صنعت مخابرات مالزی، در سالهای اخیر پیشرفتهای شایانی داشته است. توسعه سریع اینترنت و فناوری اطلاعات، شرکتهای مخابراتی را وارد بازار رقابتی شدیدی کرده است. جهانی شدن کسبوکار، افزایش تعداد خدمات و محصولات و افزایش تعداد رقبا موجب شده تا دانش در این شرکتها، اهمیتی استراتژیک یابد. شرکتهای مخابراتی مالزی باید نقشی پیشفعالانه در رهبری و تغییر نظام اقتصادی مالزی به یک اقتصاد دانشبنیان ایفا کنند. بنابراین آنها شروع به درک و قدردانی از دانش که بهعنوان یک دارایی با ارزش در محیط رقابتی به وجود آمده،کردند.
فناوری
فناوری، بهعنوان مهمترین استراتژی مدیریت دانش شناخته شد. بسیاری از شرکتهای مخابراتی به واسطه محیط رقابتی، مجهز به ابزارهای فناوری پیشرفته بوده و کاربران محصولات فناوری اطلاعات و چندرسانهای هستند. با توجه به این مطالب، بسیاری از این شرکتها مدیریت دانش را با فناوری اطلاعات یکی میدانند و به دلیل این ذهنیت، مهمترین استراتژی مدیریت دانش از نظر آنان، فناوری اطلاعات است.
شرکتها میتوانند تعدادی از ابزارهای فناوری اطلاعات محبوب مانند پایگاه دادههای رابطهای، موتورجستوجوی متون و مستندات، انبار دادهها و ابزارهای تسهیم دانش را بهکارگیرند. یکی از ابزارهای مورد استفاده جهت استقرار مدیریت دانش، گروهافزارهاست. این ابزار، توانایی ارسال و دریافت ایمیل، به اشتراکگذاری تقویمهای شخصی، برگزاری کنفرانسهای کامپیوتری و اجراکردن مدیریت گردش کار را داراست. Lotus Notes، اینترانت، اینترنت، ابزارهای کنفرانس الکترونیک و... نمونهای از این ابزارها هستند.
یکی از موارد با اهمیت برای مدیران شرکتهای مخابراتی، اطمینان از این نکته است که تمامی کارکنان توانایی کار کردن با این ابزارها را از طریق آموزش مناسب به دست آورند. موارد مهمی که در توسعه سیستمهای مدیریت دانش باید در نظر گرفته شود، سادگی فناوری، سهولت به کارگیری و تناسب با نیازهای کاربران است. در نهایت به این نکته باید توجه شود فناوری اطلاعات میتواند به استقرار موفق مدیریت دانش در شرکت کمک کند.
فرهنگ
شاخصهای فرهنگی شامل اجزایی مانند مشارکت کارکنان، توانمندسازی کارکنان، تسهیم دانش، پاداش و تقدیر، فضای اعتماد و. . . است. از نتایج تحقیق چنان برمیآید که مدیران میانی شرکتهای مخابراتی، اهمیت فرهنگ را بیشتر از سایرین احساس کردهاند. آنها به خوبی متوجه شدهاند که فرهنگ تسهیم دانش، یکی از مهمترین اجزایی است که باید بهطور کامل درک شود. آنان فرهنگ اعتماد و اطمینان را به منظور تشویق بهکارگیری توسعه دانش در شرکتهای خود بهکار میگیرند.
اما به هر حال از نظر پاسخدهندگان، میزان پیادهسازی و نهادینهشدن فرهنگ دانشمحور در این شرکتها متوسط بوده است. به منظور افزایش سطح پیادهسازی، آمادهسازی فضا در راستای یکپارچهسازی تجربیات و مهارتهای کاری با دانشهای سازمانی در دستور کار قرار میگیرد؛ زیرا این کار، موفقیت در پیادهسازی مدیریت دانش را افزایش میدهد. از آنجا که ایجاد و تسهیم دانش فعالیتی ناملموس است، باید در شرکتهای مخابراتی جو سازمانی مناسبی ایجاد شود. پایه و اساس مدیریت دانش، انسانها هستند زیرا آنها دانش، ایدههای جدید و محصولات جدید تولید میکنند.
این جو و فرهنگ سازمانی موجب میشود تا کارکنان از شکستها بیاموزند و درسهای یادگرفته خود را به اشتراک بگذارند. درگیرشدن کارکنان یکی از اثربخشترین اصول بهبود فرآیندها و حل مسئله است.بسیاری از فعالیتهای مدیریت دانش، بدون درگیرشدن کارکنان قابل تصور نیست. تعدادی از دانشمندان بر این باورند که مزایای اصلی پیادهسازی مدیریت دانش بدون توانمندسازی کارکنان، به سختی قابل دسترسی است.
رهبری
بسیاری از مطالعات انجام شده، نشان میدهد که تعهد و حمایت مدیریت ارشد سازمان، مهمترین فرمول موفقیت مدیریت دانش از ابتدای پیادهسازی تا نهادینهشدن مفاهیم آن در سازمان است. با این حال، طبق نتایج به دست آمده در صنعت مخابرات، بین درجه اهمیت و میزان پیادهسازی این استراتژی، شکاف بسیاری وجود دارد.
یکی از دلایل وجود این شکاف، نوپا بودن مباحث مدیریت دانش در صنعت مخابرات و کمبود توانایی و تجربه مدیران در مدیریت اثربخش دانش است. به منظور اطمینان از پیادهسازی موفق مدیریت دانش، مدیران ارشد این شرکتهای مخابراتی باید تمامی تعهد خود را به منظور مهیا کردن جهتگیریهای مناسب فراهم کنند، مانند تشویق ارتباطات دانشی در شرکت.
ارزیابی
ارزیابی، در میان چهار استراتژی بهعنوان فاکتوری که کمترین میزان پیادهسازی را داشته، شناسایی شده است. تعدادی از صاحبنظران بر این باورند که تحویل مدیریت دانش به یک سازمان، باید با برقراری یک سیستم ارزیابی عملکرد آغاز شود. این کار باعث میشود تا شرکتها به خوبی از شاخصهای سنجش مدیریت دانش آگاه شده و درک بهتری از فعالیتهای مورد انتظار از آنها داشته باشند. استقرار مکانیزم ارزیابی اثربخش و متعادل مدیریت دانش در کوتاهمدت بسیار دشوار است و باید به مرور زمان تکمیل شود.
شرکتهای مخابراتی میتوانند به جای تمرکز روی شاخصها و روشهای مالی، ترکیبی از راهکارهای ارزیابی مانند روشهای کمی، روشهای کیفی، مرور عملکرد و الگوبرداری را به کارگیرند و به ماهیت غیرملموس بودن فعالیتهای مدیریت دانش در کوتاهمدت توجه کنند. یکی از روشهای ارزیابی فعالیتهای مدیریت دانش، سنجش سطح بلوغ مدیریت دانش شرکت است که میتواند نقاط ضعف و قوت را نشان داده و نقشه راهی برای ادامه فعالیتهای مدیریت دانش و نهادینهسازی فعالیتها در اختیار مدیران قرار دهد.
مدیر توسعه بازار مشاوران توسعه آینده