توصیه به کشاورزان برای پرهیز از سموم ترکیبی

رییس انستـیتو تحقیقـات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه یکی از مشکلات بخش کشاورزی، عدم دسترسی به سموم استاندارد است، افزود: دسترسی کشاورزان به سموم استاندارد به دلیل بالا بودن قیمت آن کم است، بنابراین آنها ترغیب می‌شوند که ترکیبی از سموم را استفاده کنند و ترکیب سموم، مشابه ترکیب دیگر آلاینده‌ها است. دکتر مجید حاجی فرجی، در گفت‌وگو با پایگاه خبری وزارت بهداشت به کشاورزان توصیه کرد از سموم به‌صورت ترکیبی استفاده نکنند، چرا که علاوه بر اینکه به ماندگاری و پایداری این سموم آسیب می‌رسد، می‌تواند عاملی برای افزایش ماندگاری سموم روی محصولات کشاورزی و آسیب‌رساندن به سلامت مردم باشد.

وی با اشاره به شعار امسال هفته سلامت که «ایمنی غذا» نام‌گذاری شده است، گفت: ایمنی غذا یکی از ارکان امنیت غذایی و زیرمجموعه امنیت تغذیه است و وقتی سخن از دسترسی مردم به یک غذای سالم و پایدار با کفایت تغذیه‌ای به میان می‌آید، موضوع امنیت غذایی به‌عنوان دسترسی اقتصادی و فیزیکی به یک غذای سالم و ایمن مطرح است. حاجی فرجی با بیان اینکه به‌طورکلی امنیت غذایی از مزرعه شروع و به سفره ختم می‌شود، گفت: در بخش تولید، دانه یا بذر باید سالم باشد. وی با یادآوری اینکه کودهای شیمیایی نیز می‌تواند اثر منفی در غذا داشته باشد، افزود: امروزه ترجیح بر این است که از کودهای ارگانیک به میزان مشخص استفاده شود.

رییس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی، استفاده از سموم دفع آفات در بخش کشاورزی را یکی از معضلات اصلی عنوان کرد و گفت: این سموم برای نگهداری از محصولات استفاده می‌شود و اگر در تولید، میزان استفاده و طریقه مصرف آن استانداردها رعایت نشود، سلامت مردم به مخاطره می‌افتد. وی با تاکید بر اینکه باقی‌مانده سموم روی میوه‌ها می‌تواند خطرآفرین باشد، گفت: این در حالی است که در سطح جهان و ایران به مردم توصیه می‌شود که از میوه و سبزیجات در هرم غذایی استفاده کنند اما این توصیه، می‌تواند مانند یک شمشیر دو لبه عمل کند و باعث می‌شود در توصیه کردن به مصرف آن به مردم مردد باشیم، چرا که نمی‌دانیم آیا استانداردهای لازم در سم پاشی‌ها رعایت شده است؟ وی با بیان اینکه دسترسی به سموم استاندارد کم و آموزش‌ها در این زمینه برای کشاورزان کافی نیست، اظهار کرد: باید شرایط را برای آموزش مستمر کشاورزان در چگونگی مصرف سموم فراهم کنیم، همچنین ابزار کافی جهت سم‌پاشی در اختیار آنها قرار دهیم برای اینکه باید میزان توزیع سم روی سطوح باغ‌ها، میوه‌ها و نواحی کشت استاندارد باشد. 

رییس انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور تصریح کرد: یکی از دغدغه‌های بهداشتی کشور سالم و ایمن بودن میوه‌ها و سبزیجات مصرفی است که در این راستا شورای سلامت و امنیت غذایی از حدود سه سال پیش در وزارت بهداشت با حضور مسئولان وزارت بهداشت و تمامی دست‌اندرکاران و سازمان‌های مرتبط با حوزه سلامت از جمله جهاد کشاورزی، سازمان دفع‌آفات، سازمان دامپزشکی، سازمان استاندارد، سازمان غذا و دارو و مراجع دانشگاهی از جمله انستیتو تحقیقات تغذیه و دیگر دستگاه‌ها و ارگان‌های مرتبط با بهداشت و سلامت جامعه تشکیل شده است. فرجی با تاکید بر اینکه دغدغه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی، ایمنی و سلامت غذا است، تصریح کرد: نمی‌توان گفت در حال حاضر این مشکلات به‌طور کامل برطرف شده است. رفع این مشکلات به همت همگانی بین ارگان‌های مسئول نیاز دارد که علاوه بر تسهیل دسترسی به این سموم و کودهای استاندارد با قیمت مناسب، آموزش کافی و تجهیزات لازم نیز در اختیار کشاورزان قرار دهند. وی افزود: البته این اقدام زمان‌بر و هزینه‌بر است و در این زمینه با تخصیص وام‌های مناسب و با کمک دولت می‌توان مشکلات را برطرف کرد. 

صنایع غذایی زیر ذره‌بین

رییس انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: زمانی که اطمینان و کنترل روی صنایع‌غذایی زیاد شود، دغدغه صاحبان صنایع‌غذایی نیز برای تولید محصولات غذایی سالم‌تر بیشتر می‌شود. وی خاطرنشان کرد: اگر در محصولات آلاینده‌ها، مواد افزودنی و مواد اضافی از میزان استاندارد بیشتر شود، می‌تواند در کوتاه‌مدت مسمومیت و در بلند‌مدت در بدن حالت سمیت پیدا کند. حاجی فرجی با تاکید بر کفایت تغذیه در تولیدات صنعتی بیان داشت: در صنعت، کنترل و اندازه‌گیری، همواره راحت‌تر از بحث کفایت تغذیه‌ای است. وی یادآور شد: در حال حاضر، گاهی توجه به مواد‌غذایی بی‌ارزش مانند اسنک‌ها، برخی تنقلات، بیسکویت و چیپس در کودکان و نوجوان جزو سبک الگوی مصرف مردم قرار گرفته و به‌عنوان عادت درآمده که این موضوع خطرناک است.

حاجی فرجی خاطرنشان کرد: ممکن است یک ماده غذایی واقعا ایمن و سالم باشد و در همان لحظه مشکلی در فرد ایجاد نکند اما در طول زمان و به‌خاطر نوع مصرف، باعث بروز بیماری‌های غیر‌واگیر مانند چاقی، افزایش وزن، دیابت، بیماری‌های کبدی و قلبی عروقی که وابسته به نوع مصرف و الگوی مصرف غذایی هستند، در سطح جامعه می‌شود. وی با اشاره به اینکه توجه ویژه‌ای از سوی سازمان‌های نظارتی و وزارت بهداشت در حوزه مصرف روغن و میزان اسیدهای چرب ترانس و اشباع وجود دارد، اضافه کرد: در همین زمینه تغییر الگوی مصرف مردم از روغن جامد به نیمه‌جامد و سپس تا پایان سال‌جاری، قطع روغن جامد خانوار و تولید و مصرف روغن مایع مورد تاکید است.