بحران مالی قطر را تهدید می کند

با تمرکز بر اقتصاد پس از نفت، امارات، این کشور ثروتمند به یک حباب اعتباری که می تواند هر لحظه منفجر شود، اجازه رشد می دهد که بعضی اقتصاددانان درباره آن هشدار داده اند. بزرگ ترین بانکدار خلیج فارس ممکن است رو به شکست باشد.

براساس نظر سنجی از تحلیلگرانی که مشاوران جهانی هستند، آنها در یک یادداشت درباره وضعیت شکننده مالی امارات اظهار نگرانی کردند. برخلاف تصور، این وضعیت نگران کننده ارتباط کمی با قیمت های فعلی نفت که برنامه های بودجه ای کشورهای دیگری مانند کویت یا عربستان را تضعیف کرده است، دارد.

 جایگاه ضعیف نفت خام

اگرچه مشکلات مالی کشور های صادرکننده نفت در حاشیه خلیج فارس به محصولات هیدروکربن مرتبط هستند اما در مورد قطر با مسائل مختلف دیگری نیز بی ارتباط نیست. مخصوصا که این کشور با همسایه های خود درباره یارانه نفت تضادی ندارد.

بنابر تحلیل مشاوران جهانی، قطر تنها 0.6درصد تولید ناخالص داخلی خود را که معادل 1.2میلیارد دلار است به یارانه بنزین اختصاص داده است. از این نظر، امارات ثروتمندتر به نظر می رسد، چرا که در بین کشور های عضو اوپک کمترین وابستگی را به بودجه و درآمد حاصل از نفت و گاز دارد.

رشد شایع اعتبار

مسئله این کشور بسیار پیچیده است. بیش از پنج سال است که قطر متعهد شده یک جهش بزرگ برای گذر از دوران بعد از نفت داشته باشد.

سرمایه گذاری همه جانبه برای پژوهش، نوآوری، ورزش (با پاریس سن ژرمن و جام جهانی 2022)، پزشکی، املاک و مستغلات در پایتخت های بزرگ جهان ازجمله مهم ترین برنامه های این کشور برای دوران پس از نفت است.

با این تفاوت که این سرمایه گذاری بزرگ براساس یک فعالیت اعتباری پررونق صورت گرفته است. قطر همچنین بانکدار خلیج فارس شده است. اعتبار بانک های این کشور در حال حاضر 110درصد تولید ناخالص داخلی است که این میزان در سال 2006، 70درصد بوده است.

«سطح استرس» به مراتب بیشتر

اعتبار قطر برای پرداخت وام های گزاف باورنکردنی است. با این حال تحلیل مشاوران جهانی، چند خطر مشخص و نسبتا نگران کننده را نشان می دهد.

پاشنه آشیل دیگر قطر، بازار املاک و مستغلات است که خیلی به بخش بانکی مرتبط است و تجربه نشان داده رشد قابل توجهی داشته است. قیمت ها تنها در چهار سال دو برابر شده اند؛ یک وضعیت حبابی که اگر منفجر شود می تواند اساس بانک ها را از طریق کاهش ارزش اعتبار آنها نابود کند.

در آخر، 30درصد بدهی بانکی کشور از نهاد های خارجی است. این برای قطر یک تهدید جدی است، چرا که اگر اختلال در رشد یا بحران بانکی یا املاک و مستغلات در قطر به وجود آید، می تواند منجر به نشست سرمایه عظیمی بشود.

یک دوره دشوار آغاز می شود

برای مقایسه، ایالات متحده عربی که یک بحران جدی مالی در سال 2009 داشته است در آن زمان یک چهارم از بدهی های بانکی خود را از طریق سرمایه گذاران خارجی رفع کرد. مشاوران جهانی در مطالعه خود معتقدند بحران مالی سیستماتیک در قطر، دستور کار روزانه نیست.

اما این تحلیل ها نشان می دهد این کشور قطعا در بین یک دوره بحران قرار دارد که سرمایه داران خطر قرار گرفتن در معرض آن را به شدت کاهش می دهند. نرخ رشد خیلی مهم و حفظ رشد آن خیلی مشکل تر است. به طور منطقی سرمایه گذاری می تواند خطرزا  باشد و مشکل تر از آن غلبه بر آن است، در این مدت زمانی که اقتصاد در وضعیتی مساعد نیست.