ضرر 300میلیارد ریالی سازمان تعاون روستایی

یکی از نخستین اقدام‌های محمود حجتی در دولت یازدهم و پس از گرفتن رأی اعتماد و انتصاب برخی از مدیران در پست‌های کلیدی وزارتخانه، اعلام نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی بود.
به گزارش فودپرس، بررسی اجمالی وضعیت تولید محصولات کشاورزی به‌خصوص در یک دهه اخیر حاکی از آن است که هرچند دولت سعی داشته با افزایش نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی ضمن حمایت از تولیدات کشاورزی، به‌نوعی کشاورزان را ترغیب به کاشت محصولات مورد نظر کند اما واردات حدود 6میلیون تن گندم پس از خودکفایی در اوایل دهه 80 خورشیدی و همچنین کاهش تولید کلزا از سال 85 تاکنون باوجود افزایش چشمگیر قیمت‌های این محصولات می‌تواند گواهی بر شکست سیاست افزایش قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی به بهانه حمایت از کشاورزان باشد.
با روی کارآمدن دولت یازدهم و بازگشت برخی از مدیران خوشنام و باسابقه به وزارت جهاد کشاورزی، توسعه کشت دانه‌های روغنی دوباره کلید خورد تا این بار و در فرصت پیش‌روی طرح 10ساله توسعه کشت دانه‌های روغنی با اصلاحاتی اجرایی شود. اما به نظر می‌رسد شتابزدگی و نداشتن اطلاعات درست و دقیق از بخش کشاورزی و وضعیت بازار محصولات کشاورزی و به‌ویژه دانه‌های روغنی باعث شد مدیران جهاد کشاورزی در اقدامی تعجب‌برانگیز قیمت خرید تضمینی کلزا را 90درصد افزایش دهند تا کلزای 1000 تومانی سال 92 در سال 93 به قیمت 1900 تومان از کشاورزان خریداری شود.

باری که بر دوش تعاون روستایی افتاد
اعلام قیمت 1900تومانی برای کلزای 93 در شرایطی که قیمت روغن و کنجاله از ثبات نسبی برخوردار بود با بهت و حیرت کارشناسان بخش کشاورزی و مدیران صنعت روغن‌کشی همراه شد، زیرا محاسبات اقتصادی از غیر‌واقعی بودن قیمت کلزا و در نتیجه بی‌میلی کارخانجات روغن‌کشی به خرید دانه کلزا حکایت داشت تا اینکه وزارت جهاد کشاورزی مجبور شد سازمان مرکزی تعاون روستایی را مکلف کند کلزای سال 93 را با قیمت نه‌چندان عادلانه 1900 تومان از کشاورزان خریداری کند.
بنابر اعلام سازمان تعاون روستایی حدود 100 هزار تن کلزا در سال 93 با قیمت کیلویی1900 تومان از کشاورزان خریداری شده که به دلیل عدم تمایل کارخانجات روغن‌کشی، سازمان تعاون روستایی مجبور شد ضمن خرید دانه کلزا، در قراردادی دانه کلزا را به صورت کارمزدی به کارخانجات روغن‌کشی ارسال کند تا از فاسد شدن دانه‌ها جلوگیری کرده و با فروش روغن خام و کنجاله راهی برای بازگشت پول خود باز یابد.

خلف وعده کارخانجات روغن‌نباتی و روغن خامی که مشتری ندارد
پس از آنکه وزیر جهاد کشاورزی در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری به واردکنندگان روغن هشدار داده بود که با دولت هماهنگ باشند وگرنه طبق قانون با آنها برخورد می‌شود محمد قبله، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌نباتی ایران به نمایندگی از صنعت روغن‌نباتی قول داد تا کارخانجات روغن‌نباتی روغن خام استحصال شده از دانه‌های داخلی را به قیمت مناسب خریداری کنند.
این اظهارات دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌نباتی اما چندی بعد به فراموشی سپرده شد و کارخانجات روغن‌نباتی با خلف وعده خود تنها حدود هفت هزار تن از روغن خام استحصالی کلزای امسال را با قیمتی حدود 3200تومان خریداری کردند تا تعاون روستایی مجبور شود برای فروش 29.5هزار تن روغن خام کلزا که روی دستش باقی مانده برای پنجمین بار در اواخر شهریور در یکی از روزنامه‌ها آگهی مزایده فروش روغن خام کلزای خود را منتشر کند تا شاید بتواند این بار لااقل روغن خود را به بهای پایین‌تری به فروش برساند.
 
بی‌تدبیری وزارت جهاد کشاورزی و زیان تحمیلی به تعاون روستایی
اعلام قیمت خرید تضمینی کلزا با افزایش 90درصدی نسبت به سال گذشته عملا خرید دانه کلزا را برای بخش خصوصی غیر‌اقتصادی کرد به‌طوری که کارخانجات روغن‌کشی دیگر تمایلی به خرید مستقیم دانه از کشاورزان نداشتند و بارها و بارها خواستار وضع تعرفه روی کنجاله و روغن خام وارداتی به منظور حمایت از توسعه کشت دانه‌های روغنی و احیای صنعت ورشکسته روغن‌کشی شدند تا وزارت جهاد کشاورزی مجبور نشود برای حل مشکل خرید دانه کلزا تعاون روستایی را وارد چرخه خرید دانه کند. اما متاسفانه فشارهای مختلف بر وزارت جهاد کشاورزی مانع از تصمیم مستقل و شجاعانه این وزارتخانه درخصوص وضع تعرفه روی کنجاله و روغن خام وارداتی شد تا با یک حساب سرانگشتی مشخص شود با توجه به هزینه‌های خرید دانه، هزینه‌های تبعی و حمل، هزینه‌های مالی و کارمزد روغن‌کشی زیانی حدود 300میلیارد ریال به سازمان تعاون روستایی تحمیل شده است.
ضرر و زیانی که در هیچ کجای بودجه سال 93 محلی برای جبران آن پیش‌بینی نشده و معلوم نیست مدیران سازمان تعاون روستایی و وزارت جهاد کشاورزی برای جبران آن چه خواهند کرد.