کاهش قیمت نفت و تاثیر آن بر سود و زیان پتروشیمی‌ها

معاون وزیر نفت آشکارا می‌گوید که کاهش قیمت نفت خام برای شرکت‌های پتروشیمی جای نگرانی ندارد، اما دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی معتقد است پتروشیمی‌ها در شرایط کنونی کاهش قیمت نفت خام اگر با این روش فعالیت کنند، قطعا در آینده متضرر خواهند شد. از دید کارشناسان به‌منظور جلوگیری از سود و ضرر در صنعت پتروشیمی، باید قیمت خوراک و محصولات پتروشیمی با یکدیگر ارتباط داشته باشند. هم‌اکنون قیمت محصولات پتروشیمی در جهان براساس قیمت نفت و گاز است اما در چند ماه گذشته به‌ویژه در یک ماه اخیر شاهد کاهش معنادار قیمت نفت هستیم. بدون شک این کاهش قیمت به کاهش قیمت محصولات پتروشیمی منجر خواهد شد.

غلامحسین نجابت، معاون اسبق وزیر نفت در این زمینه معتقد است کاهش محسوس قیمت محصولات پتروشیمی حداکثر از یک ماه آینده در داخل و خارج کشور آغاز خواهد شد. گاز طبیعی بخش زیادی از خوراک مجتمع‌های پتروشیمی کشور را تشکیل می‌دهد؛ قیمت گاز از یک ماه گذشته تا چند ماه آینده تغییری نخواهد داشت، اما به‌زودی قیمت جهانی محصولات تولیدشده از گاز کاهش خواهد یافت و این امر به معنی متضررشدن شرکت‌های پتروشیمی است.

تنها راهکار اجرای فرمول خطی پتروشیمی‌ها

در همین ارتباط، احمد مهدوی، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی به «فرصت امروز» می‌گوید: «متاسفانه هنوز فرمول خطی تعیین قیمت خوراک پتروشیمی‌ها تصویب نشده است و اگر صنعت پتروشیمی با این روش فعالیت کند قطعا در آینده متضرر خواهند شد. از این رو پیشنهاد ما این است که هرچه سریع‌تر این فرمول تصویب و اجرایی شود.»

وی با اشاره به اینکه تا زمانی که فرمول خطی اجرایی نشود هیچ کاری برای جلوگیری از ضرر و زیان پتروشیمی‌ها وجود ندارد، می‌افزاید: «اگر قیمت خوراک تعیین شود، با افزایش یا کاهش سوخت، قیمت محصول نیز تغییر می‌کند تا تولیدکنندگان این محصول ضرر نبینند. البته باید تلاش شود که فرمول خطی برای تمامی سوخت‌های پتروشیمی‌ها اعمال شود. در همین راستا از دولت و مجلس می‌خواهیم تا هرچه سریع‌تر نسبت به تعیین قیمت خوراک پتروشیمی‌ها اقدام کنند؛ در غیر‌این‌صورت نمی‌توان به ادامه حیات این صنعت و حتی جلب اعتماد سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای توسعه پتروشیمی‌ها امیدوار بود.»

درست در مقابل این اظهارنظرها و تاثیر کاهش قیمت نفت بر قیمت محصولات پتروشیمی، عباس شعری‌مقدم، معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی وزارت نفت نظر دیگری دارد. وی به «فرصت امروز» می‌گوید: «به اعتقاد من کاهش قیمت نفت، آن هم با این شدت موقتی خواهد بود و ما منتظر هستیم تا قیمت نفت خام تثبیت شود.» وی همچنین می‌افزاید: «پتروشیمی‌ها بیشتر با گاز فعالیت می‌کنند و قیمت گاز متاثر از قیمت نفت نیست. برای نمونه در تولید کودشیمیایی یا متانول قیمت نفت تاثیرگذار نیست. از این رو با قاطعیت اعلام می‌کنم که جای نگرانی برای متضرر شدن صنعت پتروشیمی‌ وجود ندارد.»

جای نگرانی وجود ندارد

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی وزارت نفت بر این باور است: «اگر قیمت سوخت کاهش یابد، قطعا سوختی که در اختیار پتروشیمی‌ها قرار می‌گیرد نیز ارزان‌تر است، از این رو دلیلی وجود ندارد که این صنعت نگران باشد.»

با همه اظهارنظرهای متعدد لایحه تعیین قیمت خوراک پتروشیمی‌ها در مجلس متوقف مانده است و کمیسیون بودجه مجلس به‌دلیل وجود تعدادی مخالف با نحوه اجرایی‌شدن تعیین خوراک این لایحه را مسکوت نگه داشته است. شعری‌مقدم در این باره نیز می‌گوید: «تعدادی از مجلسی‌ها نگران و در حال بررسی لایحه تعیین خوراک هستند، با این وجود ما همچنان مصر هستیم که باید قیمت خوراک برای مدت زمان طولانی تعیین شود. در فرمولی که تعیین شده است سود و منفعت بخش خصوصی لحاظ شده است.» بدون شک تعیین خوراک درصورتی‌که نقطه نظرات کارشناسی صاحبان شرکت‌های پتروشیمی لحاظ شود می‌تواند به تمامی نگرانی‌ها پاسخ دهد.

پتروشیمی‌ها مستقل هستند

اما در این میان، فرزان گلچین، عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، ‌گاز و پتروشیمی‌ها به «فرصت امروز» می‌گوید: «کاهش قیمت نفت تاثیر مستقیمی بر قیمت فرآورده‌های نفتی خواهد داشت اما صنعت پتروشیمی‌ کمترین آسیب را می‌بییند؛ چراکه این صنعت مستقل‌تر است؛ اما اگر این رویه در آینده یعنی بلندمدت تداوم داشته باشد می‌تواند تاثیرگذار باشد، اما در کوتاه‌مدت این‌گونه نیست.» وی بر این باور است که با کاهش قیمت نفت، قیمت خوراک پتروشیمی‌ها نیز کاهش می‌یابد؛ بنابراین با کاهش قیمت خوراک جای نگرانی وجود ندارد. نکته اساسی اینجاست که کاهش قیمت نفت خام به مرز بحران برای صنایع وابسته خود رسیده است و باید فکری برای آن شود.»