صدای اعتراض دامداران کنار گوش دولت

شیر و گوشت دو محصولی است که توسط دامداران تولید و به بازار عرضه می‌شود. اما گویا از سال 92 که دولت، یارانه علوفه را قطع کرد حال این صنعت چندان مطلوب و قابل تعریف نیست. در آن زمان تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت پشتیبانی، اتحادیه سراسری دامداران، اتحادیه صنایع لبنی و وزارت صنعت امضا شده بود که بر طبق آن باید شیرخام تولیدی به قیمت 930تومان به کارخانه‌ها فروخته و مابه‌التفاوت آن یعنی 190تومان در هر کیلوگرم توسط دولت، علوفه (ذرت، جو، کنجاله سویا و سبوس) به گاوداران ارائه شود. اگرچه این اتفاق خوبی بود اما از تیرماه همان سال بنا به دلایلی این یارانه قطع شد و تنها ضلعی که به مفاد قرارداد پایبند ماند، دامداران بودند تا اینکه برای چهار ماه پایانی سال، مقرر شد مبلغ 300میلیاردتومان یارانه نقدی از طریق کارخانه‌های لبنی به دامداران پرداخت شود. اما این موضوع هم آنقدر در گیرو‌دار بوروکراسی‌های اداری چرخید و زمان به درازا کشید که دیگر از ارزش اولیه آن مقدار پول کاسته شد. 

این مشکلات همچنان ادامه داشت تا اینکه اواخر سال گذشته دولت به کارخانه‌های لبنی دستور داد تا شیرخام را به قیمت 1440تومان در هر کیلوگرم از دامداران خریداری کنند. اما کارخانه‌ها نیز به دلایل مشکلات مالی و عدم تناسب هزینه‌ها و درآمدهای‌شان از این کار سرباز زدند. به همین خاطر، سازمان تعاونی روستایی وارد عمل شد و به خرید تضمینی شیر در برخی از استان‌ها با قیمت مصوب پرداخت. البته خرید تضمینی طبق دستور وزیر جهادکشاورزی فعلا تا تیرماه ادامه خواهد داشت.

اما بعد از همه این وقایع و ناملایمتی‌هایی که برای صنعت شیر اتفاق افتاد، نکته قابل توجه این بود که حتی ورود دولت به عرصه لبنیات و اقدام به خرید تضمینی شیر، نتوانست مشکل دامداران را حل کرده و باری از دوش آنها بردارد. زیرا این ارفاق، سهم تمام تولیدکنندگان نشد و عده معدودی توانستند از این مزیت استفاده کنند. بر این اساس، اکثر تولیدکنندگانی که خرید تضمینی را تجربه نکردند، مجبور شدند شیرخام خود را با قیمتی پایین‌تر از نرخ مصوب به کارخانه‌ها بفروشند.

اوج‌گیری نارضایتی دامداران

گذشت و گذشت تا اینکه یکشنبه هفته جاری، دامداران تصمیم گرفتند برای دومین بار بعد از سال 92 اعتراض خود را به‌صورت تجمعی به گوش دولت برسانند؛ اما این بار مقابل نهاد ریاست جمهوری در خیابان پاستور. گفته می‌شود حدود 500نفر از تولیدکنندگان برای اعتراض در این مکان جمع شده و اعلام کرده بودند که خواهان ملاقات با نوبخت هستند. البته اعتراض آنها به دو علت بود. یکی قیمت پایین شیرخام و دیگری واردات گوشت بوفالو.

رییس انجمن صنفی گاوداران ایران در این ارتباط به «فرصت امروز» می‌گوید: «کارخانه‌ها اعتقاد دارند که اگر قرار باشد شیرخام را با قیمت 1440تومان خریداری کنند، باید حداقل 26درصد به قیمت‌های فعلی افزوده شود.» احمد مقدسی با اشاره به اینکه دولت تنها 15درصد اجازه افزایش قیمت را به کارخانه‌ها داده، می‌افزاید: «به دلیل عدم تعهد کارخانه‌ها به نرخ مصوب شیرخام در اول تیر 93 تا به امروز، خون دامداران به جوش آمد و قرار شد که مقابل نهاد ریاست جمهوری تجمع کنند.»

