گزارش «فرصت امروز» از هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت / اقتصاد دیجیتال در حال تغییر سیستم بانکداری دنیاست

فرصت امروز: نخستین روز هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت روز گذشته در سالن همایش های برج میلاد برگزار شد و محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی از جمله سخنرانان آیین افتتاح این همایش بودند. وزیر ارتباطات در این همایش از ثبت ٤۲ میلیارد تومان کلاهبرداری و تراکنش غیرمجاز در نیمه نخست امسال از سوی پلیس فتا خبر داد و رئیس کل بانک مرکزی نیز از ضرورت اصلاح نظام کارمزد سخن گفت.

همچنین رئیس پژوهشکده پولی و بانکی، نظام بانکی را طلایه دار به کارگیری فناوری های نوین در ارائه خدمات مالی برشمرد و معاون فناوری های نوین بانک مرکزی نیز اوایل سال 97 را زمان اعلام نظر مواضع بانک مرکزی درباره ارزهای دیجیتال بیان کرد. همچنین رئیس بخش بانکداری حوزه اروپای شرکت مک کینزی از تغییر مسیر بانکداری دنیا از سوی اقتصاد دیجیتال در این همایش خبر داد.

گزارش «فرصت امروز» از نخستین روز هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت را در ادامه می خوانید.

ناچار به اصلاح نظام کارمزدی هستیم.

هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت برای رئیس کل بانک مرکزی مجالی بود تا درباره تازه ترین تصمیم بانک مرکزی برای اصلاح نظام کارمزدی سخن بگوید. ولی الله سیف در میزگرد «نوآوری، بازیگران جدید و کارایی در کسب وکار مالی» درباره اصلاح مدل کارمزدی و دریافت کارمزد از دستگاه های کارتخوان و شرکت های پرداخت گفت: نظام بانکی با چالش هایی روبه رو است که نیاز به اصلاح ساختار جدی در این بخش دارد که یکی از آنها درآمد و هزینه نظام بانکی است.

او ادامه داد گفت: بانک ها برای ورود به فناوری اطلاعات بنا به شرایط بازار و نگاه رقابتی، عموما در نقطه شروع در مسیر بازاریابی به اقتصادی بودن ارائه خدمات بانکی زیاد توجه نداشتند، البته این مطلب در سایر خدمات بانک ها نیز کاملا مشهود است.

رئیس کل بانک مرکزی همچنین تصریح کرد: در دنیا برای بررسی و ارزیابی ساختار بانک این که چه میزان از هزینه های جاری از درآمدهای کارمزدی تعیین می شود مورد ارزیابی قرار می گیرد.

وی با بیان اینکه ساختار ما هم اکنون نامناسب است، اضافه کرد: اگر کارمزد در دنیا حذف شود بانک برای ادامه حیات مجبور است هزینه ها را به نرخ تسهیلات اضافه کند و در نهایت هزینه تأمین مالی را گران می کند، ولی مشکل ما از این فراتر است.

سیف ادامه داد: برای ایجاد تعادل باید ساختار کارمزدی چه در بانکداری الکترونیک چه در سایر خدمات بانکی باید اصلاح شود و ما ناچار به اجرای این مهم هستیم.

وی همچنین تأکید کرد که عدم تعادل دارایی و بدهی و نقدینگی نیز مورد توجه بانک مرکزی است که در این خصوص اقداماتی هم انجام شده است.

فین تک ها نظام بانکی را در افزایش کیفیت خدمات یاری کنند

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی نیز در این همایش، نظام بانکی را طلایه دار معرفی و به کارگیری فناوری های نوین در عرصه ارائه خدمات مالی کشور خواند و گفت: از نظام بانکی به عنوان پیشران صنعت فناوری اطلاعات کشور نام می برند.

علی دیواندری با بیان اینکه به رغم چهار دهه محدودیت بین المللی، دستاوردهای بزرگی در زمینه بانکداری الکترونیک در کشور کسب شده است، ادامه داد: این افتخار بزرگی است که دستاوردهای این حوزه در شرایطی کسب شده که کشورمان چهار دهه با محدودیت های بین المللی روبه روست و در ارتباط با نرم افزار و سخت افزار تحت تحریم قرار دارد.

