نکاتی درباره تولید شیشه

ترکیبات کلی شیشه‌های معمولی و پیرکس تقریباً یکسان است و تنها کمی با یکدیگر متفاوت است. علاوه بر افزودن کمی بوراکس به ترکیبات شیشه پیرکس، ایجاد خاصیت نشکن در ظروف شیشه‌ای پیرکس با نوعی عملیات حرارتی تنش‌زدایی ایجاد می‌شود. برای این منظور ظرف 620 تا 630 درجه حرارت می‌بیند و به حالت خمیرگونه درمی‌آید و تحت فشار خاصی ناگهان سرد می‌شود. ‌

 اجزای اصلی تشکیل‌دهنده شیشه

با نگاه به جدول عناصر، کمتر عنصری را می‌توان یافت که از آن شیشه به دست نیاید ولی سه ماده کربنات دو سود، سنگ آهک و سیلیس مواد اصلی تشکیل‌دهنده شیشه هستند. مواد شیشه‌ساز مورد استفاده عبارتند از سیلیس، دی اکسیدبور و پنتا اکسیدفسفر که از هـر یک به تنهایی می‌توان شیشه تهیه کرد.

گدازآورها

کربنات سدیم، کربنات پتاسیم، خرده شـیشـه، سـیلـیکات سدیم و سیـلـیـس با گدازآورها هستند که در آب حل می‌شوند و از شفافیت شیشه به تدریج کم می‌کنند. به هـمین عـلـت است که اغلب شیشه‌های مصرف شده در گـلخانه پس از چند سال کدر می‌شوند و نور از آنها به خوبی عـبور نمی‌کند.

تثبیت‌کننده‌ها و تصفیه‌کننده‌ها

برای آنکه مقاومت شـیشـه را در مقابل آب‌وهـوا ثابت کنیم باید اکسـیدهای دوظرفـیتی باریم، سرب، کـلسیم، مـنـیزیم و روی به مـخـلـوط اضافه کنیم که به این عـناصر ثابت‌کننده می‌گـویند. تصفیه‌کننده‌ها موجب کاستن حباب هوای موجود در شیشه می‌شوند و بر دو نوعند:

1- فـیزیکی: سولفات سدیم و کلرات سدیم با ایجاد حباب‌های بزرگ، حباب‌های کوچک را جذب و از شیشه مذاب خارج می‌کنند.

2- شیمیایی: املاح آرسنیک و آنتیموان ترکیباتی ایجاد می‌کنند که حباب‌های کوچک داخل شیشه را از بین می‌برند.

شیشه ضدآتش  (پیرکس)

مواد اولیه این شیشه‌ها در مقابل حرارت، مقاومت زیادی دارند، مقدار زیادی اکـسیدبوریک به کار می‌رود و سـیلـیس آنها از انواع شیـشـه‌های معمولی بیشتر است. معمولاً از آنها به‌عنوان ظروف آزمایشگاه و آشپزخانه یا در جلوی بخاری‌های دیواری و اجاق‌ها استفاده می‌شود.

شیشه مسطح

این نوع شیشه را با اضافه کردن توری فلزی میان شیشه می‌سازند و بیشـتر برای درهای ورودی، کارگاه‌ها، موتورخانه‌ها، آسانبرها و هـر جایی که خطر شکـسـتن و فروریختن شیشه وجود دارد، استفاده می‌شود.

شیشه سکوریت و نشکن

در این حالت، شیشه مجددا تا حدود 700 درجه سانتی‌گراد حرارت داده شده و بعد به‌طور ناگهانی و تحت شرایط خاص و نظارت شده‌ای سـرد می‌شود. این عمل باعث افزایش مقاومت شیشه  (حدود سه الی پنج برابر) در مقابل ضربه و نیز شوک‌های حرارتی می‌شود. این شیشه‌ها در صورت شکستن، به ذرات ریز و مکعبی شکل تقسیم می‌شوند که آسیب‌رسان نیسـتند.

از این نوع شـیشـه در ویترین فروشگاه‌ها، درهای شـیشـه‌ای و پنجره‌های جانبی خودروها استفاده می‌شود. این نوع شیشه‌ شامل دو یا چند لایه شیشه‌ است که به وسیله ورقه‌هایی از نایلون شفاف تحت حرارت و فشار به هم متصل می‌شوند.

همچنین بعضی از انواع شیشه‌های طلق‌دار به‌عنوان عایق صوتی، جاذب حرارت، کاهنده شفافیت و شیشه ایمنی به کار برده می‌شوند.وقتی که این شیشه‌ها می‌شکنند، خاصیت کشسانی نایلون، مانع از پخش و پراکندگی ذرات شیشه می‌شود. از جمله کاربردهای این نوع شیشه‌ها در خودروها و ویترین مغازه‌هایی که اشیای گرانقیمت می‌فروشند، است. ممکن است شیشه نشکن را از جنس شیشه سکوریت بسازند.