پرواز با بال‌های 12 میلیونی

تجربه سقوط آزاد و پرواز با بال‌های مصنوعی شاید برای همه جذاب نباشد؛ روحیه‌ای هیجان‌دوست می‌خواهد و آمادگی پذیرش دلهره! اما این دلهره خوشایند بسته به نوعش هزینه‌هایی دارد. در ایران ورزش‌های هوایی قابل استفاده برای عموم چندان متنوع نشده است. هنوز ورزش‌هایی هستند که دوستداران آنها باید برای تجربه کردن‌شان پا به کشوری دیگر بگذارند یا به معدود نقاط ایران که این ورزش‌ها در آن شناخته شده و برقرار است سفر کنند.

پاراگلایدر از شناخته‌شده‌ترین ورزش‌های هوایی تفریحی است و عده‌ای برای پرش‌های گاه به گاه سراغ پیست‌های پیش‌بینی شده برای آن می‌روند تا از ارتفاع بپرند و برای دقایقی احساس پرواز را تجربه کنند. اما شاید کمتر کسی سراغ سقوط آزاد از هواپیما رفته باشد. این ورزش هم برای مسافران تفریحی آسمان ایران برقرار است و هر کسی با سلامت بدنی نسبی می‌تواند سراغ آن برود.

***

پاراگلایدر در سال‌های اخیر محبوبیت بیشتری به دست آورده و عده زیادی را به خود جلب کرده است. ابوالفضل خدایاری، مربی پاراگلایدر درباره شرایط پرواز با این وسیله به «فرصت امروز» می‌گوید: «در پرواز تفریحی پاراگلایدر شرایط خاصی وجود ندارد و هر کسی بدون گذراندن آموزش خاصی می‌تواند پرواز کند، البته به‌عنوان نفر دوم و به همراه یک خلبان. ما از بچه 5 ساله تا پیرمرد 80 ساله مراجعه‌کننده داریم که می‌خواهند این پرواز را تجربه کنند.» او می‌گوید این پرواز تفریحی در تهران 150هزار تومان هزینه دارد و فرد بدون نیاز به لوازم و تجهیزات و آمادگی بدنی خاصی می‌تواند آن را تجربه کند. فیلمبرداری با کیفیت از پرواز هم 20هزار تومان ناقابل خرج دارد.

او درباره پرواز دو نفره که در بعضی از تبلیغات پاراگلایدر دیده می‌شود، می‌گوید: «منظور از دو نفره، حضور یک خلبان و یک مسافر است. چرا که دو نفر مبتدی مهارتی در پرواز ندارند. البته در گذشته پرواز سه نفره هم داشتیم که برای دو نفر زیر 70 کیلو انجام می‌شد اما الان این نوع پرواز ممنوع شده است و تنها مسافر به همراه یک خلبان می‌پرد.»

جدا از پروازهای تفریحی، برای آموزش پاراگلایدر امکانات دیگری هم لازم است. خرید گلایدر و آموزش منظم آن هزینه بیشتری را تحمیل می‌کند. این مربی می‌گوید: «دختر یا پسر تفاوتی نمی‌کند. همه می‌توانند از 14-13 سالگی برای شرکت در کلاس‌های آموزشی مراجعه کنند و پرواز به‌تنهایی را یاد بگیرند. من هنرجوی 70 ساله هم دارم که به‌تنهایی پرواز می‌کند و مشکلی ندارد. دوره آموزشی اول 20 روز تا یک ماه طول می‌کشد که برای مبتدی‌هاست و دوره تکمیلی بعد از آن هم حدود 3 ماه زمان می‌برد.» به گفته او هزینه دوره اول یک میلیون و 500 هزار تومان است و اگر شخص بخواهد گواهینامه پرواز مستقل را دریافت کند و بتواند بدون نیاز به مربی کار کند، برای دوره دوم آموزشی باید 2میلیون تومان هزینه کند. کلاس‌های تئوری هم که هزینه‌ای جداگانه دارند و در صورت تمایل پاس می‌شوند شامل آموزش آیرودینامیک و هواشناسی می‌شود.

البته این تمام هزینه لازم برای یک پرواز حرفه‌ای نیست. خلبان‌های حرفه‌ای به بال‌های باکیفیت اختصاصی هم نیاز دارند؛ وسیله‌ای که تمام نمونه‌های به روز آن اروپایی هستند. خدایاری می‌گوید: برای خرید یک گلایدر آکبند 12 میلیون تومان باید کنار گذاشت. داشتن یک گلایدر دست دوم هم چیزی حدود 6 میلیون تومان خرج دارد. درحالی‌که برخی تصور می‌کنند مردان باید مشتری اصلی این پروازهای هیجان‌انگیز باشند، این مربی می‌گوید خانم‌ها هم مشتاق پرواز در آسمان هستند و این ورزش مختص آقایان نیست. البته نسبت آقایان کمی بیشتر است.

با این حال اکنون نزدیک به 100 خلبان زن در تهران پرواز می‌کنند و مسافران تفریحی گلایدر را با خودشان همراه می‌کنند. به گفته او، این رشته از سال 1370 در ایران سابقه‌دارد و نخستین بار دو نفر آن را از استرالیا به ایران آوردند. بعد از آن آموزش‌ها گسترده‌تر شد و بعضی مربی شدند و شروع به آموزش کردند. خدایاری درباره گلایدرهای موتوری هم این طور توضیح می‌دهد: «پاراموتور نیاز به ارتفاع ندارد و برخلاف پاراگلایدر که پرواز در آن باید از روی ارتفاع انجام شود، لب ساحل و جای تخت هم قابل استفاده است.» گرچه پاراگلایدر به‌عنوان یک ورزش هوایی شناخته می‌شود اما این مربی معتقد است چندان به آمادگی بدنی بالایی نیاز ندارد، بلکه بیشتر وابسته به تکنیک و آشنایی با وسیله است.