طراحی لوگوی شهری

پرسش: چندی پیش گزارش فراخوان لوگوی مشهد را در روزنامه شما مطالعه کردم. می‌خواستم بدانم از نظر شما در طراحی لوگوهای پیچیده‌ای مانند مشهد 2017  (و تبریز 2018) که باید چند مسئله را با هم در لوگو بگنجانیم، چگونه می‌توانیم به بهترین وجه عمل کنیم و برای تایپ عبارت‌های مربوط به لوگوها باید به چه مواردی توجه کنیم و در این راستا چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنید؟

پاسخ کارشناس؛ تورج صابری‌وند: نباید در برابر زیاده‌خواهی سفارش‌دهنده‌ منفعل بود و کوتاه آمد.لوگو قرار نیست شامل سیاهه بزرگی از موضوعات مربوط و نامربوط به لوگو باشد. گاهی سفارش‌دهنده‌ مطمئن نیست چه مواردی باید در لوگو باشد و چه چیزهایی نباشد. در این مواقع آنها ترجیح می‌دهند که در یک رویکرد محافظه‌کارانه برای آنکه چیزی را از دست ندهند هر آنچه را ربط مستقیم و غیرمستقیم به پروژه دارد بخواهند اضافه کنند.

طراح که با چنین وضعیتی مواجه می‌شود باید بدون پیش‌قضاوت لیست را ببیند که کدام‌شان انتظار معقول است و کدام نابجا. بعد با سفارش‌دهنده وارد گفت‌وگو شود که چرا بعضی موارد نابجاست و زیاده‌خواهی است. گاهی طراحان هم دچار پیش‌داوری می‌شوند و با غرولند سعی می‌کنند لیست را کوتاه کنند تا کارشان راحت شود، این برخورد و رفتار حرفه‌ای نیست. طراح باید بتواند با منطق و استدلال توضیح دهد و مثال‌های موفق را هم ضمیمه حرف‌های خود کند. این روشی حرفه‌ای است. بعد که به لیست معقولی از انتظارات رسیدیم باید بتوان کار طراحی را شروع کرد.

باز هم نباید دچار پیش‌داوری در مورد سلیقه سفارش‌دهنده شد. بسیاری از طراحان بدترین سلیقه‌ای را که در مورد سفارش‌دهنده می‌توانند حدس بزنند ملاک قرار می‌دهند و مدام دارند قضاوت می‌کنند که سفارش‌دهنده‌ ایرانی است، سفارش‌دهنده دولتی است و در نهایت به طرحی می‌رسند که از نظر خودشان هم کیفیت و استانداردهای زیباشناختی را ندارد. نتیجه این می‌شود که دبیرخانه مسابقه با کلی طرح‌های ضعیف مواجه و مجبور است یکی را انتخاب کند.

واقعیت این است که حتی اگر حدس بزنیم که طرح ما از فیلتر داوری عبور نخواهد کرد باز هم دلیل نیست که بخواهیم از استانداردهای خودمان کوتاه بیاییم، هم در مسابقات و هم در سفارش‌های مستقیم. اینکه طراحان استانداردهای کیفی برای خود تعریف نکرده‌اند و در یک وضعیت انفعالی و بدون خلاقیت تلاش می‌کنند تا تمام نیازهای سفارش‌دهنده را پاسخگو باشند از مهم‌ترین آسیب‌های حرفه‌ای طراحان است.