بیکاری زنان را با رونق گردشگری جبران کنیم

با توجه به آمارهای منتشر شده که نشان‌دهنده بالابودن بیکاری زنان جوان در برخی از استان‌هاست، کارشناسان تاکید دارند می‌توان با رونق صنعت گردشگری، برای بخش وسیعی از جمعیت بانوان جوان بیکار کشور که دانش‌آموخته نیز هستند، اشتغال‌زایی کرد. به گزارش ایرنا، نتایج آماری نیروی کار تابستان امسال که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شد، نشان می‌دهد نرخ بیکاری زنان جوان در استان کهگیلویه و بویراحمد 85.9‌درصد است. همچنین نرخ بیکاری زنان جوان در 19استان کشور بالای 40درصد، 14استان بالای 50درصد، پنج استان بالای 60درصد، دو استان بالای 70درصد و یک استان بالای 80درصد است.

نرخ بیکاری در ایران دو رقمی است و مرکز آمار ایران تعداد بیکاران در کشور را بیش از 2‌میلیون نفر اعلام کرده است. بیکاری، به طور عام خود را در میان جوانان و به‌ویژه زنان جوان نشان می‌دهد، به طوری که نرخ بیکاری جوانان در ایران (25.7) بیش از دو برابر نرخ بیکاری کشور (10.9) و نرخ بیکاری زنان جوان (44.2) حدود چهار برابر نرخ بیکاری در کل کشور است. نتایج این گزارش نشان می‌دهد که نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24ساله در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و مازندران بیش از 35درصد است که البته این نرخ در میان زنان این منطقه به 50‌درصد نیز می‌رسد.

توانمند در نیروی انسانی و ناتوان در به‌کارگیری

آمارهای نرخ بیکاری نشان می‌دهد با وجود توانمندی‌های بسیار در بخش نیروی انسانی، ناتوان در به‌کارگیری آنها هستیم. وضعیت اشتغال در کشور مطلوب نیست و باوجود جمعیت بالای جوان دانش‌آموخته، نتوانسته‌ایم برای آنها فرصت شغلی ایجاد کنیم. موضوع بیکاری در ایران خاص این دوره زمانی نیست، زیرا پیامد فرآیند نامطلوب اقتصادی خود را به‌تدریج و در قالب شاخص‌هایی نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین آنها نرخ بیکاری است.

وابستگی اقتصادی به فروش مواد خام، نبود سرمایه‌گذاری، از رونق افتادن بخش تولید، فعالیت بنگاه‌های اقتصادی با حداقل ظرفیت یا تعطیلی بنگاه‌ها، از رونق افتادن بخش کشاورزی به دلیل نبود منابع آبی یا سوء‌مدیریت و مهاجرت روستاییان به مناطق شهری کشور، واردات بی‌رویه کالاهای مصرفی، رانت خواری، سوء‌مدیریت در بخش‌های مختلف اقتصادی، تحریم‌های اقتصادی و ده‌ها مشکل دیگر، اقتصاد ایران را با چالش رکود مواجه کرده است. هم‌اکنون با اینکه دولت یازدهم توانسته سوء‌مدیریت‌هایی را که در دولت‌های نهم و دهم، اقتصاد ایران را به سوی شرایط اسفبار کشاند مهار کند، اما هنوز برای رسیدن به شرایط مطلوب فاصله زیادی داریم.

توانمندی گردشگری

استان‌های یاد شده به لحاظ بالا بودن نرخ بیکاری، هر کدام به تنهایی قابلیت‌های بی‌شماری به لحاظ ایجاد اشتغال نه تنها در زمینه توسعه کشاورزی، صنعتی و صنایع غذایی دارند، بلکه هر کدام از این مناطق می‌توانند درآمد زیادی را با توسعه صنعت گردشگری در خود ایجاد کنند. توسعه صنعت گردشگری برای ایران می‌تواند معضلاتی نظیر نرخ بالای بیکاری جوانان و وابستگی اقتصاد به فروش نفت (با توجه به کاهش چشمگیر قیمت این منبع انرژی) را خنثی کند.