او پیشرفت های فناوری را موجب ایجاد تحولات ساختاری و توسعه مدل های کسب وکار جدید بالاخص در عرصه ارائه خدمات مالی عنوان و بیان کرد: در دنیای امروز شاهد ظهور کسب وکارهای نوآورانه ای با نام فین تک ها هستیم که با ارائه خدمات مالی گسترده، به یاری بانکداری سنتی آمده اند. گسترش فعالیت فین تک ها در جهان نشان دهنده ظرفیت بالای این شرکت های دانش بنیان در عرصه های مختلف است. بر اساس آخرین آمارها، سرمایه گذاری جهانی در فین تک ها در سه ماهه سوم ۲۰۱۷ بالغ بر ۸.۲ میلیارد دلار بوده است.

وی خاطرنشان کرد: نگاهی به نحوه تعامل بانک های جهان با این بازیگران جدید حاکی از آن است که بانک ها، دیگر به این نهاد های تازه وارد به عنوان رقیب نمی نگرند، بلکه با فراهم کردن زیرساخت های مناسب برای فعالیت آنها، از نوآوری ها، خدمات و محصولاتی که ارائه می دهند در جهت ارتقای کارایی خدمت رسانی، حداکثر استفاده را کرده و توانسته اند از این مسیر عملکرد خود در زمینه سودآوری را بهبود بخشند. از این رو، رویکرد اصلی هفتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت، حول موضوع «نوآوری، بازیگران جدید و کارایی در کسب وکار مالی» شکل گرفته است.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی فین تک های نوظهور در سال های اخیر را آغازی برای عصر جدید خدمات مالی مبتنی بر فناوری خواند و گفت: فین تک های نوظهور، با حمایت بانک ها و زمینه سازی بانک مرکزی توانایی آن را دارند که اکوسیستم بانکی را به نفع مشتریان تغییر دهند. در حال حاضر که با پیشرفت های فناوری، فین تک های حوزه پرداخت به عنوان پدیده ای در حال رشد در کشور مطرح شده اند، انتظار می رود این استارت آپ ها بتوانند نظام بانکی را در افزایش کیفیت خدمات یاری رسانند. بانک ها نیز به منظور پاسخ دهی مؤثرتر و دقیق تر به نیازهای مشتریان می توانند با فراهم آوردن پلت فرم های مناسب، از ظرفیت بالای این بازیگران جدید در عرصه خدمات مالی بهره مند شوند. به بیان دیگر، بانک ها و فین تک ها به سمت هم زیستی، مشارکت و انتفاع دوجانبه در حال حرکت هستند که این مطلب و موضوعات پیرامونی آن بخش مهمی از محور های همایش امسال را به خود اختصاص داده است.

او با بیان اینکه به تغییر در مدل کسب درآمد بانک ها نیاز داریم، گفت: در مدل کسب وکار فعلی، منشأ اصلی درآمد بانک ها ناشی از اعطای تسهیلات یا همان کسب درآمد مشاع است. از این رو با تکیه بر پیشرفت های ایجاد شده در حوزه بانکداری الکترونیک و ارائه خدمات بهتر به مشتریان انتظار می رود همزمان با افزایش کیفیت خدمات، درآمدهای کارمزدی جایگاه خود را در ترکیب درآمدی بانک های کشور باز یابد. لذا وقت آن رسیده است که با خردجمعی و اتخاذ یک سیاست مناسب، ترکیب درآمدی بانک ها را بهبود ببخشیم.

اوایل سال ۹۷؛ اعلام نظر بانک مرکزی درباره ارز دیجیتال

همچنین معاون فناوری های نوین بانک مرکزی اعلام کرد: مواضع بانک مرکزی درباره ارزهای دیجیتال تا اوایل سال آینده مشخص می شود.

ناصر حکیمی با بیان اینکه اگر بخواهیم سرمایه گذار با روش های سنتی به کار خود ادامه دهد، به اتلاف وقت دامن زده ایم، افزود: اگر مسیر تعالی فناوری های نوین را پیگیری نکنیم هرج و مرج رخ خواهد داد.

وی تصریح کرد: در رابطه با فناوری های جدید اکوسیستم ایجاد شده و ما در پدیده های فین تک متوقف نخواهیم شد، بلکه ادامه مسیر میان بخشی خواهد شد.

حکیمی با اشاره به چالش های پیش روی بانکداری نوین گفت: تمرکز عمده روی سامانه ها و خدمات پرداخت، تمرکز روی دسترسی پذیری به جای محصولات جدید و عدم معرفی محصولات ترکیبی از مهم ترین چالش های این حوزه است.

معاون فناوری های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه باید راهکارهای رفع چالش های مذکور مدنظر قرار بگیرد، افزود: رسمی شدن فرآیند بانکداری باز، رسمی شدن امکان برون سپاری فعالیت های بازار پول اعم از پرداخت و انتقالات، اطلاعات به داده های بانکی و تطبیق گزارش دهی باید در راستای کار قرار بگیرد.

