در کنفرانس ملی «اقتصاد مقاومتی و برجام» تصمیم اوفک اعلام شد / آمریکایی ها می توانند در ایران حساب بانکی باز کنند

قائم مقام بانک مرکزی تحریم های آمریکا علیه ایران را یک حرکت تدریجی خواند و گفت: بر این مبنا رفع تحریم ها نیز به یک باره و یک شبه اتفاق نخواهد افتاد و بازگشت اعتماد بانک های خارجی به شبکه بانکی ایران فرآیندی است که مستلزم گذشت زمان است.

به گزارش«فرصت امروز» با گذشت بیش از یک سال از اجرایی شدن برجام، قائم مقام بانک مرکزی به دفتر مطالعات وزارت امور خارجه آمده بود تا در کنفرانس ملی اقتصاد مقاومتی و برجام درباره تأثیرات برجام در شبکه بانکی ایران سخن بگوید؛ کمیجانی از حال خوب برجام سخن گفت و از ارزیابی بانک های بزرگ خارجی نسبت به وضعیت نظام بانکی کشور که رضایت بخش نبوده است. او از دشواری کار بانک ها در دوران تحریم حرف زد و تحریم های آمریکا علیه ایران را یک حرکت تدریجی خواند که به تدریج به کشور و البته نظام بانکی تحمیل شده و با وجود اجرایی شدن برجام، بازگشت به دوران قبل نمی تواند با سرعت انجام گیرد.

کمیجانی از یک سو به بانک های خارجی پرداخت که در دوران تحریم جریمه های سنگینی بابت ایجاد روابط با بانک های ایرانی پرداخته و بعد از لغو تحریم ها بسیار محتاطانه عمل می کنند و از سوی دیگر به بانک های ایرانی اشاره کرد که به دلیل سرمایه پایین و انطباق نداشتن مقررات بانکی با استانداردهای بین المللی وضعیت خوب و مساعدی ندارند.

اما نکته مهم در کنفرانس ملی اقتصاد مقاومتی و برجام، صحبت های معاون اداره تأمین اعتبارات ارزی بانک مرکزی بود که از امکان افتتاح حساب آمریکایی ها در ایران خبر داد و گفت که در تازه ترین گزارش وزارت خزانه داری آمریکا، افتتاح حساب اشخاص آمریکایی در داخل ایران بلامانع اعلام شده است.

تحقق آثار برجام یک فرآیند است

اکبر کمیجانی، قائم مقام بانک مرکزی روز گذشته در کنفرانس ملی اقتصاد مقاومتی و برجام که به میزبانی مشترک وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در مرکز مطالعات وزارت امور خارجه برگزار شد، تحقق آثار برجام را یک فرآیند دانست و گفت: البته تمامی مسائل و مشکلات سیستم بانکی کشور، معلول تحریم ها و اقدامات محدود کننده دولت های خارجی نیست و رسیدن به وضعیت مطلوب و ایده آل در نظام بانکی، نیازمند اصلاحات ساختاری، ارتقای شفافیت نظام مالی، رعایت استانداردهای حرفه ای و بازنگری در سیاست ها و روش های انجام امور در شبکه بانکی کشور است.

کمیجانی با بیان اینکه در ماه های آغازین اجرایی شدن برجام نیاز بود که با اعمال فشار به طرف آمریکایی، این کشور تعهدات خود را هرچه سریع تر و مؤثرتر اجرایی کند، افزود: اظهاراتی که در مقام مؤثر نبودن و مفید نبودن اقدامات آمریکا در آن دوران بیان می شد را باید در همان ظرف زمانی و با توجه به هدف اعمال فشار برطرف مقابل برای اجرای تعهدات درنظر گرفت.

کمیجانی با بیان اینکه نباید دستاوردهای برجام در رفع موانع خارجی فعالیت های بانکی بین المللی نادیده گرفته شود، افزود:پس از رفع این موانع بین المللی، گام بعدی رفع کاستی ها و مشکلات داخلی در شبکه بانکی است که در یک کلمه می توان آن را در اجرای اقتصاد مقاومتی در شبکه بانکی کشور خلاصه کرد.

وی تحریم های ایالات متحده آمریکا در سال های اخیر علیه ایران را در دو حوزه نفت و گاز و صنایع و بانکداری بین المللی اعلام کرد و گفت: طراحان تحریم های یادشده با علم به اتکای بخش قابل توجهی از درآمدهای دولت به صنعت نفت و گاز در پی آن بودند که منابع درآمدی دولت را با کاهش مواجه کنند و در جهت قطع روابط بانکی و مالی کشور برآمدند.

این مقام مسئول بانک مرکزی با اشاره به فرآیند اعمال تحریم ها گفت: خریداران نفت ایران مکلف شده بودند هر شش ماه مقدار قابل توجهی یعنی حدود 20درصد از خرید نفت خود از ایران را کاهش دهند و ثانیاً انتقال عواید حاصل از فروش نفت ایران از کشور خریدار به کشورهای ثالث منع شده بود و به این ترتیب، منابع مالی ایران در کشورهای یادشده عملاً به صورت بلوکه شده درآمده بود.

قائم مقام بانک مرکزی با بیان اینکه کاهش قابل توجه نرخ رشد اقتصادی در سال های ۹۱ و ۹۲ عمدتا متاثر از اعمال تحریم های بانکی بود، گفت: کاهش رشد اقتصادی در سال 94 نیز متاثر از افت قیمت های جهانی نفت بود که این تجربه های پرهزینه نشان داد که اقتصاد مقاومتی با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصادی کشور طراحی شده است.

