در نشست مشترک صندوق بین المللی پول و بانک جهانی این هفته بررسی می شود / شرایط جدید سیاسی جهان و آینده اقتصاد

نخستین نشست مشترک صندوق بین المللی پول  (IMF)  و گروه بانک جهانی  (World Bank Group) از زمان انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا، انتهای این هفته با حضور رؤسای کل بانک های مرکزی و وزرای اقتصادی کشورهای جهان در واشنگتن برگزار می شود.

به گزارش  «فرصت امروز» با روی کار آمدن دونالد ترامپ و همچنین مارین لوپن، نامزد راست گرای ریاست جمهوری فرانسه و اعلام سیاست های حمایت گرایانه و ملی گرایانه آنها، نگرانی ها درباره تضعیف تجارت جهانی و به خطر افتادن نظام تجارت آزاد افزایش یافته و همین امر اهمیت نشست بهاره صندوق بین المللی پول و بانک جهانی را دوچندان کرده است.

ترامپ در راستای سیاست های حمایتی خود تهدید کرده است که آمریکا را از سازمان تجارت جهانی و تمامی توافق های تجاری که منافع این کشور را به نوعی تهدید کند، خارج خواهد کرد و این در حالی است که آمریکا بزرگ ترین سهامدار بانک جهانی و صندوق بین المللی پول به شمار می رود و از این رو، برنامه های ترامپ در رابطه با این دو نهاد از مهم ترین مسائلی است که در این نشست مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

نشست مشترک صندوق بین المللی پول و گروه بانک جهانی همه ساله در دو نوبت و با حضور رؤسای کل بانک های مرکزی و وزرای اقتصادی و دارایی کشورهای عضو برگزار می شود. اجلاس بهاره به طور معمول در اواخر فروردین ماه و اجلاس پاییزه در اواسط مهرماه برگزار شده و هر سه  سال یک بار نیز یکی از کشورهای عضو به عنوان میزبان اجلاس سالانه تعیین می شود.

در اجلاس بهاره امسال که  در روزهای 21 تا 23 آوریل( یکم تا سوم اردیبهشت ماه) برگزار می شود، هیأتی از بانک مرکزی ایران متشکل از غلامعلی کامیاب معاون ارزی و پیمان قربانی معاون اقتصادی حضور خواهند داشت. از مهم ترین نشست های این اجلاس، می توان به میزگردهای اقتصادی با حضور مقامات ارشد صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، نشست وزرا و رؤسای کل گروه 24، نشست معاونان گروه 24، اجلاس کمیته پولی و مالی بین المللی  (IMFC)  و کمیته توسعه  (DC) اشاره کرد.

بیانیه مشترک 3نهاد مهم جهانی در حمایت از نظام تجارت آزاد

در آستانه نشست مشترک صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، هفته گذشته رؤسای سه نهاد صندوق بین المللی پول، سازمان تجارت جهانی و بانک جهانی، در بیانیه ای مشترک حمایت خود را از تجارت جهانی اعلام کرده و بر دفاع از نظام تجارت آزاد در برابر حمایت های پیش رونده و رو به گسترش برخی کشورها از جمله ایالات متحده تأکید کردند.

بنا به گزارش روزنامه گاردین، این سه نهاد پس از نشست سپتامبر گذشته G20  در هانگژو چین و در پی تصمیم انگلیس برای جدایی از اتحادیه اروپا و همچنین افزایش نگرانی ها از رشد پوپولیسم همزمان با مبارزات انتخاباتی ترامپ، تصمیم به انتشار این بیانیه گرفتند.

در گزارش مشترک این سه نهاد مهم بین المللی آمده است که «افزایش بیکاری در برخی مناطق جهان، بیشتر در نتیجه تغییرات گسترده تکنولوژی است تا تجارتی که اغلب مقصر شناخته می شود و افزایش یکپارچگی تجارت می تواند به رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کمک کند. جایگاه تجارت در اقتصاد جهانی اینک در برهه حساسی قرار دارد و این امر به موتور رشد برای همه تبدیل شده است، بنابراین کشورها با اتخاذ سیاست های درست می توانند از فرصت های بیشتری بهره ببرند و از طریق تجارت، عقب ماندگی خود را جبران کنند.»

