آنتیک‌ فروشی عتیقه‌ فروشی نیست

از خیابان منوچهری که سرازیر می‌شوی سیلی از مغازه‌های عتیقه‌فروشی توجه‌ات را به خود جلب می‌کند، البته نه از باب رونق و شلوغی که از فرط کرختی و بی‌حوصلگی فروشنده‌های دمقی که چشم‌انتظار مشتریان با جیب پر نشسته‌اند. این روزها دیگر دست کشیدن به وسایل قدیمی و لمس کردن اشیای عتیقه شاید لذت سال‌های گذشته را برای افراد ندارد که اینچنین بازار منوچهری را خاک گرفته است!
باور اغلب، این است که عتیقه یا آنتیک‌فروشی از شغل‌های پردرآمد محسوب می‌شود، به طوری که وقتی می‌شنویم فردی عتیقه‌فروش است قطعا در ذهنمان یک فرد پولدار و ثروتمند نقش می‌بندد که بدون هیچ دغدغه‌ای و براساس ذوق و سلیقه شخصی یا تجربه و رندی، به سرمایه‌گذاری در این حرفه پرداخته است. حال سوال اینجاست که با توجه به وضعیت حال حاضر اقتصاد کشور، آیا سرمایه‌گذاری در این شغل به صرفه است یا خیر؟
در سنوات گذشته فروش اجناس عتیقه و آنتیک حرفی برای گفتن داشته است، به طوری که افراد قدیمی که بیش از 40 سال پیش درخیابان منوچهری تهران به حرفه عتیقه‌فروشی شاغل بودند، بسیار از شغل خود راضی بودند و حتی پسران خود را به ادامه این حرفه ترغیب و تشویق می‌کردند اما امروزه به عقیده خود فروشندگان صنایع دستی خیابان منوچهری، به دلیل شرایط نامطلوب اقتصادی کشور و کاهش قدرت خرید مردم دیگرکسی به سمت و سوی خرید اجناس قدیمی و آنتیک نمی‌رود که این امر باعث ضررمالی و ورشکستگی آنها شده است. بسیاری از صاحبان این شغل در سال‌های اخیر قید عشق و علاقه خود را زده و مغازه‌ها را جمع کرده و از دور بازار را رصد می‌کنند. به عقیده این فروشندگان یک فرد با حقوق کارمندی یا وزارت کار، توانایی مالی برای پرداخت هزینه‌های ضروری و لازم خود را به سختی دارد چه برسد که بخواهد برای تزیین خانه خود، بیش از یک میلیون تومان برای خرید یک تنگ آب مربوط به 30 ساله گذشته پرداخت کند. در این بین معمولا افراد مسن به خرید اجناس قدیمی یا عتیقه علاقه دارند.
علاوه بر اینکه فروشنده خود باید اطلاعات جامع و دقیقی داشته باشد، خرید اجناس قدیمی و آنتیک نیازمند تخصص است، زیرا اجناس تقلبی و اصل در خیابان منوچهری بسیار به چشم می‌خورد، به طوری که برخی سودجویان این بازار ظرفی را برای مدتی در داخل خاک گذاشته و به آن آهک می‌زنند تا ظرف پس از مدت زمانی با نقاط سبز رنگ، کهنه به نظر برسد و به این صورت موجب گول خوردن مشتریان می‌شوند. به همین دلیل افرادی که برای خرید اشیای قدیمی به این خیابان مراجعه می‌کنند درخصوص سن و مکان ساخت اشیا، باید اطلاعات کافی داشته باشند که اطلاعات دقیق این مشتریان هم ناشی از ذوق و علاقه آنها به این اجناس است که به مرور زمان و باخرید اشیای قدیمی کسب شده است.
اما نکته بسیار جالبی که در خیابان منوچهری به چشم می‌خورد این است که درحالی اکثر فروشندگان افزایش نرخ دلار آزاد را عامل گرانی و افزایش قیمت اشیای قدیمی عنوان می‌کنند که برخی اجناس در فروشگاه‌ها با نرخ دلار آزاد قدیم خریداری شده و بیش از چندین سال در پشت ویترین مغازه‌ها خاک می‌خورد و روز به روز هم بر قیمت آنها افزوده می‌شود که به عقیده مشتریان این افزایش قیمت باعث عدم تمایل آنها به خرید این اجناس شده است.

