا و خدمات نشان می دهد که سیاست گذاران تنظیم بازار تلاش دارند برنامه های کنترلی و نظارتی بیشتری را برای مهار گرانی های بازار اجرا کنند. سوالی که مطرح می شود، این است که چرا بازار تنظیم نمی شود؟ راهکار حل مشکل چیست؟ آیا تخلف در بازار بیشتر شده است؟ آیا جرائم و مجازات ها بازدارندگی لازم ر...
لایحه بودجه 1401 در حالی از پاستور به بهارستان رسیده که صادرات 1.2 میلیون بشکه ای نفت با قیمت 60 دلار، نرخ تسعیر ارز 23 هزار تومانی، کاهش 15 درصدی هزینه های دولت، حذف ارز 4200 تومانی، افزایش دو سال به سن بازنشستگی و رشد درآمدهای مالیاتی و گمرکی از جمله بندهای مهم اولین بودجه دولت سیزدهم است که با هدف رسیدن به رشد اقتصا...
می گویند ایرانیان حافظه تاریخی ندارند و این فراموشی تاریخی تا به اندازهای است که برخی از اقتصاددانان نظیر محمد علی همایون کاتوزیان به جامعه ایران، لقب «جامعه کوتاه مدت» داده اند. مصداق های این گزاره در تاریخ معاصر ایران بی شمار است و از آنجا که اقتصاد ارتباط مستقیمی با معیشت مردم دارد، بارها به چشم خود...
هرچند تجربیات گذشته نشان می دهد که اقتصاد دستوری، نسخه شفابخشی برای اقتصاد ایران نیست، اما این روزها با گذشت بیشتر از 100 روز از عمر دولت سیزدهم شاهد پررنگ شدن دستورات اقتصادی و به تعبیر بهتر، اقتصاد دستوری در سطح کلان کشور هستیم. از مرداد ماه امسال که دولت سید ابراهیم رئیسی روی کار آمد تاکنون دستورات اقتصادی زیادی داد...
اقتصاد ایران در دهه 90 فراز و فرودهایی را تجربه کرد که به تعبیر اغلب اقتصاددانان می توان این دهه را «دهه از دست رفته» نامید. کما اینکه رشد اقتصادی در دهه گذشته نزدیک به صفر درصد بوده و شاهد دو موج تحریمی گسترده در ابتدا و انتهای آن بوده ایم. در واقع دردهای اقتصاد ایران به واسطه رخدادهای دهه 90 به درجه ...
سال گذشته بود که بالاخره پس از حدود یک دهه مذاکره، «توافق اقتصادی جامع منطقه ای» بین ۱۵ کشور آسیا و اقیانوسیه به امضا رسید. این توافق که بزرگ ترین توافق تجاری جهان نامیده می شود، 2.2 میلیارد نفر از جمعیت جهان و مجموع تولید ناخالص داخلی 26.2 تریلیون دلاری را شامل می شود. چنین منطقه آزاد تجاری بزرگی در شرایطی...
در جدیدترین رتبه بندی بنیاد هریتیج از آزادترین اقتصادهای جهان در سال 2021، ایران با رتبه 168 در میان «اقتصادهای بسته» ایستاد. ایران در این گزارش با کسب نمره 47.2 از لحاظ درجه آزادی اقتصادی نسبت به سال 2020 میلادی، 2 درجه افت کرده که به معنای بسته تر شدن اقتصاد ایران نسبت به سال گذشته است. ایران در میان...