به گفته وی، مدیرکل رسیدگی به شکایات مردمی نهاد ریاست‌جمهوری با نماینده‌های تعیین شده از طرف دامداران، طی جلسه‌ای به تفاهماتی رسیده‌اند و به‌طور خلاصه دولت قول پیگیری سریع این موضوع را داده است. ضمن اینکه در جلسه روز گذشته ستاد تنظیم بازار که ساعت شش بعدازظهر برگزار شد، نخستین مورد مطرح شده، همین بحث قیمت شیرخام و رسیدگی به مشکلات دامداران بود.

در صورت عدم پیگیری دوباره تجمع می‌کنیم

مقدسی تاکید کرد: «دامداران دیگر نمی‌توانند بیش از این با مشکلات بسازند. زیرا محصول تولیدی آنها به‌شدت فسادپذیر بوده و باید در همان روز تولید فروخته شود. بنابراین قابل انبار کردن نیست و باید تدابیری در این راستا اتخاذ شود تا دامدار از ناچاری شیرخام را با قیمت پایین نفروشد، ضمن اینکه ما از دولت انتظار داریم این مشکل را یک هفته‌ای حل کند.»مقدسی می‌گوید: «اگرچه هزینه تمام شده برای هر کیلوگرم شیر برای دامداران 1470تومان است اما این قشر زحمتکش به همان قیمت 1440تومان رضایت داده‌اند. این در حالی است که با احتساب حاشیه سود، حداقل قیمت شیر باید 1600تومان در هر کیلوگرم باشد.» نایب رییس انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران در ارتباط با افزایش قیمت لبنیات به «فرصت امروز» می‌گوید: «ما مجوز افزایش قیمت محصولات ارائه شده به بازار را نداریم اگر داشتیم، می‌توانستیم شیرخام را به قیمت مصوب بخریم.

باید نتیجه ستاد تنظیم بازار مشخص شود

محمد فربد معتقد است که چنانچه این اجازه به کارخانه‌های لبنی هم داده شود، بازار کشش آن را ندارد و قدرت خرید مردم هنوز به آن حد نرسیده است که بتواند از عهده این افزایش برآید. اینجا وظیفه دولت است که با سیاست‌های حمایتی و مساعدت‌هایی که با این صنعت انجام می‌دهد مقابل سقوط احتمالی آن بایستد و نگذارد که صنعت شیر کشور به دره ورشکستگی بیفتد. وی قیمت حال حاضر شیرخام در ایران را نسبت به بیشتر کشورهای دنیا بالاتر می‌داند و می‌افزاید: «وقتی قیمت تمام شده شیرخام بالاست، دامدار هم مجبور است برای تامین هزینه‌ها شیر را به قیمتی بفروشد که ضرر نکند. ما یکی از کشورهای واردکننده عمده علوفه هستیم و 70درصد قیمت شیر را همین مقوله تشکیل می‌دهد. بنابراین طبیعی است که قیمت شیرخام افزایش یابد. این موضوع رقابت لبنیات ایران در عرصه‌های بین‌المللی را هم به مخاطره می‌اندازد. وقتی کشوری مانند ترکیه در این زمینه خوب عمل می‌کند و محصولاتش را با قیمتی پایین‌تر از ایران به عراق می‌فرستد، در صورت افزایش قیمت شیرخام، کم‌کم همین 10درصد صادرات را هم از دست خواهیم داد.»

به گفته وی، تقاضای افزایش قیمت محصولات نهایی در فروردین ماه از طرف کارخانه‌ها به دولت ارائه شده اما هنوز خبری دریافت نکرده‌ایم و این موضوع در جلسات ستاد تنظیم بازار عنوان نشده است. به نظر می‌رسد مسئولان دولتی در حال بازی با زمان هستند و می‌خواهند وقت تلف کنند. هرچند که یکی از مهم‌ترین مطالبات دامداران افزایش قیمت شیرخام است اما حل این معضل به خروجی جلسه ستاد تنظیم بازار روز دوشنبه بستگی دارد. باید منتظر بود و دید که تصمیم مسئولان چه خواهد بود.