حکیمی به ویژگی های رویکرد بانک مرکزی به فناوران و فناوران مالی اشاره کرد و گفت: باز بودن و شفاف بودن، به شدت متکی بر نوآوری، اختلاط محتمل مسئولیت ها، پراکندگی و وسعت بازیگران جدید، سرعت پذیرش و ویروسی بودن را می توان از این ویژگی ها برشمرد.

وی افزود: در خصوص سیاست های اقتصادی به نکاتی نظیر عدم تعریف قالب های مورد نظر مانند مجوز، مشارکت همگانی در تعریف چارچوب، پویایی ساختاری رصد، پایش و نظارت و شفاف سازی در حوزه مسئولیت، انعطاف در حوزه پاسخگویی، توزیع نظارت و پایش در ساختار سلسله مراتبی از ویژگی های سیاست های بانک مرکزی در خصوص فناوران به شمار می رود، ضمن اینکه برای فین تک، دیگر مجوز نمی دهیم.

او امکان حذف پول را کماکان در انحصار بانک مرکزی و بانک ها بیان کرد و گفت: امکان خلق پول به فناوران مالی نمی دهیم و این مسئله در انحصار بانک مرکزی قرار دارد.

دیجیتال در حال تغییر سیستم بانکداری دنیاست

رئیس بخش بانکداری حوزه اروپای شرکت مک کینزی نیز در این همایش گفت که دیجیتال در حال تغییر سیستم بانکداری دنیاست.

انریکو لوچینتتی که بیش از ۲۰ سال سابقه فعالیت در حوزه بانکی دارد در هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت با اشاره به اینکه روند دیجیتالی شدن بیش از ۴۰ سال است که آغاز شده، درباره وضعیت تراکنش های بانکی گفت: بیش از ۵۰درصد تراکنش های بانکی امروزه به صورت دیجیتالی انجام می شود.

او با تأکید بر نقش اینترنت و ضریب نفوذ بالای تلفن همراه در دستیابی به این میزان از تراکنش های دیجیتالی ادامه داد: کانال های دیجیتالی بیش از ۹۰درصد مشتریان را پوشش می دهند. تنها در کشورهای اسکاندیناوی ۸۹درصد کاربران تحت پوشش روندهای بانکداری دیجیتالی هستند. در سایر کشورها این رقم ۷۷درصد است.

لوچینتتی با یادآوری اینکه روند دیجیتالی بر مفهوم خرید نیز تأثیر گذاشته است درباره ضرورت پیدایش کانال های چندگانه تعامل با کاربران گفت: بیش از ۳۰درصد خریدها با روندهای دیجیتالی انجام می شوند. به همین دلیل مهمترین بانک ها بیش از ۴۰درصد دیجیتالی شده اند. بسیاری از آنها برای افزایش سرعت انجام روندهای شان، کارخانه دیجیتالی راه اندازی کرده اند.

رئیس بخش بانکداری حوزه اروپای شرکت مک کینزی ضمن تأکید بر اینکه روندهای دیجتالی باید هزینه ها را تا ۶۵درصد هزینه ها را کاهش دهد، درباره راه های سرمایه گذاری بانک ها در زمینه دیجیتال اعلام کرد: درحالی که بانک های بزرگ ارقام قابل توجهی در این زمینه سرمایه گذاری می کنند، بانک های کوچک و متوسط نیز می توانند از طریق مشارکت، انتخاب بازارهای محدود یا تبدیل شدن به اپراتور بک آفیس برای سایر بازیگران بانکی در این زمینه اقدام کنند.

لوچینتتی با شرح پنج روند دیجیتالی صنعت بانکداری آینده شامل روباتیک شدن، پرداخت دیجیتالی، دسترسی بیشتر به اطلاعات، فین تک و ظهور بازیگران اعلام کرد: روباتیک شدن می تواند باعث کاهش دستمزد تا ۶۵۰میلیارد دلار در سال شود.

او همچنین درباره جایگاه فعلی فین تک ها اعلام کرد: فین تک ها بیش از ۵۰درصد کسب وکارهای دنیا هستند. هرچند آنها ابتدا تنها در حوزه پرداخت فعالیت می کردند، اما حالا وارد حوزه های متنوعی شده اند. همچنین درحالی که تعداد شعب بانکی در اروپا حدود ۵۰ درصد کاهش داشته است، بسیاری از بانک ها نیز اقدام به ایجاد شعب مشاوره ای یا شعب مخصوص خدمات کرده اند.