تأثیر انتخاب ترامپ بر اقتصاد ایران از دیدگاه کارشناسان بخش خصوصی بررسی می شود / اتفاق مهمی نخواهد افتاد

شوک ناشی از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا جهان را در بر گرفته است. انتخابی که نه تنها سبب شکاف در ایالات متحده شده بلکه شکافی را نیز میان کارشناسان اقتصادی ایجاد کرده است. نیمی انتخاب شدن او را به ضرر اقتصاد جهانی و نیمی او را سبب تحول اقتصادی و خروج جهان از رکود اقتصادی می بینند. نیمی او و سیاست هایش را پوپولیستی می خوانند و عده ای معتقدند سیاست های پوپولیستی او حرکتی انتخاباتی و برای جمع کردن رای ها بوده و سیاست های او پس از انتخابات شکل عقلانی به خود خواهد گرفت.

البته گروه دوم امیدوارند که نظرشان درست باشد. نظری که اروپا نیز به آن دلبسته و معتقد است در صورت نادرستی این عقیده جهان نه تنها از لحاظ اقتصادی که از جهات مختلف در خطر خواهد بود. به هر حال اقتصاد آمریکا 22درصد اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد؛ سهمی که درصد بالایی از اقتصاد جهان را تشکیل می دهد و هرگونه تغییر در آن اقتصاد جهان را تحت تأثیر می گذارد.

بنابراین مهم است که ببینیم در عمل ترامپ چه سیاستی را دنبال می کند و جهان را در این بزنگاه تاریخی به کدام سو می برد. در این میان فعالان بخش خصوصی ایران هر چند همگی متفق القول معتقدند ایران به طور مستقیم از این انتخابات اثر نمی پذیرد اما درباره تأثیر جهانی او میان فعالان بخش خصوصی ایران نیز شکاف نظر وجود دارد و نیمی بر این عقیده اند که او به عنوان یک تاجر اقتصاد را شکوفا خواهد کرد و نیمی دیگر او و سیاست هایش را به ضرر اقتصاد جهان می دانند. با همه گمانه زنی ها برای اینکه ببینیم ترامپ و سیاست هایش جهان را به کدام سو می برد تنها باید منتظر زمان ماند.

***

مسعود دانشمند:

انتخاب ترامپ به نفع ایران است

مسعود دانشمند، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران معتقد است انتخاب ترامپ نه تنها به ضرر ایران نخواهد بود که حتی کمک خواهد کرد اقتصاد ایران از رکود خارج شود.

با انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده، ارزیابی شما از انتخاب او بر اقتصاد ایران چیست؟آیا نگرانی هایی را که تأثیر او را بر اقتصاد ایران و جهان منفی ارزیابی می کند درست می بینید؟

چرا باید این انتخابات تأثیر منفی بر اقتصاد ایران داشته باشد. ایران اساسا ارتباط اقتصادی با ایالات متحده ندارد که رئیس جمهوری آنها بخواهد بر اقتصاد ما تأثیری بگذارد. به عقیده من کلیت این مسئله نمی تواند تأثیر منفی برای ما داشته باشد.

به دور از تأثیر مستقیم ترامپ بر اقتصاد ایران، کارشناسان اقتصادی مبتنی بر شعارهای او معتقدند اگر او شعارهای انتخاباتی اش را عملیاتی کند، رکود اقتصاد جهانی تشدید می شود و بالتبع رکود جهانی در ایران نیز عمیق تر می شود. نظر شما در این مورد چیست؟

نه من معتقد نیستم سیاست های او به رکود جهانی منجر می شود. نه تنها سیاست او به رکود جهانی منجر نمی شود که بالعکس من معتقدم این سیاست ها به رشد اقتصادی منجر خواهد شد. سیاست او کاهش مالیات بر سرمایه های بزرگ است. این به آن معناست که سرمایه گذاران تمایل بیشتری بر سرمایه گذاری در واحد های تولیدی و مولد خواهند داشت که به رشد اشتغال می انجامد.

از آنجا که ترامپ خود صاحب حوزه کسب و کار و تاجر است خواه ناخواه فضای کسب و کار را توسعه خواهد داد و این روند رشد اقتصادی را چه در آمریکا و چه در جهان رونق خواهد داد. ارزیابی من این است که ترامپ برخلاف شعارهای انتخاباتی، فضای فعالیت های اقتصادی را توسعه خواهد داد.