قائم مقام بانک مرکزی مفهوم اقتصاد مقاومتی را چند بعدی دانست و گفت: اقتصاد مقاومتی دارای ابعاد متعددی است و تمام فعالیت های اقتصادی اعم از تولید، توزیع و مصرف را شامل می شود، بنابراین دستیابی به اهداف این برنامه نیازمند همکاری و هماهنگی همه نهادها و سازمان هاست.

وی اقدامات بانک مرکزی برای پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی را  «ساماندهی موسسات غیر مجاز پولی»، «اصلاح همه جانبه نظام بانکی کشور»، «حرکت در جهت ساماندهی بدهی های دولت به بانک ها و بخش خصوصی» و«انطباق مقررات و عملیات بانکی در کشور با مقررات و استانداردهای بین المللی» برشمرد و با تأکید بر تسهیل دسترسی واحدهای تولیدی به تسهیلات بانکی و کمک به رونق تولید گفت: در این خصوص می توان به ابلاغ دستورالعمل تامین مالی بنگاه های کوچک و متوسط  در ابتدای امسال برای کمک به فعال سازی ظرفیت های تولیدی صنایع کوچک و متوسط اشاره کرد که 18هزار بنگاه تولیدی از تسهیلات شبکه بانکی بهره مند شدند.

شرط افتتاح نمایندگی بانک های خارجی در ایران

همچنین حسین یعقوبی، مدیر کل روابط بین الملل بانک مرکزی در این کنفرانس با اشاره به افت شدید روابط کارگزاری بانک ها در دوران تحریم گفت: طی مذاکرات شکل گرفته در فضای پسابرجام در حال حاضر تعداد روابط کارگزاری تا ٦٨٦ مورد افزایش یافته است و بانک ها توانسته اند با ٢٣٨ بانک خارجی ارتباط برقرار کنند.

یعقوبی افزود: گرچه در دوران تحریم طرف های خارجی با ما برخورد مناسبی نداشتند، اما اکنون اوضاع ما مناسب و البته سختگیرانه است. ایران در تصمیم گیری برای افتتاح نمایندگی بانک های خارجی نوع برخورد آنها در زمان تحریم ها و شرایط سختی را که با آن مواجه بودیم مدنظر قرار خواهد داد.

مدیر کل روابط بین الملل بانک مرکزی به سختی نقل و انتقالات ارزی در زمان تحریم اشاره کرد و گفت: در دوران تحریم کشورهای واردکننده نفت مکلف بودند عواید حاصل از فروش نفت ایران را در بانک های خود بلوکه کرده و حتی انتقال آن به کشورهای ثالث با محدودیت مواجه بود. در نتیجه درآمدهای نفتی صرفاً به حساب باز شده در یک بانک داخلی در کشور واردکننده نفت از ایران وارد شده و فقط برای تسهیل تجارت مجاز بین ایران و طرف مقابل به کار می رفت، بنابراین درآمدهای ارزی در کشورهای مقابل رسوب کرده و امکان استفاده نداشت.

یعقوبی ادامه داد: عدم امکان انتقال ارز موجب ایجاد نوسانات شدید و لحظه ای نرخ ارز را فراهم  آورد که در این رابطه مدیریت نادرست بازار نیز در آن زمان قابل توجه است و در مجموع موجب ایجاد صدمات شدید به تولید و صنایع ایران شد.

وی اضافه کرد: در نتیجه  تأثیر برجام بالغ بر 16.4 میلیارد دلار از منابع مسدود شده شامل معوقات نفتی از کشورهای امارات، انگلیس، هند، یونان، نروژ و ایتالیا دریافت شده و از سوی دیگر 12 میلیارد دلار از وجوه مسدود شده بانک مرکزی پس از توافقات اولیه به صورت اقساط از ژاپن، کره و هند گرفته شده است.

مجوز افتتاح حساب آمریکایی ها در ایران صادر شد

معاون اداره تأمین اعتبارات ارزی بانک مرکزی نیز در کنفرانس ملی اقتصاد مقاومتی و برجام گفت: در جدیدترین نظری که اداره خزانه داری آمریکا  (اوفک) در چند روز گذشته درباره تحریم ها علیه ایران داده، امکان افتتاح حساب اشخاص آمریکایی در داخل ایران را بلامانع دانسته است.

حمید قنبری افزود: درحالی که انتظار می رفت با توجه به تحریم های اولیه، آمریکایی ها برای مراوده با ایران با ممنوعیت مواجه باشند، اوفک در پاسخ به سوالی درباره امکان افتتاح حساب اشخاص آمریکایی در داخل ایران، پاسخ مثبت داده است.

بنا به گفته قنبری، وزارت خزانه داری آمریکا در روزهای گذشته اعلام کرده که اشخاص آمریکایی می توانند در ایران براساس ضوابطی از جمله اینکه محل زندگی آنها ایران باشد، افتتاح حساب بانکی کنند.

معاون اداره تأمین اعتبارات ارزی بانک مرکزی یادآور شد که مقررات خزانه داری آمریکا در کنار قوانین این کشور و نیز دستورات اجرایی رئیس جمهوری آمریکا از پشتوانه اجرایی لازم برخوردار است.

ارتباط با نویسنده: Ivankaramazof@yahoo.com