تفاوت طرح مالی و طرح کسب‌و‌کار چیست؟!

اگر می‌خواهید نوشتن طرح کسب‌و‌کار خود را به کسی بسپارید، اطمینان حاصل کنید که آنچه دریافت خواهید کرد، یک طرح واقعی کسب‌و‌کار است و نه یک طرح یا برنامه مالی. برنامه مالی (Financial Plan) کلید طرح کسب‌و‌کار است اما تا زمانی که یک طرح کسب‌و‌کار درست و درمان وجود نداشته باشد، امکان اجرای دقیق برنامه مالی هم وجود ندارد. هدف اصلی طرح کسب‌و‌کار این است که چگونگی تولید و هزینه کردن پول نقد را مشخص کند‌. این درحالی است که برنامه مالی تنها در بخش پایانی و نتیجه کار خود را نشان می‌دهد.

در واقع طرح کسب‌و‌کاری تنها پول، بودجه و چگونگی هزینه‌کرد آن نیست و فرق اساسی آن با یک برنامه مالی در همین نکته است‌. طرح کسب‌و‌کار از ابتدایی‌ترین مراحل راه‌اندازی یک کسب‌و‌کار مورد نیاز است. حسابدارهای حرفه‌ای می‌توانند یک چشم‌انداز مالی خوب یا یک برنامه مالی مناسب ارائه دهند اما اگر به دنبال کانال‌های تازه و داشتن یک مدل کسب‌و‌کاری مستقل هستید، باید پا را از یک برنامه مالی فراتر گذاشته و دنبال برنامه کسب‌و‌کار باشید.

برنامه کسب‌و‌کار بخش‌های گوناگونی دارد: تحلیل بازار، جهت‌گیری و تاریخچه سازمان، داشتن درک درستی از محصولات و خدمات، استراتژی محصول، استراتژی قیمت، استراتژی تبلیغاتی، استراتژی فروش، استراتژی عملیاتی و بررسی اجمالی مدیریت و کارکنان از جمله بخش‌های متنوع یک طرح کسب‌و‌کار هستند‌. برای دستیابی به وام‌های اشتغال مناسب، یافتن سرمایه‌گذاران کارآمد، داشتن یک کسب‌و‌کار پررونق یا جذب خریداران کار‌درست به یک طرح کسب‌و‌کاری کامل و بی‌نقص نیاز است‌.

در مجموع می‌توان گفت، برنامه مالی زیرمجموعه طرح کسب‌و‌کار است‌. با داشتن تنها یک برنامه مالی -‌ هر چقدر هم که حرفه‌ای نوشته شده باشد- نمی‌توان یک کسب‌و‌کار خوب راه انداخت‌. وظیفه برنامه مالی پشتیبانی از طرح کسب‌و‌کار است‌. به سخن ساده‌تر برنامه مالی بخش پایانی یک طرح کسب‌و‌کار جامع است. بنابراین طبیعی است که برنامه‌های مالی نمی‌توانند تمام این بخش‌ها را پوشش دهند‌. اگر تنها دنبال بزرگ‌تر کردن ساختمان محل کار خود یا بیشتر کردن سرمایه‌هایی هستید که ربطی به نوع خدمات و کسب‌و‌کاری که انجام می‌دهید ندارد، همان برنامه مالی کافی است و نیازی به طرح کسب‌و‌کار نیست‌.

به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که چه زمانی برنامه مالی به کار می‌آید و چه موقع به طرح کسب‌و‌کار نیاز است‌. طرح کسب‌و‌کار نیازمند فردی است که به خوبی به موضوع کسب‌و‌کار اشراف داشته باشد و حوصله ارزیابی دقیق و استعداد درک درست از بخش‌های مختلف یک کسب‌و‌کار را داشته باشد‌. چنین فردی تنها به اسناد و مدارک مالی بسنده نمی‌کند و نگاهی گسترده‌تر به کسب‌و‌کار دارد‌.