تلاش خالق «هیچ» برای هنرهای از دست رفته

«هیچ» پرویز تناولی به 50 سالگی رسید، اما شاید کمتر کسی از پژوهش‌های او در زمینه هنرهای از دست رفته و قدیمی ایران اطلاع داشته باشد.

به گزارش ایسنا، 50سال از آفرینش‌های پرویز تناولی می‌گذرد و نام «هیچ» با نام این مجسمه‌ساز پیشکسوت پیوند خورده است، اما دامنه نفوذ هنر تناولی به خلق آثار حجمی محدود نیست، بلکه تحقیقات و پژوهش‌های جامع او در زمینه فرش‌ها و دست‌ساخته‌های روستایی و عشایری و ابزار و وسایل زندگی و همچنین توجه و تلاش او برای معرفی و به‌نمایش گذاشتن این آثار، چهره تاثیرگذاری از تناولی به ما نشان می‌دهد.

تناولی از جمله کارشناسان فرش ایرانی و بافت‌های عشایری ایران است. گرچه پژوهش‌های او در حوزه «هنرهای از دست رفته ایرانی» در چند کتاب چاپ شده و مورد توجه علاقه‌مندان قرار گرفته است، اما تمام این آثار برای شناخت ابعاد گسترده‌ هنر او کافی نیست.

بنابراین برای هنردوستان ایرانی فرصت مغتنمی است که با هدف درک و شناخت هرچه بیشتر قدمت و اصالت هنر ایرانی، از کتاب‌ها، تحقیقات و پژوهش‌های تناولی در این زمینه استفاده کنند. بخش اعظم تحقیقات تناولی درباره فرش ایرانی است. کتاب «فرش» او که در سال ١٣٩٠ رونمایی شد، نمونه بارز همین تحقیقات است.

این هنرمند درباره این کتاب گفته است: «پس از مدتی که به تحقیقات درباره فرش‌های عشایری و روستایی پرداختم و با بافندگان آنها دم‌خور شدم، تصمیم گرفتم خود نیز سهمی داشته باشم و از وجود بافندگان متبحر و خلاق فرش‌های عشایری استفاده کنم. در میان بافندگان شهری، روستایی و عشایری، من بافندگان عشایری را خلاق‌تر از دیگران یافتم و بر آن شدم که خود نیز سهمی داشته باشم.

با نخستین طرح‌ها و نتایجی که به‌دست آمد متوجه شدم که می‌خواهم این رشته را سالیان سال ادامه بدهم. حالا که بیش از ۴٠سال از آن زمان می‌گذرد هر از گاهی طرحی تازه به بافندگان عشایری می‌دهم و به ‌شمار فرش‌های خود می‌افزایم.»

پرویز تناولی

کتاب «افشار، دست‌بافته‌های ایلات جنوب شرقی» که در سال 1389 به چاپ رسید، کتاب جامعی درباره افشارها و دست‌بافته‌های آنهاست که نتیجه تحقیقی کتابخانه‌ای و میدانی است. در این کتاب به سابقه تاریخی افشارها پرداخته شده است.

کتاب «شاهسون» که در سال 1364 به سه زبان انگلیسی، فرانسه و آلمانی چاپ شد نیز کتابی از سوابق تاریخی ایلات شاهسون و دست‌بافته‌های آنهاست. کتاب «گبه هنر زیر پا» در سال 1383، «قالیچه‌های تصویری» در سال 1368 و «قالیچه‌های شیری فارس» در سال 1356 از دیگر کوشش‌های پرویز تناولی در این زمینه است.