ملاحظاتی در باب گسترش روابط اقتصادی با روسیه

در روزهای گذشته مسئولان مختلف کشور درباره تقویت روابط با روسیه و افزایش صادرات غیرنفتی به این کشور، به‌ویژه صادرات موادغذایی و مصالح ساختمانی صحبت کردند. تقریبا همه این افراد روی این نکته که به دلیل تنش میان روسیه و غرب، فرصت مناسبی در اختیار ایران قرار گرفته است تا مبادلات تجاری خود را با این کشور به طور چشمگیری افزایش دهد تاکید کرده‌اند، حتی این واقعیت یک مرحله هم جلو رفته و همایش هیات تجاری ایران و روسیه دیروز در محل اتاق بازرگانی ایران با حضور نمایندگان 80 شرکت بزرگ روسی برگزار شد که نشان از جدیت دوطرف برای تحول و گسترش روابط دارد.

اینکه روسیه کشوری بزرگ است و اقتصاد روبه‌رشدی دارد و تقاضا برای کالاهای مختلف در آن رو به گسترش است بر کسی پوشیده نیست اما اینکه چرا تا به حال ایران یا تولیدکنندگان و بازرگانان کشورمان از این فرصت استفاده نکرده‌اند، محل پرسش است. آیا حضور کم‌رنگ کالاهای ایرانی در روسیه دلیلی جز کیفیت پایین‌تر یا قیمت نامناسب‌تر کالاهای ایرانی در قیاس با کالاهای کشورهای رقیب داشته است؟ برای حضور پایدار در یک بازار باید تلاش کرد و کیفیت را افزایش و قیمت را تقلیل داد. در این شرایط نیازی به دوپینگ تحولات سیاسی نیست.

امروز ممکن است بنا بر دلایل سیاسی و تنش میان غرب و روسیه بتوانیم در روسیه حضور پررنگ‌تری داشته باشیم اما فردا چه تضمینی برای استمرار حضور وجود دارد؟ اگر روابط روسیه و غرب دوباره عادی شد آیا کالاهای ایرانی توان رقابت دارند؟ آیا رقبای دیگری از سایر نقاط دنیا به بازار روسیه چشم‌ ندوخته‌اند؟ وقتی دلایل اقتصادی و مناسبات بازار دلیل تصاحب یک بازار شد، می‌توان به حضور در آن دلخوش کرد، اما اگر بر اثر تحولات سیاسی در عرصه بین‌الملل مردم روسیه ناچار از خرید کالاهای ایرانی شدند، به همان سادگی که بازار را در اختیار گرفتیم، به همان سادگی نیز ممکن است آن را از دست بدهیم.

به نظر می‌رسد اکنون که این فرصت را یافته‌ایم، باید تلاش کنیم با افزایش بهره‌وری، حضور کالاهای ایرانی را در بازار روسیه ثابت کنیم و کیفیت را بهبود بخشیم و رضایت خاطر مصرف‌کنندگان روسی را جلب کنیم. حضور بلند‌مدت را هدف قرار دهیم و سودآوری کوتاه‌مدت را فراموش کنیم.