گزارش «اسپوتنیک» از 5 کشوری که در حال کاهش وابستگی به دلار هستند / فروپاشی دلار

فرصت امروز: در آخرین روزهای هفته ای که گذشت، عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی ایران در دیدار با همتای روسی خود، از برنامه ایران و روسیه برای حذف دلار از معاملات خود خبر داد و گفت ایران و روسیه تاکید جدی بر مبادله براساس پول ملی دارند.

در همین حال، خبرگزاری اسپوتنیک نیز در گزارشی به کاهش وابستگی دنیا به دلار اشاره کرد و از 5 کشور روسیه، ایران، چین، ترکیه و ونزوئلا به عنوان سرآمدان کاهش وابستگی به دلار نام برد.

به گزارش اسپوتنیک، هرچند دلار هنوز ارزی مطمئن به نظر می رسد اما ابرهایی تیره در افق آسمان دلار به عنوان ارز نخست جهانی، در حال شکل گیری است، چنانچه برخی از بازیگران مهم جهانی در حال کاهش وابستگی خود به دلار هستند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نیز گفته است آمریکا با استفاده از دلار به عنوان یک ابزار مالی، در حال لطمه زدن به اطمینان دلار است و اشتباه استراتژیکی را مرتکب می شود.

اسپوتنیک در ادامه گزارش خود، ۵ کشوری که سریع تر از سایر کشورهای دیگر در حال فاصله گرفتن از دلار هستند معرفی کرده است.

روسیه

مسکو تاکنون سیگنال های زیادی از مصمم بودن خود به کاهش وابستگی اقتصادی به دلار بروز داده است. دنیس مانتوروف- وزیر صنعت و تجارت روسیه در ماه سپتامبر گفته بود که روسیه در حال کار بر روی موافقت نامه های ارزی با کشورهای خاورمیانه، جنوب آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا است که به موجب آن، طرفین از پول ملی خود به جای دلار در مبادلات استفاده کنند.

ایران

از زمان خروج دولت ترامپ از برجام در اردیبهشت ماه، جمهوری اسلامی ایران در کانون توجهات جهانی باقی مانده است. در شرایطی که تحریم های آمریکا در صدد ممنوعیت برقراری روابط تجاری با ایران و تحریم هایی بر صنعت نفت است، تهران نسبت به تجارت با ارزهای ملی با کشورهای روسیه، چین، هند و ترکیه ابراز تمایل کرده است.

به علاوه در اواسط ماه سپتامبر، سخنگوی وزارت دارایی آلمان به نشریه پلتیکو اطلاع داد برلین، پاریس و لندن در حال کار بر روی باز نگه داشتن کانال های پرداخت با ایران هستند. این کانال که به مثابه جایگزینی برای سوئیفت عمل خواهد کرد، امکان انجام تراکنش های مالی غیردلاری با ایران را فراهم خواهد کرد.

ترکیه

تصمیم ترکیه به فاصله گرفتن از دلار دلایلی سیاسی و اقتصادی دارد. موضع ترامپ در اعمال تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم ترکیه و کاهش ۴۰درصدی ارزش لیر در برابر دلار از ابتدای سال جاری میلادی، تداوم اختلاف نظر بین واشنگتن و آنکارا بر سر سیاست های اتخاذشده درخصوص سوریه و تلاش ترکیه برای استرداد فتح الله گولن- رهبر مخالفان ترکیه از جمله این دلایل است.

اردوغان روز دوم سپتامبر گفته بود ترکیه به دنبال تجارت غیردلاری با دیگر کشورها است و نظام تک قطبی دلار باید پایان یابد.

ونزوئلا

این کشور واقع شده در آمریکای لاتین از سال ۲۰۱۷، دلار را از نظام تجاری نفتی خود کنار گذاشت. نیکلاس مادورو- رئیس جمهور ونزوئلا در سپتامبر سال ۲۰۱۷ گفته بود دولت به دنبال برقراری یک سیستم جدید در پرداخت های بین المللی و آزاد کردن کشورش از سلطه دلار است.

چین

چین در تلاش برای جهانی سازی یوان است که از اکتبر ۲۰۱۶ به عنوان ششمین ارز جهانی پذیرفته شد. این کشور در دوره زمامداری شی جین پینگ- رئیس جمهور فعلی- گام های زیادی برای تقویت جایگاه یوان برداشته است. انباشت طلا و معرفی قراردادهای خرید نفت بر حسب یوان از جمله این اقدامات است.

ایران و روسیه به دنبال حذف دلار

رئیس کل بانک مرکزی ایران نیز پس از دیدار با همتای روس خود اعلام کرد، ایران و روسیه تاکید جدی بر مبادله براساس پول ملی دارند و باید به تدریج دلار و بقیه ارزها را از روابط تجاری خود حذف کنند.

به گزارش ایرنا، عبدالناصر همتی در تشریح اهداف خود از سفر به مسکو گفت: در حال حاضر 25درصد از مبادلات میان دو کشور بر مبنای پول ملی صورت می گیرد که رقم کمی است و ما به دنبال آن هستیم این رقم را بالا ببریم و به تدریج دلار و بقیه ارزها را از روابط تجاری خود حذف کنیم.

وی ادامه داد: ایران و روسیه در تهران توافق کردند که حجم تجارت خود را افزایش دهند و برای تحقق این امر نیاز به پشتیبانی سیستم بانکی دو کشور است که با توجه به اظهارات رئیس بانک مرکزی روسیه، هیچ مانعی برای گسترش و توسعه روابط بانکی میان تهران و مسکو وجود ندارد.

همتی ادامه داد: سفر من بعد از مذاکرات و توافقات خوب روسای جمهوری ایران و روسیه در تهران صورت گرفته است چرا که در آن نشست مقرر شد روسای بانک مرکزی دو کشور برای تسهیل روابط مالی دوجانبه در حوزه بانکی با یکدیگر دیدار کنند.
وی نشست خود با رئیس بانک مرکزی روسیه را مثبت ارزیابی کرد و ادامه داد: جلسه خوبی با رئیس بانک مرکزی روسیه داشتم و برای توسعه همکاری های بانکی نقشه راهی ترسیم شده است.

به گفته رئیس کل بانک مرکزی ایران، براساس این نقشه راه، روابط کارگزاری میان بانک های مرکزی ایران و روسیه گسترش خواهد یافت و مبادله براساس پول ملی نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

وی افزود: معاونان بانک های مرکزی دو کشور نقشه راه را به صورت عملیاتی پیگیری خواهند کرد تا در آینده نزدیک بتوانیم شاهد گسترش روزافزون روابط بانکی باشیم و در پی آن روابط تجاری را توسعه دهیم.

همتی این را هم گفت که حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه به عنوان دو همسایه مهم در منطقه ناچیز است با این وجود دو کشور خواهان افزایش سطح همکاری های تجاری هستند و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه اراده جدی در این خصوص دارد.

رئیس کل بانک مرکزی ایران اشاره ای هم به تحریم های آمریکا علیه روسیه و ایران کرد و گفت: در حالی که آمریکا تهران و مسکو را تحریم می کند شرایطی وجود دارد تا روابط خود را براساس دوجانبه گسترش دهیم و بر فشارها چیره شویم.