همکاری دانشگاه‌های اروپایی و آمریکایی برای نجات دریاچه ارومیه

سه دانشگاه صنعتی‌شریف، ارومیه و تبریز با همکاری دانشگاه‌های زوریخ سوییس، یوتا آمریکا، واخنینگن هلند و بن آلمان، ستاد احیای دریاچه ارومیه را در تدوین برنامه‌های احیای این میراث مشترک جهانی یاری می‌کنند.

این خبری بود که عیسی کلانتری، دبیر کل ستاد احیای دریاچه ارومیه، صبح دیروز در نشست مشترک ستاد احیا و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) با منتخبین سفرا و سازمان‌های بین‌المللی بیان کرد.

به گزارش روابط عمومی ستاد احیای دریاچه ارومیه، در این نشست که با هدف تبادل دانش فنی در حوزه مدیریت منابع آب و حفاظت از تالاب‌ها و دریاچه‌ها برگزار شد، سفرای ژاپن، هلند، دانمارک، سوییس، فنلاند، بلژیک، اتریش، استرالیا، روسیه، کره و اسپانیا و نمایندگانی از سـازمـان‌های بـیـن‌المللی همچون فائو و یونسکو و برخی از مقام‌های دولتی ایران حضور داشتند.

در این مراسم کلانتری، مشاور معاون اول رئیس‌جمهوری با اشاره به خشکی دریاچه آرال و گرد و غبارهای برخاسته از مناطق خشک عراق و سوریه، تاکید کرد: ایران در معرض بیشترین خطر از این گرد و غبارهاست.

کلانتری گفت: تقریبا تمام تالاب‌های مهم ایران یا خشک شده‌اند یا در حال خشک شدن هستند.

مــشــاور مــعــاون اول رئیس‌جمهوری یادآور شد: یونسکو این دریاچه را با توجه به اهمیت آن، جزو ذخایر زیست‌کره قرار داده و آن را یک تالاب بین‌المللی نامیده است. امروز نیز به دلیل مسائل زیست‌محیطی و استراتژیک و مشکلات گرانبار حاصل از خشک شدن آن، مورد توجه سازمان‌های دولتی و غیردولتی ملی و بین‌المللی قرار گرفته است.

دبیر کل ستاد احیای دریاچه ارومیه اذعان کرد: نگاه دولت در احیای دریاچه ارومیه فراتر از اصلاح ساختار مدیریت منابع و مصارف آب است؛ بلکه توجه عمیق به مشارکت مردم، توانمندکردن آنها و تفویض اختیار به آنهاست.

وی ادامه داد: اجرای این برنامه‌ها چنین طراحی شده تا از توانایی علمی دانشگاه‌های داخلی مثل دانشگاه ارومیه، تبریز، صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، تربیت مدرس و دانشگاه‌های خارجی شامل زوریخ سوییس، یوتا آمریکا، واخنینگن هلند و بن آلمان بیشترین بهره‌برداری صورت گیرد.

کــلانـتـری از کــشورها، سـازمان‌های بـیـن‌الـمللی و دانشگاه‌های ملی و بین‌المللی خواست تا تجارب موفق و آموخته‌های با ارزش خود در زمینه مدیریت منابع و مصارف آب، کنترل و کاهش تقاضای آب، تـکـنـولـوژی‌های به‌روز کشاورزی، مقابله با پدیده گرد وغبار، سازگاری با تغییرات آب و هوا، جلب مشارکت‌های مردمی و در نهایت احیای تالاب‌ها و دریاچه‌های خشک شده یا در حال خشک را به طرح ملی نجات دریاچه ارومیه منتقل کنند.

27راهکار علمی برای احیای دریاچه ارومیه

در ادامه این نشست، مسعود تجریشی، رئیس گروه علمی و فناوری ستاد احیای دریاچه ارومیه به 27 راهکار برای حل بحران دریاچه ارومیه اشاره کرد که نخستین آنها، کنترل و صرفه‌جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی است. بدین ترتیب لازم است طی یک برنامه پنج ساله و با مدیریت وزارت نیرو و وزارت جهاد‌کشاورزی، به هدف صرفه‌جویی 40درصدی در مصرف آب کشاورزی، شرب و صنعتی دست یابیم. این هدف عمدتا از طریق تدوین و اجرای برنامه‌های افزایش بهره‌وری 60‌درصدی مصرف آب تولیدات کشاورزی توسط وزارت جهاد کشاورزی تحقق خواهد یافت.

«ممنوعیت هر گونه افزایش در خروج منابع آب از حوضه ارومیه»، «جلوگیری از مصارف جدید، با تمرکز خاص بر مدیریت تولیدات کشاورزی»، «تعلیق تمام پروژه‌های سد‌سازی به استثنای شهید مدنی و چراغ ویس» و «مدیریت تامین آب پایین‌دست و شبکه‌های آبیاری در سراسر حوضه آبریز دریاچه ارومیه» از جمله راهکارهایی بودند که تجریشی به آنها اشاره کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف با تاکید بر اینکه منطقه با تهدید نابودی بخشی از کشاورزی، بیکاری و مهاجرت روبه‌رو خواهد شد، توضیح داد: بیکاری بیش از پیش به علت مستور شدن اراضی و از بین رفتن محصولات کشاورزی در کنار عوامل نگران‌کننده سلامتی پوست، چشم‌ و ریه مردم از جمله نکات نگران‌کننده در این باره است.

از نگاه وی بهبود همه این عوارض، در کنار توجه به دو بحران مهم یعنی رشد بیابان‌زایی و قهر پرندگان مهاجر با این منطقه، باید مورد توجه قرار گیرد.