بیل گیتس از خصوصیات رهبران موفق برای عبور از بحران می گوید

بیل گیتس از مدیرانی است که با دوراندیشی خیره‎کننده به خوبی رویدادهای بزرگ را پیش‎بینی می کند. او در سال ۱۹۹۹ از برنامه اش برای مجهز کردن تمام خانه‎ها به کامپیوتر ویندوزی سخن گفت؛ وعده‎ای که شاید از نظر بسیاری بلندپروازانه بود، اما به واقعیت پیوست. وی همان سال در کتاب «تجارت با سرعت تفکر» تغییرات گسترده اینترنت در زندگی بشر را هم پیش‎بینی کرد و چه کسی می‏تواند به واقعیت پیوستن آن را انکار کند؟

این دوراندیشی و بینش عمیق همان چیزی است که مدیران عادی را از مدیران موفق جدا می‎سازد. اگر مدیری از دوراندیشی برخوردار نباشد یا صداقت به خرج ندهد، طی بحرانی نظیر همه‎گیری ویروس کرونا با اتخاذ استراتژی نادرست، ناچیز شمردن مشکلات و ترسیم تصویری غیرواقعی مشکلات را عمیق‎تر کرده و باعث نارضایتی مشتریان و کارکنان می شود.

ویژگی رهبران موفق در بحران از نظر گیتس

مدیرعامل سابق مایکروسافت در کتاب «تجارت با سرعت تفکر» توضیح می دهد که توانایی کمپانی برای واکنش به رویدادی غیرمنتظره فارغ از خوشایند یا ناگوار بودن آن، یک مزیت رقابتی برای شرکت به شمار می رود. طبیعتا هیچ رویدادی به اندازه ظهور ویروس همه گیری که نیمی از صنایع را در دنیا فلج کرده، غیرمنتظره به شمار نمی‎رود، بنابراین توصیه های گیتس این روزها می تواند به کمک مدیران بیاید.

از نظر وی مدیران رده‎بالا باید به جای گل و بلبل نشان دادن اوضاع دنبال خبرهای بد بوده و توان کارکنان برای پاسخ به آن را تقویت کنند. آنها باید از کارکنان بخواهند خبرهای بد و ناگوار را هم به اندازه موارد مطلوب با هم به اشتراک بگذارند:

تغییر در نگرش سازمان، داشتن گوش شنوا برای خبرهای بد و استقبال از آن باید از رده های بالا آغاز شود.

گفتن این توصیه به مراتب از پیاده‎سازی آن ساده تر است به ویژه اگر مدیر در رأس هرم قدرت قرار داشته باشد. گیتس بر این باور است هرچه سلسله‎مراتب سازمان مسطح تر باشد، احتمال به اشتراک‎گذاری خبرهای ناگوار و واکنش به آنها بالاتر خواهد بود.

وی برای مدیرانی که این روزها بار تصمیم‎گیری را بر دوش می کشند، چندین توصیه دارد:

• ابتکار عمل را به دست گرفته و محیطی برای تشویق افراد به بحث و گفت‎وگو ایجاد کنید.

• به ایده ها اجازه شکل گرفتن داده و حتی برای شکست پاداش قائل شوید.

• از خبرهای بد استقبال کنید تا بدانید چه مواردی بیش از همه به بهبود نیاز دارند.

• خبرهای بد را سریعا با دیگران در میان بگذارید.

• تصمیم هایی آگاهانه براساس داده‎های قابل اتکا اخذ کنید.

• با شکل دادن تیم‎های مجازی به آنها اجازه دهید سریعا روی راه حل ها کار کنند.

فراموش نکنید این کتاب در سال ۱۹۹۹ و پیش از شکل‎گیری اسلک، زوم و شبکه های اجتماعی نوشته شده است. آن زمان ارسال پیام کم کم به عنوان یک ابزار کسب و کار در حال ظهور بود و بیشتر ایمیل مورد استفاده قرار می گرفت. گیتس همچنین به مزایای متعدد پیاده‎سازی رهبری مشترک و برقراری ارتباط صحیح بین تیم ها اشاره کرده؛ روندی که این روزها ما به شدت نیازمند آن هستیم:

بررسی راه حل‎ها توسط تیم های مستقل به ایجاد ده ها ایده فوق‎العاده منجر شد. کارکنان به سرعت از طریق ایمیل دیدگاه‎شان را بیان می کردند، عمیق تر به موضوعات پرداخته و گزینه‎های در دسترس را مطرح می کردند. تعداد ایمیل ها فوق‎العاده بود و بحث و گفت‎وگو از این طریق باعث شد جلسات غیررسمی متعددی برای بهبود دیدگاه ها در راهروهای شرکت شکل بگیرد.

در دورانی که کارکنان در تمام سطوح از جمله در خط مقدم برای اتخاذ سریع تصمیم های درست به اطلاعات نیاز دارند، رهبران برای موفقیت باید نقاب‎شان را برداشته و صادقانه آنچه را که حس کرده و می‎بینند، با دیگران به اشتراک گذاشته و آنها را از خبرهای بد آگاه کنند. آنها این کار را نه از روی ناامیدی بلکه به این خاطر می کنند که به توانایی نیروهای‎شان برای دستیابی به راه حل ها و عبور از مشکلات ایمان دارند.