نگرانی مخالفان بی مورد بود / ورود بانک ها به بازار آزاد ارز قیمت ها را شکست

برخلاف پیش بینی برخی مخالفان ورود بانک ها به بازار آزاد ارز که اعتقاد داشتند این برنامه بانک مرکزی موجب افزایش قیمت ها در این بازار می شود، در چند روز اخیر قیمت انواع ارز در بازار آزاد رو به کاهش نهاده است. 

هفته گذشته (دهم مردادماه) بانک مرکزی با استناد به قانون پولی و بانکی کشور مصوب هجدهم تیرماه 1351 و همچنین ماده (81) قانون برنامه پنجم توسعه، «دستورالعمل و ضوابط اجرایی خریدوفروش ارز به نرخ آزاد» را به بانک های عامل ابلاغ کرد.

این ابلاغیه بلافاصله با موجی از تحلیل ها و گمانه ها در میان فعالان اقتصادی مواجه شد. برخی اعتقاد داشتند که این اقدام بانک مرکزی دست دلالان را از سر بازار کوتاه می کند و موجب نظم بخشی به معاملات ارز در بازار آزاد می شود و در مقابل عده ای اعتقاد داشتند که همزمان با اصلاحیه قانون بودجه که براساس آن بخشی از بدهی دولت به بانک ها با نرخ تسعیر ارز پرداخت می شود، نرخ ارز در بازار بالا می رود تا به این ترتیب دولت درآمد بیشتری کسب کند اما برخلاف پیش بینی این دسته از افراد اعلام ورود بانک ها به بازار آزاد ارز، موجب کاهش انواع قیمت ارزها شده است.

بازار ارز آرام است

دبیرکل کانون صرافان در این باره گفت: قیمت ارز در هفته گذشته نسبت به هفته پیش از آن کاهش یافت.

امیر بیت لفته گفت: دلیل اصلی این موضوع، مطالب مطرح شده از سوی بانک مرکزی بود که براساس آن بانک ها می توانند همانند صرافی ها به خریدوفروش ارز با نرخ آزاد بپردازند.

به گفته وی، در صورت جدی بودن این تصمیم، عرضه ارز در بازار بیش از گذشته افزایش می یابد و به تبع آن قیمت ها کاهش می یابد.

بیت لفته ادامه داد: در غیر این صورت، این کاهش قیمت ها کوتاه مدت خواهد بود و پس از مدتی دوباره قیمت ها روند افزایشی خود را به سوی قیمت های پیشین در پیش می گیرد.

وی یادآوری کرد: بانک مرکزی به نیابت از دولت به عنوان متولی ارز در کشور، تهیه و تدوین سیاست های ارزی را بر عهده دارد و به دلیل اثرهای جانبی هر یک از این سیاست ها، تا زمانی که آنها نهایی نشود، اعلام و ابلاغ نمی شود.

این کارشناس مسائل ارزی اضافه کرد که تصمیم اعلام شده یکی از مواردی است که کم کم زمینه تک نرخی شدن ارز را در کشور فراهم می کند.

دبیرکل کانون صرافان ابراز امیدواری کرد که این کاهش نرخ ها در روزهای آتی نیز تداوم داشته باشد تا بازار از انواع ارز اشباع شده و به دست مصرف کنندگان واقعی برسد.

بیـــت لفتــه گفــت: سیاست های بانک مرکزی در سه سال فعالیت دولت یازدهم، موفق تر از هشت سال پیش از آن بوده و مهار و کنترل نرخ ها را به دنبال داشته است.

وی درباره روند کاهشی نرخ تورم گفت: در چنین شرایطی، نگهداشت نرخ ارز در قیمت های معقول و منطقی به سود جامعه است. 

بسترهای لازم باید ایجاد شود

دکتر حمیدرضا میرمعینی در این باره به «فرصت امروز» گفت: یکی از مهم ترین ملزومات یکسان سازی نرخ ارز به اوضاع مراودات بین المللی به خصوص روابط ایران و کشورهای غربی بازمی گردد. اگر مبادلات و نحوه دسترسی ما به نظام مبادلات بین المللی آسان شود، نخستین بستر برای یکسان سازی نرخ ارز فراهم می شود. از سوی دیگر سیاست های اقتصادی دولت و میزان درآمدهای مطمئن ارز در این موضوع تأثیر مهمی دارد. در این راستا دولت باید از دستکاری قیمت ها دست بردارد و نرخ گذاری ارز به مکانیزم بازار سپرده شود. دولت باید از مداخله در بازار دست بردارد.

وی افزود: ابزارهای دسترسی به بازار باید آسان شود. تاکنون صرافی ها این ماموریت را به دوش داشتند اما در بازار های امروزی و اقتصادهای توسعه یافته، بورس های ارز راهکار مناسب تری برای این کار هستند. در بورس ارز تحصیلکرده ها و کارشناسان هستند که بازار را هدایت می کنند که مطمئناً اثر بهتری بر بازار خواهد داشت.

میرمعینی تأکید کرد: با یکسان سازی نرخ ارز شرایطی فراهم می شود که سرمایه گذاران و افرادی که در زمینه های اقتصادی فعالیت می کنند، می توانند با دیدگاه درست تری در مورد نرخ ارز تصمیم بگیرند و بتوانند فعالیت های خود را با اطمینان خاطر بیشتری نسبت به قیمت ارز اتخاذ کنند.

وی ادامه داد: اگر بسترهای لازم برای یکسان سازی ارز فراهم شود تأثیرات مثبتی در اقتصاد به وجود می آید اما در این زمینه هنوز موانعی وجود دارد. یکی از مهم ترین این مشکلات تحریم ها بودند که مشکلات زیادی را برای نظام مبادلاتی ما به وجود آورد. زمانی که ما به سیستم معاملات بین المللی دست پیدا کنیم، مطمئناً می تواند تأثیر بسیار خوبی روی فعالیت های اقتصادی فعالان اقتصادی ما داشته باشد. بنابراین دولت باید تلاش کند تا هر چه زودتر دسترسی های لازم را برای فعالان اقتصادی به وجود آورد.

ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com