سودآوری بانک‌ها باید در فرآیندهای صادراتی لحاظ شود

یک تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه با درایت بیشتر و شفاف‌سازی می‌توانستیم در شرایط تحریم قرار نگیریم، گفت: ایران در حالی تحریم شد که طبق فتوای مقام معظم رهبری هرگز به دنبال بمب و سلاح هسته‌ای نبوده است، اگر می‌توانستیم این موضوع را برای جامعه جهانی شفاف کنیم هیچ‌گاه در شرایط سخت تحریم‌ها قرار نمی‌گرفتیم.

پرویز کاظمی در گفت‌وگو با پایگاه خبری سازمان توسعه تجارت، گفت: ما همیشه روی موجی از مشکلات حرکت کرده‌ایم، هرچند این محدودیت‌ها و مشکلات در بخش‌هایی باعث پیشرفت ما شد و راهکارهای جدید را پیش‌روی ما قرار داد اما در چند سال اخیر صدمات زیادی هم متحمل شدیم و اکنون برای استفاده از فضای جدید نیاز به تحول در بخش‌های مختلف داریم تا بتوانیم از فرصت‌های تحریم‌ها به نحو احسن استفاده کنیم.

وی با تأکید بر لزوم تسهیل فرآیندهای تجاری، خاطرنشان کرد: باید در پساتحریم بسترها و ساختارها طوری طراحی شود که همه چیز راحت و روان حرکت کند؛ در این میان نقش سیستم بانکداری بسیار حائز اهمیت است چراکه ارتباطات صادرکنندگان و واردکنندگان از طریق سیستم بانکی اتفاق می‌افتد. کاظمی به رقابتی شدن اقتصاد جهانی اشاره کرد و گفت: یکی از اشکالات اقتصاد ما دستوری بودن آن است، این مسئله در جاهایی که اقتصاد دولتی حاکم است اتفاق می‌افتد، یعنی ما بخشنامه صادر می‌کنیم که تولید بالا برود، درآمد مردم افزایش پیدا کند و... یعنی اقتصاد دستوری است و اقتصاد دستوری به جایی نمی‌رسد.

وی ادامه داد: در دنیای امروز که دنیای رقابت است، اگر فضای رقابتی ایجاد نشود، رشد و توسعه‌ای هم به وجود نخواهد آمد. باید رقابت سالم را آزاد گذاشت، در رقابت است که توانمندی‌ها بروز می‌کند، صادرات افزایش می‌یابد و کیفیت ارتقا پیدا می‌کند. این فضای رقابتی در نخستین قدم سیستم‌های بانکی پیشرفته‌ می‌خواهد. این تحلیلگر اقتصادی با انتقاد از اینکه بین بانک‌های دولتی و خصوصی تبعیض وجود دارد، تصریح کرد: بانک‌های دولتی از منابع ارزان‌قیمتی برخوردارند. یعنی دولت بودجه‌هایش را در این بانک‌ها می‌گذارد، بنابراین اینها منابعی دارند که برایش بهره‌ای نمی‌دهند اما بانک‌های خصوصی این امکان را ندارند و باید منابع را از مردم جذب کنند. در چنین شرایطی رقابت معنی ندارد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر عدم حمایت بانک‌ها از توسعه صادرات گفت: اگرچه بانک خصوصی هم تابع سیاست‌های كلان و در خدمت توسعه و رشد اقتصادی است اما باید سودآور هم باشد؛ پس برای اینكه این هر دو هدف را با هم محقق كند، باید از شرایط برابری برای رقابت برخوردار باشد و آزادی عملش با دستوراتی كه هر روز تغییر می‌كنند، تهدید نشود، بلكه باید در یك فضای رقابتی قرار بگیرد. کاظمی ادامه داد: نمی‌توان نرخ سود پایین تسهیلات حمایتی را در كشورهای توسعه‌یافته در نظر گرفت اما نرخ تورم ناچیز آنها را ندید. بانك حق دارد و باید كه با بررسی سود اقدام به حمایت از صادرات كند. صادرات و واردات هر دو باید روی اصول كارشناسی انجام گیرد وگرنه همه اذعان دارند كه راه ارتقای كمی و كیفی صنایع كشور و توسعه اقتصادی صادرات است.

وی با تأکید بر اینکه بانک در اعطای تسهیلات و روان‌سازی صادرات با بهره‌گیری از ارتباطات بیرونی خود می‌تواند مؤثر باشد، افزود: نمی‌توان از هر بانکی توقع داشت که برای افزایش صادرات هزینه كند، چون این مسئولیت بانک نیست. بانک به دنبال سودآوری است و باید به‌گونه‌ای سیاست‌گذاری کرد که از یک‌سو توسعه صادرات غیرنفتی و از سوی دیگر سود بانک‌ها در نظر گرفته شود.