سرمقاله

1 ماه پیش

از «ریال» به «پارسه» با حذف چند صفر

این روزها در محافل اقتصادی و بانکی، بار دیگر طرح «حذف صفر از پول ملی» به همراه تبدیل «ریال» به «پارسه» یا «تومان»، موضوع روز شده است. آیا حذف سه یا چهار صفر از اسکناس های رسمی و تبدیل واحد پول ملی از «ریال» به «پارسه» می تواند موجب آرامش بخشی اقتصا...

1 ماه پیش

تقاطع تاریخ و تروما

یکی از پرسش های بی پاسخ در تاریخ معاصر ایران، این است که چگونه مردمی که روز 25 مرداد 1332 در حمایت از دولت ملی مصدق و مخالفت با کودتاچیان به خیابان آمدند، سه روز بعد در 28 مرداد به نظاره گری خاموش و بازیگری منفعل تبدیل شدند؟ در آستانه هفتاد و دومین سالروز کودتای 28 مرداد، آنچه این پرسش را در افق سال 1404 برجسته می سازد...

1 ماه پیش

مسیر سخت اصلاح نظام بانکی

برنامه هفتم پیشرفت، مقرراتی برای اصلاح نظام بانکی و مهار تورم، طراحی کرده است. آیا این برنامه ها با وجود چالش هایی همچون حجم بالای تسهیلات تکلیفی همراه با مطالبات کلان معوق، نبود فضای مناسب و نرخ های رقابتی در عملیات بانکی و کارمزد ها، فشار بر ترازنامه ها و الزامات احتیاطی، قابل تحقق است؟ برنامه هفتم پیشرفت کشور، به ع...

1 ماه پیش

بانک مرکزی و نظارت بر اشخاص غیربانکی

شاید قدیمی ترین قانون بانکی ایران، قانون بانکداری (مصوب 5 تیرماه 1334) باشد؛ قانونی پیشرو و مترقی نسبت به زمان خود که تقریبا تمامی مباحت بانکی مورد نیاز بانک های آن زمان را کارشناسانه، ولی کوتاه و گویا تنظیم و تصویب کرده است، اما در یکی دو سال اخیر با قانون بسیار مفصل «بانک مرکزی» مواجه هستیم. منصفانه نظر د...

1 ماه پیش

«خودروی ملی، اقتصاد زخمی؛ از تعرفه تا تنفس سخت مردم»

تحلیل آسیب شناسانه از جایگاه صنعت خودروی ایران در اقتصاد، محیط زیست و عدالت اجتماعی

در ماه های اخیر، زمزمه های تغییر در نظام تعرفه ای واردات خودرو در فضای رسانه ای و حتی بدنه دولت به گوش می رسد؛ برخی مقامات از ضرورت کاهش محدودیت های وارداتی و آزادسازی کنترل شده بازار خودرو سخن گفته اند. این بحث گرچه دیر هنگام است، اما می تواند آغازی بر اصلاح یک اشتباه تاریخی در سیاست گذاری صنعتی کشور باشد. طبق...

1 ماه پیش

دولت علیه دولت

بیشتر از 20 روز از آتش بس بین ایران و اسرائیل می گذرد، اما شرایط جنگی هیچ تغییری نکرده است. وضعیت «نه جنگ و نه صلح» ادامه دارد و ابهام و نااطمینانی، چشم انداز آینده را تیره کرده است. بازارها بلاتکلیف و سردرگم هستند و بورس تهران که پیشتر تحت تاثیر فضای خوش بینی به مذاکرات ایران و آمریکا، سبزپوش شده و چند بار...

1 ماه پیش

یک سالگی دولت چهاردهم

از نیمه تیرماه سال گذشته که «مسعود پزشکیان» در انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی رسید و پا به ساختمان پاستور گذاشت، تا نیمه تیرماه امسال که آتش بس بین ایران و اسرائیل به سومین هفته خود رسیده است، یک سال سخت و دشوار بر دولت چهاردهم سپری شده است. مطمئنا «پزشکیان» حتی در بدترین کابوس هایش هم نمی دید...

1 ماه پیش

بخشش به خروار، حساب به دینار

همراه با سایر دستگاه های اجرایی، بانک مرکزی هم تسهیلاتی برای بدهکاران غیرکلان بانک ها تدارک دید و به سیستم بانکی کشور ابلاغ کرد. بخشنامه بانک مرکزی (مورخ 12 تیرماه 1404) در این باره می گوید: «تسهیلات ازدواج و فرزندآوری و سایر تسهیلات تا سقف 7 میلیارد ریال (معیار اصل مبلغ تسهیلات) علاوه بر امکان استفاده از مساعدت...