علی‌ نیلی یکی از فروشندگان صنایع دستی و اجناس آنتیک که به خریدوفروش نقره و اشیای قدیمی در پاساژ کوروش‌ خیابان منوچهری مشغول است، درباره سرمایه‌گذاری در فروشندگی اجناس قدیمی به‌عنوان یک شغل به «فرصت امروز» می‌گوید: اکثر افراد جامعه از این شغل با عنوان عتیقه‌فروشی یاد می‌کنند، اما نام این شغل عتیقه‌فروشی نیست، زیرا عتیقه مربوط به اجناسی می‌شود که بیش از هزار سال از زمان ساخت آنها گذشته و معمولا در موزه‌ها نگهداری می‌شوند، به همین دلیل نام اصلی این شغل فروشندگی صنایع دستی یا آنتیک و قدیمی‌فروشی است.
نیلی با بیان اینکه حرفه آنتیک‌فروشی نیازمند تخصص کافی است، می‌افزاید: فروشندگی اشیای قدیمی مانند بوتیک‌داری نیست که به تجربه و تخصص نیاز نداشته باشد، بلکه فروشنده اشیای قدیمی باید از طرح و نقشه، جنس، سن و مکان ساخت اشیا اطلاعات جامعی داشته باشد.

بازار بی‌رونق آنتیک‌فروشی
این فروشنده اظهار می‌دارد: متاسفانه در حال حاضر به دلیل کاهش قدرت خرید مردم بازار آنتیک‌فروشی بسیار کساد است، به طوری که اگر در روز کمتر از 20 نفر هم به مغازه مراجعه کنند بیش از 10 نفر آنها تماشاچی هستند.
نیلی در خصوص مکان اولیه برای سرمایه‌گذاری می‌گوید: معمولا فروش اشیای قدیمی یا آنتیک مکان‌های خاص خود را لازم دارد و نمی‌تواند مانند دیگر مشاغل در سطح شهر پراکنده باشد، به همین دلیل افرادی که خواهان سرمایه‌گذاری در این حرفه هستند باید در ابتدا بیش از 20 میلیارد تومان برای خرید یک مغازه 20 تا 25 متری درخیابان منوچهری هزینه کنند.
100 میلیون تومان سرمایه اولیه
نیلی معتقد است افراد برای راه‌اندازی یک مغازه فروش اشیای قدیمی حداقل نیازمند 100میلیون تومان سرمایه هستند، زیرا با توجه به رکود بازار، فروشنده باید اجناس موردنیاز خود را از کشورهای همسایه یا از اجناس خانگی تامین کند.

مغازه آنتیک‌فروشی نیازمند دزدگیر نیست
وی ادامه می‌دهد: برای راه‌اندازی یک مغازه آنتیک‌فروشی به وسایل امنیتی مانند دزدگیر نیاز نیست، زیرا معمولا اجناسی که در مغازه‌هاست از سوی تمام مغازه‌داران شناخته شده است و صاحب اجناسی که ارزشمندند یعنی به اصطلاح قیمت دارند بین مغازه‌دار‌ها مشخص است به علاوه با وضعیت کنونی بازار، دزد به کاهدان زده است، زیرا باتوجه به رکود حاکم بر بازار، مشتری برای خرید این اجناس وجود ندارد.

