سرمقاله

3 ماه پیش

2 کودتا و یک پرسش

72 سال پیش در چهارشنبه روزی، کودتای 28 مرداد اتفاق افتاد و رویای ملی شدن صنعت نفت به کابوس کودتا ختم شد. با اینکه مردم در روز یکشنبه، 25 مرداد در حمایت از دولت مصدق و مخالفت با کودتاچیان به خیابان آمدند، اما سه روز بعد در 28 مرداد ناگهان به نظاره گری خاموش و بازیگری منفعل، بدل شدند تا چرایی و چگونگی این رخداد همچنان یک...

3 ماه پیش

حذف نظارت

چاپ و نشر اسکناس و نظارت بر آن در ایران، سیری تاریخی و حکایتی شنیدنی دارد. براساس ماده 58 قانون بانک مرکزی (مصوب 7 آذرماه 1402)، «انتشار انواع اسکناس، مسکوک و پول رقومی (دیجیتال) بانک مرکزی (سی.بی.دی.سی)» در اختیار بانک مرکزی قرار گرفته است، اما از دیدگاه نظارتی ظاهرا قوانین مصوب قبل از انقلاب در این زمینه...

3 ماه پیش

ماجرای ما و غرب

از آخرین تقابل ایران و غرب در عصر مشروطه تا به امروز، کمتر از 120 سال می گذرد. مواجهه ما و غرب در این یکصد و اند سالی که از وقوع انقلاب مشروطه گذشته، ماجرای کش دار و پرفراز و نشیبی است که همچنان ادامه دارد. اگر به گفته «والتر بنیامین» منتقد ادبی، برای قضاوت درست درباره چیزی باید گذاشت زمان بگذرد و همه چیز ت...

3 ماه پیش

اصلاحات اقتصادی با تغییر چهره ریال

با تداوم تورم بالا و سقوط چشمگیر ارزش ریال در سال های اخیر، پول ملی ایران عملاً بخش قابل توجهی از کارکردهای بنیادین خود را از دست داده است. درحال حاضر، ریال نه آنچنان که باید ارزش خود را حفظ می کند، نه به سادگی ابزار مبادله ای کارآمد است و نه حتی می تواند مقیاسی دقیق برای سنجش و مقایسه قیمت ها باشد. این فرسایش تدریجی،...

3 ماه پیش

تقسیم بر سه

به قول علما، فرض محال، محال نیست. فرض کنید شما به شخص دیگری، بدهی های مختلف داشته باشید؛ مثلا از مغازه لوازم خانگی به دفعات خرید کرده اید. هر بار هم بخشی از بهای کالای خریداری شده به فروشنده پرداخت می شود و مانده بها پرداخت نشده باقی می ماند. با توافق طرفین، قسط بندی می شود و شما بدهکار فروشنده می شوید. حتی ممکن است به...

3 ماه پیش

روز بیداری ایرانیان

119 سال پیش در چنین روزی، فرمان مشروطیت صادر شد، هیمنه استبداد در هم شکست و «تاریخ بیداری ایرانیان» از نو نوشته شد. در طول این سال هایی که از وقوع انقلاب مشروطه گذشته، جامعه ایرانی بارها در بزنگاه حادثه، قرار گرفته و هر بار مرحله جدیدی از پروسه گذار سنت به مدرنیته را تجربه کرده است. هرچند در این آزمون و خطا...

3 ماه پیش

در جنگ منابع، صرفه جویی خط مقدم اقتصاد خانوار است

با وجود تبلیغات گسترده در رسانه های رسمی درباره ضرورت صرفه جویی در مصرف آب، برق، گاز و بنزین، متأسفانه داده های آماری و تحلیل های کارشناسی، نشان می دهد که فرهنگ مصرف مسئولانه هنوز در جامعه ایران، نهادینه نشده است. این رفتار ناصحیح، تنها محدود به بحث انرژی نیست؛ بلکه در شیوه خرید، استفاده از منابع، پوشاک، آب و حتی سبک ت...

