رویکرد واحد برای پیشرفت به سمت توسعه

به طور کلی چند رویکرد از لحاظ ایدئولوژیکی در دنیا بیشتر وجود ندارد. البته این رویکردها هر کدام دارای شاخه‌ها و زیرشاخه‌هایی هستند که فراخور اختلاف سلیقه به وجود می‌آیند. یک رویکرد، رویکرد رادیکالی و افراطی است که سعی دارد به‌صورت ناگهانی و یک‌شبه مشکلی را حل کند. این رویکرد با ارسال بخشنامه و دستوراتی سعی می‌کند همه را به اطاعت از خود و نظریات خود موظف کند. رویکرد دیگر رویکرد سنت‌گرایان است که از رویکردهای مطرح است. روش فکری این رویکرد به بروز محافظه‌گری می‌‌انجامد. در این رویکرد تلاش بر حفظ موقعیت‌های موجود و ایجاد کمترین تغییر است. برای مثال شرایط تحریم‌ها از دیدگاه محافظه‌کاری باید با کمترین تغییر از سمت ما و بیشترین تغییر از سمت قدرت‌های جهانی، در کوتاه‌ترین زمان ممکن و بدون چون و چرا برطرف شود. 

رویکرد دیگری نیز وجود دارد که رویکرد اصلاح‌طلبانه است. این رویکرد در برطرف کردن مشکلات به بروز تغییرات آهسته و پیوسته معتقد است. این منش می‌تواند برای کشوری مثل ما نیز مفید واقع شود؛ با توجه به اینکه ما هشت سال جنگ را پشت‌‌سر گذاشته‌ایم و در دوره‌های متفاوت پس از آن همواره با اشتباهات مدیریتی گوناگون مواجه بوده‌ایم. 

ما منابع حداقلی لازم برای رسیدن به توسعه را داریم. همین منابع می‌تواند بستر لازم برای رسیدن به موقعیت بهتر را برای ما فراهم کند. همواره در سال‌های پس از انقلاب سخت‌ترین زیان‌ها را از ناحیه تصمیمات اشتباه و سیاست‌های غلط متحمل شده‌ایم. 

برای اصلاح وضعیت فعلی باید نگاهی با شیب ملایم برای حرکت از وضعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب داشت. من به شخصه فکر می‌کنم حرکت آرام و پیوسته به سمت اصلاح معضلات و مشکلات کشور در اولویت قرار دارد. شاعر می‌گوید: رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود، رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود. 

حرکت‌های گاه تند و گاه خسته باعث شده تا روند توسعه در ایران نمودار غیر‌خطی و غیر‌تعاملی داشته باشد. جالب است بدانید این نمودار با نمودار وضعیت سیاست خارجی ما نیز تناسب دارد. این دو مفهوم همواره با یکدیگر به‌صورت همزمان در فراز و نشیب هستند. 

در اقتصاد رویکرد‌های گوناگونی داریم که در سال‌های گذشته بعضی از این رویکرد‌ها در ایران اجرا ‌شده‌اند. بعضی از رویکرد‌ها نیز به نظر کارشناسان اهمیت بالایی داشته و برای کشور الزامی بوده است. مهم‌ترین این رویکرد‌ها اقتصاد دولتی و اقتصاد باز است. اینکه در هر دوره‌ای در ایران یک نوع رویکرد و نگاه حاکم بوده است روند حرکت کشور به سمت توسعه را کند کرده است.