1 ماه پیش

شکاف در سنگر: وقتی اختلاف، از دشمن خطرناک تر می شود

در بحبوحه‌ی بحران های چندلایه‌ی اقتصادی، اجتماعی و امنیتی، کشور نیازمند بیش از همیشه به تمرکز، انسجام و وحدت راهبردی است. آن چه در میدان نبرد سرنوشت ساز اهمیت دارد، نه فقط تعداد سلاح ها یا نوع تهدیدها، بلکه توان یک ملت در حفظ انسجام درونی، مدارا درون گفتمانی، و شناخت دقیق دشمن است. این اصل ساده، اما بنیادین،...

1 ماه پیش

انسان، نه عدد؛ مهاجرت، نه تهدید

بازاندیشی در مواجهه با اتباع افغانستان در ایران

در روزهایی که مسئله‌ی اتباع افغانستان بار دیگر به صدر اخبار و گفت وگوهای عمومی بازگشته، فرصتی فراهم آمده است تا فراتر از هیجانات زودگذر، نگاهی عمیق تر، اخلاق محورتر و آینده نگرانه تر به این موضوع داشته باشیم. این یک بحران صرفاً امنیتی یا اقتصادی نیست؛ بلکه آزمونی برای درک ما از عدالت، هویت و انسانیت است. مواجهه با...

1 ماه پیش

پیامدهای انتخاب وزیر جدید اقتصاد بر سیستم بانکی

طرح یک پرسش: انتخاب وزیر جدید اقتصاد چه پیامدهایی برای شبکه بانکی کشور دارد؟ چند ماه پیش، دکتر همتی از وزارت اقتصاد، کنار رفت و به جای ایشان یک چهره جدید علمی به نام دکتر مدنی زاده به مجلس معرفی شد و با کسب رأی اعتماد از نمایندگان، راهی وزارت اقتصاد شد. در عرف سیاسی، آن رفتن و این آمدن، امری عادی و مرسوم است. در زمان...

1 ماه پیش

نخبه کشی به سبک ضحاک

نخبه کشی ازجمله رفتارهای شایع و تاریخی ماست که عمری به درازای تاریخ کهن ایران دارد. تبلور «حذف نخبگان» به جای «گردش نخبگان» و دست های آلوده اجتماعی که به کشتن نخبگان خود برخاسته است. (1) از «حسنک وزیر» در تاریخ بیهقی و «شهاب الدین سهروردی» در سده های دور، گرفته تا «...

2 ماه پیش

فراتر از جنگ: مواجهه‌ی هژمون ها در عصر انتقال قدرت جهانی

در ظاهر، آنچه به عنوان تنش یا برخورد نظامی میان ایالات متحده، اسرائیل و ایران شناخته می شود، می تواند ادامه‌ی سلسله درگیری های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه تلقی شود؛ از نبرد نابرابر غزه گرفته تا محور مقاومت. اما این نگاه، تنها سطح ماجرا را می بیند. واقعیت این است که تحولات اخیر، به ویژه پس از ۲۰۲۳، دیگر صرفاً منازعات م...

2 ماه پیش

مسیر احیای سرمایه اجتماعی

جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، همچون جنگ هشت ساله با عراق، بار دیگر «تنهایی استراتژیک ایران» را نشان داد. اگر در جنگ با عراق، هم قدرت های غربی و هم شرقی از «صدام» حمایت نظامی کردند و دنیا به تمامی در مقابل ایران بود، این بار تنها فرق ماجرا، آن بود که شرق (روسیه و چین) به نظاره نشست و ایران در جنگ...

2 ماه پیش

جنگ و رسانه

دومین هفته جنگ اسرائیل علیه ایران، با پیوستن واشنگتن به این کارزار جنگی ادامه یافت. آمریکا در بامداد یکشنبه، اول تیرماه به سه سایت هسته ای ایران حمله کرد و بمب افکن های B-2 نیروی هوایی ایالات متحده با 12 بمب سنگرشکن، سایت فردو را مورد هدف قرار دادند. همزمان موشک های کروز از زیردریایی های آمریکا به سمت دو سایت نطن...