نگارش طرح کسب‌ و‌ کار

شاید به‌عنوان نخستین نکته در ذهن تمامی افرادی که مایل هستند کسب‌و‌کاری با توجه به علایق خود راه‌اندازی و مدیریت کنند‌ این سوال مطرح شود که «از کجا باید شروع کرد؟» همیشه برداشتن نخستین قدم مهم‌ترین گام در راه رسیدن به اهداف است. در مرحله اول شما به یک الگو یا نقشه مناسب برای انجام مطالعات و بررسی‌های اولیه قبل از راه‌اندازی کسب‌و‌کار و جلوگیری از حوادث احتمالی که می‌توانند آسیب‌هایی را بر پیکر کسب‌و‌کار شما وارد آورند احتیاج دارید. از نقشه و طراحی یک برنامه کسب‌و‌کار به‌عنوان ابزاری برای پیش‌بینی و مدیریت بهتر کسب‌و‌کارهای موجود یا جدید می‌توان نام برد.

ایجاد یک نقشه به اولویت‌بندی اهداف، نظارت بر عملکرد از تولید تا توزیع و از استراتژی‌هایی که در پیشرفت حوزه خود به کار می‌گیرید می‌تواند کمک‌های قابل ملاحظه‌ای کند. کارآفرینان حتی می‌توانند چشم‌اندازهای درازمدت و کوتاه‌مدت مالی کسب‌و‌کار خود را ترسیم کنند و با سرمایه لازم وارد فازهای اجرایی آن کسب‌و‌کار شوند. اگر نقشه دقیق و منسجمی از راه‌اندازی کسب‌و‌کار جدید طراحی کنید بدون ناراحتی از کمبود منابع مالی می‌تواند آن طرح را به سرمایه‌گذارانی که تمایل به راه‌اندازی کسب‌و‌کار جدید دارند ارائه دهید تا علاوه بر انتقال‌ایده‌های ذهنی خود، منافع و خطرپذیری‌های واقعی‌این کار را به سرمایه‌گذار و مخاطبان خود نشان داده و آنها را به سرمایه‌گذاری در زمینه ‌ایده خود گسیل دهید.

یک طرح کسب‌و‌کار، نوشته‌ای توصیفی و جامع در مورد کسب‌و‌کار یک موسسه است. ‌این طرح حاوی گزارشی دقیق درخصوص تولیدات یا خدمات شرکت، روش‌های تولید، بازار و مشتریان، راهبرد بازاریابی، منابع انسانی، تشکیلات، نیاز به زیرساخت‌ها و تامین نیازهای مالی، منابع تامین مالی و نحوه استفاده از آنها است.

مطالعات نشان می‌دهد افرادی که بدون مطالعه و تنظیم طرح کسب‌و‌کار اقدام به کار می‌کنند، در مقابله با مشکلات و افت و خیزهای اقتصادی و بازار کار توان کمتری دارند و لذا احتمال ورشکستگی و عدم موفقیت‌شان زیاد است. هدف از‌ایجاد طرح کارآفرینی علاوه بر شناسایی نقاط ضعف و قوت آن طرح، بررسی و بازبینی هدفمند و نقادانه پیش‌فرض‌هایی است که قبلا در ذهن خود پرورش داده‌اید. در بیشتر مواقع به دلیل فراهم نکردن جریان نقدی پایدار، عملی نبودن و سوددهی نداشتن‌ایده‌ها به کسب‌و‌کار تبدیل نمی‌شوند و به‌این ترتیب نقش، بررسی‌ها و بازبینی‌ها بسیار قابل اهمیت است.

کارآفرینان می‌توانند با جمع‌آوری اطلاعات مناسب، جامع و به‌روز در‌ایجاد و نحوه اجرای طرح خود تصمیمات آگاهانه‌ای را اتخاذ کنند. طرح کسب‌و‌کار نوعی راهنما است که به کارآفرین امکان می‌دهد پیشرفت خود را در مقایسه با انتظارات برنامه‌ریزی شده اندازه بگیرد. این طرح در زمینه تعریف اهداف و استراتژی‌های دستیابی به آن، رقابت با شرکت‌های مرتبط با آن حوزه، نحوه مدیریت فروش محصول و کارکنان به کارآفرین کمک می‌کند. به این جهت تهیه طرح کسب‌و‌کار می‌تواند نوعی بررسی واقع‌بینانه و ارزشمندی از کسب‌و‌کار به حساب آید. بیشتر کارآفرینان، شخصا یا با استفاده از نظرخواهی افراد با سابقه‌ای مانند وکیلان، حسابداران، مشاوران تجاری و مهندسان که در آن حوزه فعالیت دارند طراحی کسب‌و‌کار خود را ترسیم می‌کنند، فقط آنها هستند که می‌توانند ‌ایده خود را در قالب طرح تنظیم کنند. از منابعی مانند وزارت صنایع و سازمان‌های وابسته، بانک‌ها، دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی، نهادها و سازمان‌های مستقل، وزارت بازرگانی و سازمان‌های وابسته، کتابخانه‌ها و نشریه‌های تخصصی و اینترنت در جهت راه‌اندازی موسسه خود می‌توان استفاده‌های ویژه‌ای برد.

به‌طورکلی مشارکت تعداد بیشتری از مدیران و کارکنان در آماده‌سازی برنامه کسب‌و‌کار احتمال راه‌حل‌های غیر‌قابل اجرای طرح را کاهش می‌دهد. تعداد افراد شرکت‌کننده در نوشتن برنامه کسب‌و‌کار به نوع کسب‌و‌کار و ساختار و مقیاس (کوچکی و بزرگی) سازمان بستگی دارد. شما باید سعی کنید در برنامه کسب‌و‌کار خود نیازهای تمام افراد و گروه‌های ذی‌نفع را برآورده کنید، درحالی‌که در بازار واقعی محصول فقط نیاز گروه‌های مشخصی از خریداران برآورده می‌شود. اگر در طرح کسب‌و‌کاری که تهیه می‌کنید تصمیمات و اطلاعات راهبردی وجود دارد، باید از توزیع نسخ آن خودداری کنید و آن را تنها به افرادی بدهید که اطمینان دارید اطلاعات را بدون اجازه شما به دیگران نمی‌دهند. مسائلی وجود دارد که در بهتر شدن برنامه کسب‌و‌کارشما اثر گذارند و بهتر است در نوشتن طرح‌تان به آنها توجه کنید. جلد و شیرازه‌بندی طرح تجاری باید مناسب باشد. به یاد داشته باشید که برداشت اولیه افراد از شما از طریق طرح تجاری ‌ایجاد می‌شود. جلسه گزارش باید شامل موضوعاتی از قبیل نام قانونی کسب‌و‌کار، نشان یا علامت شرکت، نشانی، شماره تلفن، دورنگار، نشانی پست الکترونیک و سایر راه‌های تماس باشد.