اساسا از ابتدای برداشته شدن تحریم های خارجی، بانک ها و سرمایه گذاران خارجی نگران سیاست های آمریکا بودند و حال با انتخاب ترامپ این نگرانی ها افزایش پیدا کرده و برخی معتقدند این روند حداقل تا مشخص شدن سیاست های ترامپ سبب تعلیق سرمایه گذاری خارجی در ایران که اکنون برای اقتصاد ما بسیار اهمیت دارد خواهد شد. این روند آیا اقتصاد ما را دچار مشکل نخواهد کرد؟

نه برعکس با توجه به سیاست ضد رکودی در جهان، سرمایه گذاری خارجی در جهان و ازجمله در ایران توسعه پیدا می کند. شاید یک تا دو ماه تا مشخص شدن سیاست های کلی ترامپ سرمایه گذارها صبر کنند تا سیاست های کلی ایالات متحده مشخص شود اما پس از آن من فکر می کنم که سرعت سرمایه گذاری خارجی افزایش پیدا کند. اما به نظر می رسد که اساسا با آمدن ترامپ زمینه های سرمایه گذاری و توسعه اقتصادی در جهان روند سریع تری پیدا کند.

اگر نگرانی از سوی ترامپ وجود دارد برای چینی ها خواهد بود و آنها هستند که باید نگران سیاست های ترامپ باشند. زیرا با توجه به سیاست های ترامپ نسبت به محصولات چینی احتمالا او برای محصولات چینی مالیات های بالاتری تعیین کند که این مسئله برای اقتصاد چین می تواند نگران کننده باشد. اما این مسئله ربطی به ایران و اقتصاد ایران ندارد و آن را متاثر نمی کند. بنابراین انتخاب ترامپ نه به ضرر ایران که حتی کمک خواهد کرد اقتصاد ایران از رکود خارج شود.

***

محمود نجفی سُهی:

سیاست کلی ایالات متحده تغییر نمی کند

محمود نجفی سُهی، عضو هیأت رئیسه اتاق سمنان معتقد است سیاست های کلی آمریکا را یک نفر تعیین نمی کند و بدون  شک حضور ترامپ و سیاست هایی که در شعارهای انتخاباتی مطرح کرد، خیلی نمی تواند تعیین کننده باشد.

با توجه به انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده ارزیابی شما از این انتخاب و تاثیر آن بر اقتصاد ایران چیست؟

ساختار سیاسی ایالات متحده به شکلی نیست که یک نفر تصمیم گیرنده بخواهد سیاست کلی آن را جهت دهد. مجلسی های آمریکا پشت سر رئیس جمهوری هستند و سیاست های همگی آنها در کنار هم سیاست کلی آمریکا را جهت می دهد. این سیاست هم به رفتار ما باز می گردد که به چه نحوی رقم می خورد.

من فکر می کنم بهتر است فعلا رفتار تحریک آمیزمان را کم کنیم تا این رفتار منجر به لجبازی نشود. رفتار معقول سیاسی ما سبب تصمیم گیری های معقول طرف مقابل می شود. اگر ما بخواهیم رفتار تحریک آمیزی در پیش بگیریم ممکن است آنها هم بخواهند به این رفتار پاسخ دهند که این روند به نفع ما نخواهد بود.

اما در کل سیاست های ایالات متحده را یک فرد خاص یا یک جناح تعیین نمی کند، بلکه سیاست های کلی وجود دارد که در متن سیاست های کلی آمریکا تدوین شده و هر جناحی نیز بر سر کار بیاید آن سیاست ها را دنبال خواهد کرد.

حالا جدا از مسئله ایران، کارشناسان معتقدند سیاست های اقتصادی کلی که او مطرح کرده ممکن است به رکود جهانی منجر شود و همین رکود جهانی ایران را نیز متاثر می کند. در این زمینه نظر شما چیست؟

بله. این نظر درست است و اگر سیاست هایی که او مطرح کرده مبنی بر خارج کردن سرمایه ها از کشورهایی مانند کانادا و آمریکای جنوبی که به دلیل نیروی کار ارزان به آنها هدایت شده ممکن است رکود را در این کشورها ایجاد کند که رکود این کشورها اقتصاد جهان را تحت تاثیر خواهد گذاشت و ایران نیز از این روند محفوظ نخواهد بود.

اما بهترین سیاست برای آمریکا به جای خارج کردن سرمایه از کشورهای خارجی این است که مالیات ها را کاهش بدهد که این امر باعث افزایش سرمایه گذاری در داخل می شود که ایجاد اشتغال می کند و نارضایتی های اجتماعی داخل آمریکا را کاهش می دهد. کاهش سن بازنشستگی نیز می تواند این روند را قوت بخشد.