واردات اشیای قدیمی از چین
نیلی درخصوص اینکه مغازه‌داران اجناس مورد نیاز خود را از کجا تامین می‌کنند، می‌افزاید: با توجه به اینکه رکود شدیدی بر بازار خریدوفروش اشیای‌ آنتیک حاکم است، به همین دلیل خرید اشیای جدید از سوی مغازه‌داران به هیچ عنوان به صرفه نیست، به طوری که بیشتر اجناس یا وارداتی به‌صورت قانونی از کشورهایی مانند ترکیه، چین، پاکستان، انگلستان و فرانسه است یا اینکه خانواده‌ها کالاهای خود را پشت ویترین مغازه قرار داده و در صورت فروش، به مغازه‌دار پورسانت می‌دهند.
به گفته وی، معمولا اشیای قدیمی در مغازه‌ها، آنتیک زیر خاکی نیستند که واردات آن با مشکل مواجه شود، به طوری که یک ظرف قدیمی یا یک تابلو از کشور انگلستان که متعلق به 30 سال گذشته است در داخل کشور انگلستان مشتری خاص خود را نداشته و واردکننده آن اشیا را به‌عنوان اشیای قدیمی از طریق گمرک واردکشور کرده است.
نیلی می‌افزاید: خرید اجناس آنتیک از مجموعه‌داران برای مغازه‌دار به هیچ عنوان به صرفه نیست، زیرا مجموعه‌داران اشیای قدیمی خود را بسیار گران می‌فروشند، به همین دلیل تامین اجناس قدیمی از طریق واردات به صرفه‌تر است.
وی درخصوص تفاوت اجناس آنتیک با لوکس، می‌گوید: یک فردی که لوکس‌فروش است نمی‌تواند آنتیک‌فروش باشد، زیرا اجناس لوکس، اجناسی هستند با مد روز و زرق و برق بسیار که در اکثر مغازه‌های خیابان شریعتی فروخته می‌شود، اما اجناس آنتیک مربوط به 40 تا 50 سال گذشته هستند که یا وارداتی اند یا ارثیه خانواده‌ها که براساس ذوق و علاقه، مشتریان خاص خود را دارد و بیشتر جنبه اصالت و کهنگی آنها مدنظر است.

اشیای قدیمی20 میلیون تومانی
وی ادامه می‌دهد: در اکثر مغازه‌های آنتیک‌فروشی اجناس قدیمی مانند چراغ، شمعدان، ساعت شمعدان، آفتابه و لگن، سماور، گلدان و... فروخته می‌شود که دارای محدوده قیمتی یک میلیون تا 20 میلیون تومان هستند، البته اجناس قدیمی بیش از 20 میلیون تومان هم در مغازه وجود دارد که معمولا این اجناس مشتریان خاص خود را دارند، به همین دلیل درپشت ویترین مغازه گذاشته نمی‌شوند.
نیلی می‌گوید:: در حال حاضر خرید آفتابه و لگن و سماور در میان مشتریان بیشتر رونق دارد، اما به دلیل گرانی بیش از حد، مردم دیگر به خرید این گونه اشیا هم علاقه کمتری نشان می‌دهند.
وی در توصیه به افرادی که خواهان سرمایه‌گذاری دراین حرفه هستند، ادامه می‌دهد: حرفه آنتیک‌فروشی هیچ آینده قابل تضمینی ندارد، به طوری که اکثر مغازه‌های آنتیک‌فروشی در خیابان منوچهری به دنبال تغییرشغل هستند، به همین دلیل سرمایه‌گذاری در حرفه آنتیک‌فروشی امروزه به صرفه نیست، به‌گونه‌ای که شاید بتوان گفت فقط سمساری دیروز به آتیک‌فروشی امروز تغییر نام پیدا کرده است.
این فروشنده می‌گوید: در سنوات گذشته حدود 600 تا 700 مغازه عتیقه‌فروشی در خیابان منوچهری وجود داشت، اما در حال حاضر به دلیل عدم قدرت خرید مردم و رکود حاکم بر بازار، تعداد این مغازه‌ها به 200 باب کاهش پیدا کرده است.

خرید اشیای قدیمی سرمایه‌گذاری نیست
نیلی درخصوص این سوال که آیا خرید اشیای قدیمی می‌تواند برای مشتریان سرمایه‌گذاری باشد، می‌گوید: قیمت اشیای قدیمی در بازار با نوسان روبه‌رو است، به طوری که هیچ تضمینی وجود ندارد که اگر این اشیای قدیمی را بخرید در چند سال آینده در زمان فروش سودی کسب کنید. حال حاضر اکثر افرادی که اشیای قدیمی برای سرمایه‌گذاری خریداری کرده بودند، برای فروش با مشکل عدم مشتری مواجه شده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: درست است که فروشنده صنایع دستی و اشیای قدیمی هستم، اما با توجه به رکود حاکم بر بازار خریدوفروش اجناس قدیمی، به سرمایه‌گذاران پیشنهاد ورود به این حوزه را نمی‌دهم. متاسفانه خرید اشیای قدیمی هیچ سودی در آینده برای آنها نخواهد داشت. این فروشنده در پایان خاطرنشان می‌کند: در سنوات گذشته اشیای قدیمی که مشتریان براساس ذوق و علاقه آن اشیا را برای تزیین خانه خود خریداری می‌کردند به این میزان گران نبود، اما در حال حاضر به دلیل افزایش نرخ دلار آزاد، قیمت این اجناس بسیارگران شده است.