تردیدی نیست تا زمانی که درآمد کشور متکی بر درآمد حاصل از فروش نفت باشد آن هم در حالی که قیمت این ماده ارزشمند همواره روشی از سوی دیگر کشورها برای ضربه زدن به برخی از کشورهاست، همواره با تهدید مشکلات اقتصادی مواجه هستیم و فقط در صورتی که بتوانیم اقتصاد خود را بر دیگر صنایع از جمله صنعت گردشگری که قابلیت‌های بی‌شماری در کشور در این زمینه داریم، پایه‌گذاری کنیم می‌توانیم در مسیر توسعه گام برداریم. ایران به لحاظ جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، طبیعی، زیارتی و درمانی در میان 10کشور برتر جهان است، در حالی که متاسفانه به این توانمندی بهای واقعی نداده‌ایم و فقط نوسانات قیمت نفت بزرگ‌ترین دغدغه برنامه‌ریزان اقتصادی و اجتماعی بوده است.

امنیت عامل جذب گردشگران

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که امروز باید بر آن تاکید کرد، آرامش و امنیت در ایران است، زیرا باوجود ناامنی‌ای که در کشورهای منطقه و حتی کشورهای دورتر ایجاد شده، ایران سرزمینی امن برای گردشگران خارجی است. در شرایط یاد شده با وجود توانمندی به لحاظ جذب گردشگر باید بتوانیم با سیاست‌گذاری‌های درست، اقتصاد خود را با صنعت گردشگری رونق بخشیم.

صنعت گردشگری ارزان اما توانمند

صنعت گردشگری باوجود اینکه هزینه بالایی برای تربیت نیروی انسانی نمی‌خواهد، یکی از پردرآمدترین بخش‌های اقتصادی است که می‌توان اشتغال وسیعی را به واسطه توسعه آن در کشور ایجاد کرد. اشتغال در صنعت گردشگری نیاز به کسب مهارت پرهزینه ندارد، به طوری که می‌توان نیروی انسانی دارای تخصص و فاقد مهارت را با گذراندن دوره‌های کوتاه‌مدت فشرده، شاغل کرد. مزایای گردشگری در کشورهایی که دارای نرخ بالای بیکاری و همچنین توانمندی به لحاظ شاخص‌های گردشگری هستند بیشتر خود را آشکار می‌کند.

توسعه صنعت گردشگری بسیاری از بخش‌های دیگر اقتصاد را در کشور فعال خواهد کرد. ساخت هتل و رستوران، توسعه صنعت حمل‌و‌نقل، صنایع غذایی و نساجی، رونق تولید کالاهای مصرفی مورد نیاز در هتل‌ها و رستوران‌ها، رونق دوباره صنایع دستی ایران، اماکن توریستی همچون موزه‌ها، تئاترها، کتابخانه‌ها، فرهنگسراها، سینماها و دیگر اماکن فرهنگی و... فرصت بسیار خوبی برای بازار کار و اقتصاد کشور فراهم می‌کند.

صنایع دستی ایران نیازمند تحول است و به واسطه رونق صنعت گردشگری می‌تواند رشد قابل توجهی داشته باشد. صنعت گردشگری صنعتی آلوده‌کننده نیست و نه تنها عمران و بهسازی محیط را به همراه دارد، بلکه با برنامه‌ریزی می‌تواند جلوی آلودگی‌های زیست محیطی را نیز بگیرد. برای اشتغال در رشته‌های مختلف صنعت گردشگری می‌توان با آموزش‌های فشرده کوتاه‌مدت و میان‌مدت جمعیت آماده به کار را در این صنعت، راهی بازار کار کرد.

اشتغال بالای زنان در صنعت گردشگری

آمارهایی که در گزارش جهانی درباره سهم زنان در صنعت گردشگری از سوی سازمان بین‌المللی کار انتشار یافته است، نشان می‌دهد که سهم زنان در اچ.‌سی.‌تی  (HCT= Hotels, Catering and Tourism) بیش از 55‌درصد است و در برخی از مناطق تا70درصد زنان در مشاغل هتل‌ها، پذیرایی‌ها و توریسم مشارکت دارند. نتایج این بررسی نشان می‌دهد زنان در کشور چین 52.3‌درصد در بخش پذیرایی‌ها، 70.4‌درصد در بخش مهمانپذیری هتل‌ها و 33درصد در حمل‌و‌نقل حضور دارند. همچنین بر پایه همان گزارش، این نسبت در کشور هنگ‌کنگ در بخش پذیرایی هتل‌ها 59.3‌درصد و در کشور کره جنوبی 70.9‌درصد است.