موفقیت گیشه فیلم سلام بمبئی بررسی می شود / سینمایی که جهانی می اندیشد

فیلم سینمایی «سلام بمبئی» به کارگردانی قربان محمدپور، با بازی محمدرضا گلزار، بنیامین بهادری، دیا میرزا و با گذشت 9 روز از آغاز اکران خود، توانسته 3 میلیارد و 60 میلیون تومان فروش کند؛ فروشی که خبر از رکوردشکنی آمار فروش این فیلم در پایان اکران می دهد.

با این فروش و اقبال امیدوارکننده ایده ای که در گذشته مطرح شده بود باز به گوش می رسد و برخی معتقدند سینمای ایران برای موفقیت باید به سمت سینمای بالیوود یا سینمای هالیوود حرکت کند؛ ایده ای که می تواند با بازتعریفی متفاوت در سینمای ایران پیاده شود و آن را به سمت صنعتی شدن و پویایی سوق دهد.

سینمایی که می تواند المان های پایه خود را حفظ کند و با تکیه بر تجربه موفق این دو قطب صنعت، سبب رونق سینمای ایران شود؛ تجربه ای که وام دار تکنولوژی، نگاه جهانی و جذابیت های بصری است که در فیلم های ایرانی این سه فاکتور به ندرت در نظر گرفته می شود و با تکیه بر آن می توان صنعت سینمای ایران را بازتعریف کرد و سینمای ایران را هم تراز صنعت عظیم هالیوود و بالیوود جا انداخت.

***

مرتضی شایسته:

سینمای ایران باید جهانی بیندیشد

مرتضی شایسته، تهیه کننده سینما معتقد است که سینمای ایران باید به سمت مشارکت با سینمای جهان پیش برود تا بتواند موفق عمل کند.

فروش خوب فیلم سلام بمبئی سبب شده تا ایده قدیمی که معتقد بود سینمای ایران باید به سینمای بالیوود یا سینمای هالیوود نزدیک شود تا موفق عمل کند قوت گرفته است.

به نظر شما آیا وام گرفتن ساختار سینما از این دو قطب صنعت سینمای موفق جهانی می تواند سبب رشد و پویایی صنعت سینمای ایران شود؟

ضمن تبریک به دوستان عزیزم برای موفقیت فیلم سلام بمبئی باید بگویم که هر چقدر که سینمای ایران با سینمای جهان در ارتباط باشد و با کمک سینمای جهان فیلم بسازد موفق تر خواهد بود. همکاری با سینمای جهان اعم از سینمای بالیوود، انگلیس، فرانسه و دیگر کشورها سبب رشد سینمای ایران شده و به نفع سینمای ایران است.

البته عقیده ای که وجود دارد تنها به همکاری معتقد نیست و معتقد است که ساختار سینمای ما باید مانند سینمای این کشورها بشود تا موفق عمل کند.

ما باید سینمای خودمان را حفظ کنیم. ما باید با نگاه به مردم خودمان و سینمای ملی فیلم بسازیم اما نیم نگاهی نیز به سینمای جهان داشته باشیم به این معنی که ما با نگاه ملی سینمای جهانی بسازیم. در این حالت است که سینمای ما می تواند موفق عمل کند. سینمای ما باید بازار بزرگ تری که بازار جهانی است را ببیند اما این منافاتی با تکیه بر ساختار ملی سینمای ایران ندارد.

حال اگر سینمای ایران بخواهد در حالی که ساختار ملی خود را حفظ کند شکل صنعتی به خود بگیرد باید چه المان هایی را در نظر بگیرد؟

مهم ترین فاکتور در سینما فیلمنامه است که باعث می شود فیلم از حالت شخصی به حالت صنعتی تبدیل شود. سپس  این فیلمنامه قوی را باید با استفاده از تکنولوژی روز دنیا ساخت. این صنعتی شدن مستلزم به روز شدن همه سینماگران ماست. در کنار این تهیه کنندگان باید به سمتی بروند که تیم های جهانی داشته باشند و فقط خود را محدود به سینمای ایران نکنند.