مزیت هم داریم...
برخلاف آقای نیلی، یکی از فعالان این بخش که سال‌های زیادی در این حوزه با عشق و علاقه کار می‌کرده نظرات جالبی در خصوص کسب‌و‌کار آنتیک‌فروشی دارد. آقای اسلام دوست در خصوص مزیت‌های این شغل به «فرصت امروز» این‌گونه می‌گوید: هر بازاری این روزها مشکلات مربوط به خودش را دارد. طلا‌فروشی‌ها از نوسانات قیمت جهانی می‌گویند و داروخانه‌ها از داروهای تقلبی و این قصه سردراز دارد تا برسد به بحث آنتیک‌فروشی و عتیقه‌فروشی‌ که این روزها همه از مشکلات موجود در این حوزه می‌نالند، اما به‌رغم همه این مشکلات در این ستون تلاش می‌کنیم مزیت‌های فراوانی را که موجب پایداری برخی از صاحبان این کسب‌و‌کار شده است عنوان و فرصت‌های این کسب‌و‌کار را برای سرمایه‌گذاران بالقوه یادآوری کنیم.
علاقه روزافزون مردم به نگهداری اجناس قدیمی به دلیل یادآوری دلخوشی‌های سابق باعث شده تا چراغ آنتیک‌فروش‌ها اگرچه کم‌فروغ، اما همچنان روشن باشد. از طرفی به دلیل قیمت بالایی که این اشیا دارند شاید در ماه فروش سه تکه از آنها باعث سودآوری بسیاری برای صاحب اجناس شود، اینجا شلوار و تی‌شرت نمی‌فروشید که نیاز باشد روزانه 10قلم جنس را آب کنید، این یکی از مزیت‌های کسب‌و‌کارهای گران‌قیمت است.
همچنین برخی از افراد به دلیل نداشتن فضای کافی در منزل ممکن است اجناس آنتیک خود را به سمساری‌ها یا آنتیک‌فروشی‌ها به قیمت خیلی پایین بدهند و اصل قیمت و ارزش آن را ندانند. این به نوعی یک توافق دو طرفه است، مشتری شیء قدیمی را نمی‌خواهد و حتی ممکن است قصد دور انداختن آن را داشته باشد. این فرصت مناسبی برای شماست تا آن را بگیرید و به قیمت درخور آن شیء به خریدارش بفروشید. البته اگرچه اتحادیه عتیقه‌فروشان در حال نظارت بر فعالیت آنتیک‌فروشی‌ها است، اما قیمت‌گذاری اجناس در این کسب‌و‌کار یک مسئله کاملا سلیقه‌ای است و در واقع توافق بین مشتری و صاحب جنس است.
در نهایت باید بدانید که این کسب‌و‌کار یک سری مشتریان ثابت دارد که از جمله این مشتریان می‌توان به افرادی اشاره کرد که مجموعه‌داری می‌کنند و با جمع‌آوری کالاها و اجناس قدیمی و جدید برای خود کلکسیون می‌سازند و به این اجناس علاوه بر سرمایه به‌عنوان حفظ آثار باستانی فکر می‌کنند. گروه بعدی تهیه‌کنندگان و کارگردانان تلویزیونی و سینمایی هستند که این گروه برای ساخت سریال‌های تاریخی و قدیمی و ساخت صحنه نیازمند این لوازم آنتیک و قدیمی هستند. البته برخی از آنها در ابتدای فیلمبرداری اقدام به خرید می‌کنند و پس ا‌ز آن هم بعضا با سود دوباره در صف فروشندگان قرار می‌گیرند. جالب است بدانید این لوازم گاه چون در فلان فیلم از آنها استفاده شده دوباره ارزش افزوده دارند و با قیمت بالاتری در بازار خریدوفروش می‌شوند.
مجموعا می‌شود گفت هر کسب‌و‌کاری برای خود مزیت‌ها و محدودیت‌هایی دارد که نمی‌شود به صراحت آن را رد کرد یا پذیرفت. این شمایید که با ‌شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌های کار با روش‌های تحقیقی و تجربی تصمیم می‌گیرید وارد آن کسب‌و‌کار شوید یا تا جایی که می‌توانید از آن فاصله بگیرید.