3 ماه پیش

بانکداری با هوش مصنوعی

واقعیت را نمی توان انکار کرد. در حال حاضر، هوش مصنوعی در بیشتر جنبه های زیست جمعی، حضوری فراگیر و موثر دارد. آسان سازی زیست فردی و جمعی شاید مهمترین ویژگی هوش مصنوعی باشد. می توان گفت، هوش مصنوعی، زندگی آدمیان را راهبری می کند. پیشرفت هوش مصنوعی نیز ایستایی ندارد و تقریبا بی انتهاست. اینکه پایان مداخله هوش مصنوعی در زی...

3 ماه پیش

در جنگ منابع، صرفه جویی خط مقدم اقتصاد خانوار است

با وجود تبلیغات گسترده در رسانه های رسمی درباره ضرورت صرفه جویی در مصرف آب، برق، گاز و بنزین، متأسفانه داده های آماری و تحلیل های کارشناسی نشان می دهد که فرهنگ مصرف مسئولانه هنوز در جامعه ایران نهادینه نشده است. این رفتار ناصحیح تنها محدود به انرژی نیست؛ بلکه در شیوه خرید، استفاده از منابع، پوشاک، آب و حتی سبک تغذیه نی...

3 ماه پیش

آشفته حالان بیداربخت

با گذشت 36 روز از آتش بس شکننده ایران و اسرائیل، چشم انداز فردا همچنان مبهم و نگران کننده است. مذاکرات ایران و آمریکا معلق مانده و در عوض، مذاکرات با تروئیکای اروپایی با دستورکار فعال سازی مکانیسم ماشه از ابتدای این هفته در استانبول آغاز شده است. با این حال، فضای عمومی جامعه در این روزها درگیر لایحه ای شده که یادآور طر...

3 ماه پیش

اقتصاد دیجیتال؛ مسیر تحول یا چالشی تازه؟

در دنیای امروز، اقتصاد دیگر محدود به کارخانه ها، فروشگاه های فیزیکی یا حتی مرزهای جغرافیایی نیست. تحولی عظیم در جریان است که اقتصاد جهانی را به سمت دیجیتالی شدن سوق داده است، اما اقتصاد دیجیتال دقیقا چیست؟ به زبان ساده، اقتصاد دیجیتال به فعالیت های اقتصادی گفته می شود که بر پایه فناوری های دیجیتال، اینترنت و داده ها شک...

3 ماه پیش

150 سال در جست وجوی قانون

جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، واقعیت های رسانه ای جدیدی را آشکار کرد و نشان داد که خط مقدم جنگ دیگر مفهومی صرفا جغرافیایی و مکانی نیست و میدان اصلی نبرد از فکر و ذهن مردم آغاز می شود. شبکه های اجتماعی، ابزار اصلی این جنگ هستند و انتشار شایعات، روایت سازی، عملیات روانی، القای ترس و... همگی به مثابه جنگ افزارها و سلاح های...

4 ماه پیش

از «ریال» به «پارسه» با حذف چند صفر

این روزها در محافل اقتصادی و بانکی، بار دیگر طرح «حذف صفر از پول ملی» به همراه تبدیل «ریال» به «پارسه» یا «تومان»، موضوع روز شده است. آیا حذف سه یا چهار صفر از اسکناس های رسمی و تبدیل واحد پول ملی از «ریال» به «پارسه» می تواند موجب آرامش بخشی اقتصا...

4 ماه پیش

تقاطع تاریخ و تروما

یکی از پرسش های بی پاسخ در تاریخ معاصر ایران، این است که چگونه مردمی که روز 25 مرداد 1332 در حمایت از دولت ملی مصدق و مخالفت با کودتاچیان به خیابان آمدند، سه روز بعد در 28 مرداد به نظاره گری خاموش و بازیگری منفعل تبدیل شدند؟ در آستانه هفتاد و دومین سالروز کودتای 28 مرداد، آنچه این پرسش را در افق سال 1404 برجسته می سازد...

4 ماه پیش

مسیر سخت اصلاح نظام بانکی

برنامه هفتم پیشرفت، مقرراتی برای اصلاح نظام بانکی و مهار تورم، طراحی کرده است. آیا این برنامه ها با وجود چالش هایی همچون حجم بالای تسهیلات تکلیفی همراه با مطالبات کلان معوق، نبود فضای مناسب و نرخ های رقابتی در عملیات بانکی و کارمزد ها، فشار بر ترازنامه ها و الزامات احتیاطی، قابل تحقق است؟ برنامه هفتم پیشرفت کشور، به ع...