در حوزه سرمایه گذاری خارجی از ابتدای برداشتن تحریم ها نگرانی از سیاست های آمریکا سبب شده بود این تمایل برای سرمایه گذاری در ایران با احتیاط انجام شود، حال این احتیاط تا مشخص شدن سیاست های واقعی ترامپ تا چندین ماه دیگر ادامه پیدا می کند. ارزیابی شما از این وضعیت چیست؟

بله با توجه به نگرانی سرمایه گذاران از سیاستی که آمریکا در پی انتخاب ترامپ دنبال خواهد کرد این احتیاط ادامه پیدا می کند و در نهایت با مشخص شدن سیاست های کلی ترامپ سرمایه گذار خارجی تکلیفش برای سرمایه گذاری مشخص می شود. بنابراین متاسفانه تا چندین ماه سرمایه گذاری خارجی در ایران تعلیق خواهد شد و وضعیت اقتصاد ما را در رکود نگه خواهد داشت.

***

محمد حسن قاسمیان مقدم:

انتخاب ترامپ در اقتصاد ایران نقشی ندارد

محمدحسن قاسمیان مقدم، مدیرعامل نان قدس رضوی و عضو اتاق بازرگانی خراسان رضوی معتقد است که انتخاب ترامپ اثری بر اقتصاد ایران ندارد و این سیاست های خارجی و داخلی ما است که روند اقتصادی ما را تعیین می کند.

با توجه به انتخاب ترامپ بـه عـنـوان رئیس جمهور آمریکا، تأثیر این انتخابات را بر اقتصاد ایران چگونه ارزیابی می کنید؟

من معتقدم که این انتخابات تأثیری بر اقتصاد ایران نخواهد داشت. این سیاست ها و برنامه های داخلی ایران است که اقتصاد ایران را جهت می دهد و انتخاب رئیس جمهور در کشور دیگری نمی تواند بر اقتصاد ایران تأثیری داشته باشد.

سیاست های دوستان ما در وزارت خارجه هر چند جهت ده روابط ما با جهان است، اما این سیاست ها ارتباطی به اینکه چه کسی در کشور دیگری رئیس جمهور شود ندارد و همچنان به سیاست های داخلی ما باز می گردد. من منکر تأثیر اقتصاد جهانی بر اقتصاد ایران نیستم، اما معتقدم انتخاب رئیس جمهور در کشور دیگری به طور مستقیم نمی تواند اقتصاد ایران را متاثر کند.

برخی سیاست هایی که در شعارهای انتخاباتی او مطرح بود از نظر کارشناسان خبر از این می داد که این سیاست ها منجر به یک رکود جهانی شود که با ایجاد رکود در جهان ممکن است اقتصاد ایران نیز درگیر این رکود شود و به هر حال این تأثیری است که ایران از سیاست های رئیس جمهور انتخاب شده آمریکا می پذیرد. آیا ارزیابی شما از سیاست های او مبتنی بر حرکت جهان به سمت رکود است یا این ارزیابی را نادرست می بینید؟

من فکر نمی کنم سیاست هیچ رئیس جمهوری به سمت ایجاد رکود در جهان باشد. درباره ترامپ هم من معتقد نیستم که سیاست های او جهان را به سمت رکود ببرد. رکود در کشور ما به سیاست های داخلی ما باز می گردد و سیاست های ما سبب رشد یا رکود اقتصادی می شود. بعید بدانم که سیاست های کلی آمریکا و به تبع آن ترامپ به سمتی برود که جهان را به تشدید رکود هدایت کند.

مسئله دیگری که مهم ترین فاکتور از نظر کارشناسان برای خروج از رکود ایران است ورود سرمایه گذاران خارجی است. تاکنون بسیاری از سرمایه گذاران نگران انتخابات آمریکا بودند و حال تا سیاست های او مشخص شود ممکن است این تمایل به سرمایه گذاری در ایـــران از ســوی سرمایه گذاران خارجی با احتیاط انجام شود یا حتی تصمیم آنها را به تعویق بیندازد. ارزیابی شما از این داستان چیست؟

نه، سرمایه گذاران خارجی به دور از این انتخابات به سرمایه گذاری در ایران تمایل دارند و ما چندین قرارداد بزرگ در حوزه نفتی نیز با سرمایه گذاران خارجی بسته ایم که اکنون این قراردادها در مرحله اجرا هستند و انتخابات آمریکا نیز تأثیری بر این سرمایه گذارها نداشته است. بازهم معتقدم سرمایه گذاری خارجی نیز متاثر از سیاست های داخلی ما خواهد بود و از انتخابات آمریکا تأثیر نمی پذیرد.

با سیاست های جدید و برداشته شدن تحریم ها به نظر من همچنان فضا در حال باز شدن است. سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری در ایران مشتاق هستند و فضا برای وارد کردن ماشین آلات و تکنولوژی های روز دنیا فراهم است که همه این شرایط به رشد اقتصاد ما منجر خواهد شد و انتخاب ترامپ و هر رئیس جمهوری خارج از فضای ایران و سیاست های ایران اثری بر اقتصاد ایران نخواهد داشت.