ترکمنستان با استفاده از TANAP گاز صادر می‌کند

براساس اظهارات «ناطق علی‌اف» وزیر انرژی جمهوری آذربایجان، باکو و عشق‌آباد درحال مذاکره بر سر امکان حضور ترکمنستان در پروژه TANAP و صادرات گاز به اتحادیه اروپا از طریق کریدورگازی جنوبی هستند.

در این راستا وزیر انرژی آذربایجان در گفت‌وگو با تلویزیون دولتی این کشور گفت: «دو راه عملی برای تحقق صادرات گاز ترکمنستان از طریق TANAP وجود دارد، نخست احداث خط لوله از ترکمنستان به آذربایجان از طریق دریای خزر بوده و دومین راه اتصال پلتفرم‌های صادرات گاز در دریای خزر از طریق احداث خط لوله انتقال گاز از بستر بزرگ‌ترین دریاچه جهان است.» علی‌اف در ادامه مصاحبه خود افزود: «براساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته کریدور گاز جنوبی قرار است در ابتدا 16میلیارد مترمکعب از گاز آذربایجان را به اروپا صادر کند اما همزمان با گشوده‌شدن این مسیر دیگر کشورهای دارای منابع گاز در منطقه نیز می‌توانند با استفاده از آن به صادرات گاز بپردازند.»

به گفته وزیر انرژی جمهوری آذربایجان 10 الی 30 میلیارد مترمکعب از گاز ترکمنستان می‌تواند در صورت امضای قرارداد بلند‌مدت عشق آباد با مشتریان اروپایی، از طریق احداث خط لوله «Trans-Caspian» به آذربایجان انتقال یابد چرا که ما برای دریافت این حجم از گاز طبیعی نیازمند توسعه زیرساخت‌های گازی خود هستیم. گفتنی است «ناطق علی‌اف» ضمن پر هزینه ارزیابی کردن توسعه زیرساخت‌های لازم اعلام کرد که کشورش تمایلی برای ساخت خط لوله

«Trans-Caspian» ندارد اما می‌تواند گاز ترکمنستان را پس از ارزیابی میزان سودآوری آن به اروپا صادر کند. تمایل باکو برای انتقال گاز ترکمنستان به اروپا در شرایطی است که آذری‌ها می‌توانند در صورت انتقال گاز ترکمنستان از طریق کریدور گاز جنوبی سالانه حجمی معادل 5 میلیارد مترمکعب از سهم شرکت‌های انرژی را که در صنعت گاز ترکمنستان فعالیت دارند نظیر پتروناس مالزی به‌عنوان هزینه اتصال پلتفرم‌های گازی دو کشور به خود اختصاص دهند.

لازم به ذکر است که شرکت انرژی دولتی پتروناس مالزی پیش از این سهام شرکت استات اویل نروژ را در پروژه میدان گازی شاه دنیز خریداری کرده است. به منظور تحقق ایده صادرات گاز ترکمنستان به اروپا از طریقTANAP، پیش از هر چیز باید شرکت‌های انرژی ترکمن با مشتریان اروپایی قراردادهای بلند‌مدت به امضا برسانند؛ موضوعی که تاکنون به دلیل تمایل ترکمنستان برای فروش گاز خود به همسایگانش تاکنون محقق نشده است.

با وجود تمایل آذری‌ها جهت صادرات گاز ترکمنستان به اروپا، موانع پیش روی این موضوع بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می‌کند. بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه انرژی در این رابطه معتقدند مشخص نشدن نظام حقوقی دریای خزر سد بسیار بزرگی بر سر راه احداث خط لوله انتقال گاز از بستر این دریا محسوب می‌شود. چنانچه دریای خزر به‌عنوان یک دریا در نظر گرفته شود در آن صورت پنج کشور ساحلی آن از حقوق مشخصی برخوردار خواهند بود و اگر آن را یک دریاچه درنظر بگیرند در آن صورت حقوق دیگری برای کشورهای ساحلی این دریا متصور خواهد بود.

در چنین شرایطی روسیه به‌عنوان یکی از کشورهای ساحلی حوزه خزر به احتمال بسیار زیاد با احداث خط لوله انتقال گاز در بستر دریای خزر و صادرات گاز ترکمنستان به اروپا از طریق آن مخالفت خواهد کرد، چرا که مسکو به هیچ عنوان تمایلی برای ورود یک رقیب دیگر به بازار انرژی اروپا که بازار اصلی گاز روسیه است، ندارد.

تلاش‌ ترکمن‌ها برای صادرات گاز به اروپا از طریق جمهوری آذربایجان در حالی صورت می‌پذیرد که ظرفیت انتقال گاز پروژه‌های TANAP و TAP به ترتیب 31 و 20 میلیارد مترمکعب است. اگرچه حجم ابتدایی گاز صادراتی از پروژه‌های مذکور تنها 16 میلیارد مترمکعب خواهد بود.