در کنار همه این ها ما نیاز به بازیگرانی داریم که جهانی بیندیشند و در حالی که می توانند نقش آفرینی خوبی ارائه کنند با دانستن زبان جهانی خود را آماده برای حضور جهانی و بین المللی کنند. با در نظر گرفتن و پیاده سازی این المان ها سینمای ایران می تواند به سمت صنعتی شدن برود و امیدوار باشد تا بتواند موفق عمل کند.

با توجه به صحبتی که می فرمایید به نظر شما سینمای ایران چگونه می تواند این المان ها را عملیاتی کند؟

فیلم سلام بمبئی خود نقطه شروعی برای ورود سینمای ایران به سینمای جهان بود. دیگر تهیه کننده ها نیز با تجربه موفق این فیلم تلاش می کنند فیلم هایی با مشارکت دیگر کشورها بسازند که این امر سینمای ایران را به سمت سینمای موفق پیش می برد. پیش از این نیز تجربه موفقی مانند فیلم حضرت محمد (ع) را داشته ایم. ما نیز به فکر تجربه این کار مشارکتی هستیم، هر چند قبلا ما تجاربی در خارج از کشور مانند تجارت و رقص با رؤیا را داشته ایم. اما تولید مشترک ما چیز دیگری خواهد بود. این روند می تواند به نفع سینمای ایران باشد.

بنابراین معتقدید که سینمای ایران نیز مانند دیگر صنایع نیاز به همراهی و سرمایه گذاری خارجی دارد؟

ما علاوه بر مشارکت مادی باید مشارکت دیگر عوامل و نیروی انسانی را نیز داشته باشیم. مانند فیلم حضرت محمد که از مشارکت نیروی انسانی نیز برخوردار بود.

***

جمال ساداتیان:

با شناخت ذائقه مخاطب نوآور باشیم

جمال ساداتیان، تهیه کننده سینما معتقد است که سینمای طنز در سینمای ایران، سینمایی است که از اقبال بیشتری برخوردار است.

با ساخت و اکران فیلم سلام بمبئی برخی معتقدند که سینمای ایران با رفتن به سمت سینمای بالیوود می تواند جان تازه ای بگیرد و اقتصاد آن رشد کند. ارزیابی شما از این صحبت چیست و آیا با تکرار این تجربه سینمای ایران می تواند موفقیت خود را تضمین کند و سینما را به سمت صنعتی شدن ببرد؟

البته صنعتی شدن سینما ساز و کار خودش را می طلبد. به صرف فروش یک فیلم ما نمی توانیم بگوییم این ساختار جواب داده و با تکرار آن هر فیلم مشابه در گیشه موفق خواهد بود. به هر حال فیلم هایی با مشارکت سینماهای جهان ساخته شده است که موفق شده اند و خوشبختانه مورد اقبال مردم قرار گرفته اند.

اما اگر بخواهیم مردم را جذب سینما کنیم این روند سازوکار خودش را می طلبد. این ساختار در ابتدا نیاز دارد که مطابق سلیقه و نیاز مخاطب باشد. در کنار برآوردن این نیاز سالن های نمایش فیلم اهمیت دارد. زمانی که فیلم خوبی در سالن مناسبی اکران شود این روند مخاطب را تشویق می کند تا فیلم های دیگر را نیز ببیند.

البته همیشه یک ساختار خاص برای جذب مخاطب جواب نمی دهد. گاه می بینیم فیلم هایی که انتظار نمی رود مورد اقبال خوب مردم قرار می گیرند و مخاطب چنان از فیلم استقبال می کند که حتی سئانس های نیمه شب نیز پر می شود. این روند خوبی است و نوید روزهای تازه ای برای سینمای ایران دارد. در همین حال پیامی نیز برای مسئولان کشور به دنبال دارد.

این پیام به مسئولان می گوید که سایه خود را از سر سینما بردارند و اجازه دهند دست تهیه کننده ها بازتر باشد تا بتوانند کارهای قابل قبولی بسازند. در شرایط مناسب و ساخت فیلم های خوب؛ گردش مالی در سینما افزایش پیدا می کند و دست تهیه کننده باز است تا فیلم های بهتری بسازد و در کارهای بعدی با سخاوت بیشتری هزینه می کند.