سیاست های بازار کار فعال که تحرک کارگران در شرکت ها، صنایع و مناطق را برای به حداقل رساندن هزینه ها و ترویج اشتغال تسهیل می کند، از جمله پیشنهاداتی است که در این گزارش به آنها اشاره شده است: «سیاست ها باید متناسب با شرایط کشورها برای ایجاد امکان اشتغال مجدد و افزایش مهارت کارگران از طریق کمک های کاریابی، برنامه های آموزشی و بیمه دستمزد باشد. علاوه بر این، سیستم های آموزشی باید کارگران را برای تغییرات بازار مدرن کار آماده کنند و سیاست گذاری ها در زمینه هایی مثل مسکن، اعتبار و زیرساخت ها نیز به افزایش پویایی در این بخش کمک کنند.»

در این گزارش تأکید شده است که با توجه به نقش توافق های تجاری دو جانبه و منطقه ای، نیاز مبرم به یک سیستم قدرتمند تجارت جهانی وجود دارد تا به افزایش رقابت و اطمینان دوباره به مردم در خصوص منصفانه و بی طرفانه بودن تجارت بین الملل کمک کند.

اجلاس پاییزه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در سال گذشته

با اینکه در اجلاس پاییزه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در سال گذشته، دونالد ترامپ هنوز به ریاست جمهوری آمریکا نرسیده بود، اما با این حال ریسک سیاسی ناشی از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر فضای این اجلاس حاکم بود و نگرانی از دیدگاه های ضد تجارت آزاد ترامپ در سخنان کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین المللی نیز مشخص بود که «اکنون زمان مناسبی برای محدود کردن فرآیند جهانی شدن نیست»

همچنین جیم یونگ کیم در این نشست برای دومین بار با رأی اعضای هیأت مدیره به ریاست بانک جهانی رسید و در سمتش ابقا شد. انتخاب جیم یونگ کیم یکی از سریع ترین فرآیندهای انتخاب رئیس بانک جهانی در تاریخ این نهاد بوده است و به گواه کارشناسان، در فضای ترس از انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا صورت گرفته و نشان می هد که احتمال به قدرت رسیدن ترامپ و مداخله احتمالی وی در تعیین ریاست یکی از نهادهای مهم مدافع جهانی شدن در این انتخاب مجدد بی تأثیر نبوده است، چرا که بنا به عرف، دولت  آمریکا رئیس  بانک  جهانی  را و اروپا نیز رئیس  صندوق  بین المللی  پول  را تعیین  می کند .

نگرانی از بابت سیاست های حمایتی ترامپ

نگرانی از بابت سیاست های حمایتی ترامپ برای نهادهای حامی جهانی شدن بسیار جدی و مخاطره آمیز است و به نظر می رسد پس از برگزیت و خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، دومین زنگ خطر برای نهادهای حامی جهانی شدن از جمله صندوق بین المللی پول، سازمان تجارت جهانی و بانک جهانی به صدا درآمده است. دونالد ترامپ با نظام تجارت آزاد مخالف است و حتی تهدید کرده که آمریکا را از سازمان تجارت جهانی خارج خواهد کرد.

او از سیاست های حمایتی همچون تعیین تعرفه بر ورود کالا به اقتصاد آمریکا حمایت می کند، آن هم برای اقتـصادی که بزرگ ترین مصــرف کننده تولیدات جهانی است و پر واضح است که این خط مشی برخلاف آمال و آرزوهای نهادهایی همچون صندوق بین المللی پول و بانک جهانی است.

نکته جالب و طنــزآمیز ماجرا اینجاست که همه این نگرانی ها درباره سیاست های حمایتی کشوری است که خود روزی معمار و پرچمدار بازار آزاد در دنیا بوده و اینک اما به تهدیدی برای آن تبدیل شده است.

ارتباط با نویسنده:Ivankaramazof@yahoo.com: