افزایش قیمت ارز هزینه خروج اقتصاد از رکود

چراغ سبز بانک مرکزی به بانک ها برای ورود به بازار آزاد ارز، تحلیل ها و گمانه های مختلفی را در پی داشته است. 

به گزارش «فرصت امروز» از یک سو مقامات بانک مرکزی و برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند که این کار می تواند منجر به بهسازی فضای بازار ارز برای اجرای یکسان سازی نرخ شود و از سوی دیگر برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند که این کار می تواند پیامد افزایش قیمت ارز را به دنبال داشته باشد.

ورود بانک ها به بازار آزاد ارز در حالی صورت می گیرد که دولت طرحی را با عنوان اصلاحیه بودجه 95 به مجلس فرستاده است تا براساس آن بتواند از مابه التفاوت نرخ تسعیر ارز برای پرداخت بدهی های خود به بانک ها و پیمانکاران استفاده کند.

این در حالی است که روز گذشته در نخستین روز کاری هفته و پس از اعلام بانک مرکزی مبنی بر ورود بانک ها به بازار آزاد ارز، نرخ دلار روند افزایشی داشته است.

اگر چه رشد قیمت برخی ارزها چندان دور از انتظار نبوده است اما به نظر می رسد سازو کار تنظیم قیمت ارز در بازار رانت و دلال پرور است و نیاز جدی اصلاح قیمت های چندنرخی کاملاً احساس می شود. در شرایط فعلی بازار کسانی با استفاده از برخی روابط، دسترسی گاه نامحدودی به ارزهای دولتی دارند و با فروش آن در بازار آزاد می توانند سود فراوانی را به جیب بزنند. بنابراین این سوال مهم وجود دارد که آیا ورود بانک ها به بازار آزاد ارز بهتر از دلالان رانتخوار نیست؟ آیا تلاطمات مقطعی و گذران قیمت ارز بهای کمی برای ساماندهی نرخ گذاری ارز و بسترسازی لازم برای یکسان سازی نیست؟

وقتی شرایط ناهموار اقتصادی را در نظر آوریم، کمبود منابع شدید بانک ها را که حتی تسهیلات خرد را نیز به سختی می پردازند و توان گسترش تسهیلات با سود پایین به تولیدکنندگان را ندارند، درمی یابیم که افزایش قیمت ارز بدترین اتفاق برای اقتصاد نیست. بدترین اتفاق تداوم رکود اقتصادی است که همه بخش های جامعه را متاثر از خود کرده است. گشتی در جامعه و در بازارهای مختلف نشان می دهد که رکود همه ابعاد زندگی مردم را درگیر خود کرده و همه مشاغل را به شدت تحت تأثیر خود قرار داده است. به عبارت بهتر اغلب شاغلان صنوف و مشاغل مختلف کمتر از گذشته پس انداز می کنند یا حتی پس انداز نمی کنند. اما با این وجود اغلب بازاریان اعتقاد دارند که این وضعیت گذران است و زمستان امسال بازارها به گردش درمی آیند. این احساس عمومی حاصل شناخت و تجربه ای است که کاسبان خرد و کلان از رفتارهای دولت ها به دست آورده اند و می دانند که اکنون فصل رکودزدایی نزدیک شده است.

از سوی دیگر نباید فراموش کنیم که سرعت گردش پول بسیار پایین است و با وجود رشد نقدینگی این احتمال وجود دارد که این نقدینگی، کار دست اقتصاد رکودزده کشور بدهد. بنابراین برداشتن قدم های شجاعانه از سوی دولت و بانک مرکزی در این شرایط اهمیت بسزایی دارد. حتی اگر قیمت ارز رو به افزایش هم بگذارد، بانک مرکزی می تواند با تدبیر به موقع آن را مهار کند و از سوی دیگر حتی اگر این افزایش قیمت ارز منجر به افزایش درآمدهای دولت از نرخ تسعیر شود باز هم بهای اندکی برای خروج اقتصاد از رکود است.

ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com