«فرصت امروز» ضرورت شفافیت صورت های مالی بانک ها را بررسی می کند / پیش شرط پیوستن ایران به بانکداری جهانی

تابستان سال گذشته بود که بانک مرکزی صورت های مالی نمونه ای را برای بانک ها ارسال کرد تا اطلاعات مالی خود را براساس آن ثبت و ضبط کنند اما با این وجود گویا روند انطباق اطلاعات بانک های بزرگ دولتی با این نمونه چندان رضایت بخش نیست و این موضوع مورد انتقاد معاون نظارتی بانک مرکزی قرار گرفت. 

به گزارش «فرصت امروز» صورت های مالی بانک ها به کشمکشی میان برخی بانک ها و بانک مرکزی تبدیل شده است. آنگونه که برخی منتقدان می گویند بانک هایی که از صورت های مالی غیر شفاف برخوردارند با استفاده از ابهامات موجود معوقات خود را بخش درآمدهای خود حساب کرده و براساس آن اقدام به تقسیم سود می کنند، البته این وضعیت در همه بانک ها یکسان نیست و به خصوص در میان بانک های خصوصی آن دسته ای که کمترین میزان معوقه را دارند از شفافیت مالی به نسبت خوبی برخوردارند. اما در میان بانک های بزرگی که عمدتا دولتی هستند صورت های مالی غیر شفاف موجب شده است تا بانک ها بخش بستانکاری را در درآمدها محسوب کرده و اقدام به تقسیم سود کنند. از همین رو بود که بانک مرکزی در فصل چهارم سال گذشته بازار سرمایه اجازه نداد تا بانک ها به تقسیم سود بپردازند.

این در حالی است که سهامداران بسیاری به دلیل همین جاذبه پرداخت سود سهم های بانکی را در پرتفوی خود نگه می دارند و در صورت کاهش معنادار سود بانک ها با توجه به تعداد سهام های بالای این گروه و ارزش بازار درخور توجه آنها باید گفت که بازار سرمایه با چالشی جدی در ریزش یکی از مهم ترین گروه های خود روبه رو خواهد شد.

انتقاد شدید حیدری از صورت های مالی غیر شفاف

اما گذشته از رخدادهای سال 94 گویا این کشمکش همچنان ادامه داشته و احتمال می رود که امسال نیز مجامع بانک ها با دخالت بانک مرکزی نتوانند سودی به سهامداران خود بپردازند. البته با توجه به رخدادهای سال گذشته بعید است که امسال سهامداران در این مورد غافلگیر شوند و با مطالعه صورت های مالی بانک ها اقدام به خرید سهم هایی در این گروه خواهند کرد که کمترین ابهام و معوقه را در صورت های مالی خود داشته باشد. اما با این وجود، تداوم کشمکش میان بانک ها و بانک مرکزی بر سر صورت های مالی می تواند به عنوان ریسکی برای بازار سهام عمل کند.

در این باره معاون نظارت بانک مرکزی با ابراز تاسف از وجود نواقص متعدد در صورت های مالی بانک ها گفته که نمی توان انتظار داشت بانکی که استانداردهای بین المللی را رعایت نمی کند، مورد پذیرش بانک های خارجی قرار گیرد.

فرشاد حیدری با تأکید بر این موضوع گفت که با اقدامات اصلاحی دو ساله اخیر، گام های بلندی برای شفافیت صورت های مالی برداشته شده است اما این اقدامات کافی نیست.

حیدری، با تأکید بر مقررات تطبیق در بانک های ایرانی که لازمه مراوده بانکی بین المللی است، افزود: بانک های بین المللی باید این اطمینان را حاصل کنند که هرآنچه استانداردهای بین المللی است در بانک های داخلی به خوبی در حال اجراست. این موضوع در بانک های داخلی تقریبا نو و جدید است و تا حد مطلوبِ استانداردهای بین المللی فاصله داریم و بانک ها لازم است با جدیت به این مبحث توجه کنند.

معاون نظارتی بانک مرکزی درباره اینکه آیا فعالیت واحدهای تطبیق در بانک ها استاندارد است یا خیر و آیا چارچوبی از جانب بانک مرکزی در این خصوص به بانک ها ابلاغ خواهد شد یا بانک ها در این موضوع به مقررات داخلی خویش عمل خواهند کرد، توضیح داد: دو استاندارد برای این موضوع تدارک دیده شده است که یک مورد آن به فرآیندهای کار و مقررات تطبیق توسط بانک مرکزی بازمی گردد و دیگری مقررات تطبیق در داخل خود بانک هاست که این موضوع مراحل نهایی را سپری می کند و به زودی به شبکه بانکی ابلاغ خواهد شد.

از بانکداری جهانی عقب هستیم

دکتر محمد کهن دژ، کارشناس اقتصادی در این باره به «فرصت امروز» گفت: بانکداری ما از رشد نیافتگی در بخش های مختلفی رنج می برد. ما از بانکداری دنیا عقب هستیم و به صورت جزیره ای عمل می کنیم.
وی افزود: در نظام بانکی جهانی شفافیت حرف اول را می زند. نه تنها بانک ها بلکه همه شرکت های حاضر در بازار های سهام موظف هستند که اقدام به افشای اطلاعات کنند و از قوانین صورت های مالی در این باره تبعیت کنند، اما در بازار سهام ما شفافیت صورت های مالی منتشره توسط شرکت ها که در میان آنها برخی بانک ها وجود دارند، موجب شده است تا اعتماد فعالان بازار سهام دچار خدشه شود.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: ما نمی توانیم به اقتصاد جهانی متصل شویم، مگر اینکه خود را تا سطح استانداردهای جهانی بالا ببریم. ما صحبت از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی می کنیم اما این سازمان از پذیرفتن کشورهایی که شفافیت مالی در بخش های مختلف اقتصاد آنها رعایت نمی شود سر باز می زند. سرمایه همیشه به دنبال شفافیت است، چون این شفافیت است که ریسک سرمایه گذاری را به شدت کاهش می دهد.

ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com