زمانی که فیلم ها با پروداکشن های بهتر ساخته شود بهتر می تواند مخاطب را جلب کند. اگر چنین روندی دنبال شود می توانیم به این فکر کنیم که سینمای ما صنعتی می شود و با برداشته شدن محدودیت ها، سینما می تواند روند تکاملی طی کند و مانند سینمای جهان با گذشت چند سال تبدیل به سینمای صنعتی شود و شرایط مطلوبی را تجربه کند.

به نظر شما چه المان هایی در فیلم سلام بمبئی در رکوردشکنی فروش آن موثر بوده است. البته برخی می گویند کار به لحاظ محتوایی ضعیف است و تنها نان چهره های شاخصش را می خورد و شاید بعد از مدتی این فروش خوب افت کند. اما ادامه روند فروش این فیلم این صحبت ها را تایید نمی کند.

چرا فیلم باید محدود شود. فیلم سلام بمبئی فیلمی است که برای آن زحمت کشیده شده است. بازیگرانی جذب این کار شده اند و در این کار به نقش آفرینی پرداخته اند که مورد اقبال مردم هستند. مجموع این بازیگران و ساختار فیلم توانسته افکار عمومی را به خود جلب کند و مورد اقبال مخاطبان قرار بگیرد.

مردم را که نمی توان به زور به سالن سینما کشاند. لازم است تا مقولاتی که مورد توجه آن هاست در فیلم رعایت کرد تا تمایل پیدا کنند به تماشای فیلم بیایند. همان طور که پیش از این نیز گفتم لازم است دست تهیه کننده ها را باز بگذارند تا کم کم ذائقه مخاطب را بشناسند و بدانند باید برای جذب مخاطب چه المان هایی را دنبال کنند.

این دست باز گذاشتن به معنای برداشتن خط قرمز ها نیست. همه سینماگران خط قرمز ها را می شناسند. محدود کردن آنها و اعمال سلیقه ها ورای خط قرمز ها سبب شده تا تهیه کننده نتواند سلایق مخاطب را دنبال کند وکمک به پویایی سینما شود. برخی چنان فیلترهای خط قرمز را تنگ می کنند که کاری که ساخته می شود نمی تواند با مخاطب ارتباطی برقرار کند.

با توجه به اینکه سینمای هالیوود و بالیوود که در دنیا دو قطب صنعت عظیم فیلمسازی هستند اگر در ایران ما بخواهیم با تکیه بر سینمای بومی خودمان بدون وام گیری از این دو سینما، سینمای صنعتی خود را تعریف کنیم این سینما باید چه المان هایی را دنبال کند؟

ما در ایران از سکولار افراطی تا مذهبی افراطی داریم. این به آن معناست که تنوع سلیقه در ایران زیاد است. قرار هم نیست هر فیلمی همه سلایق را به خود جلب کند. اما به نظر من هر فیلمی اگر بتواند 4 تا 5درصد سلیقه عمومی را جواب بدهد می تواند گیشه خوبی داشته باشد و سینما را به سمت صنعتی شدن ببرد.

ما باید بتوانیم در کنار آن فیلمی بسازیم که سلیقه این طیف های مختلف در کنار هم جذب شود. ذات سینما تفریح است و مردم برای تفریح به سینما می آیند، اما این منافاتی با گنجاندن مفاهیم اجتماعی در فیلم ندارد. اما در کل مردم، سینما را تفریح می دانند و علاقه مندند دو ساعت به سینما بروند و ساعت مفرحی را در سینما طی کنند.

بنابراین فیلم هایی که طنز هستند و مفرح تر از شرایط بهتری در گیشه برخوردارند. اما این به آن معنا نیست که اگر فیلم طنز فروخت بقیه نیز همان سینما را دنبال کنند. بلکه لازم است ذائقه نوآوری را در خلق کار داشته باشند، چون تکرار یک تجربه موفق باعث شکست کار خواهد شد.