کارت امتیازی متوازن، روش ارزیابی عملکرد

مــــدل کــــارت امتیــــازی متـــــوازنBalanced Scorecard - BSC که برای اولین بار به‌عنوان روشی برای ارزیابی عملکرد سازمان‌ها معرفی شد، امروزه به‌عنوان یکی از بهترین روش‌ها برای برنامه‌ریزی استراتژیک به‌گونه‌ای که قابل پیاده‌سازی باشد، مطرح است. كارت ارزیابی متوازن یك مفهوم نوین مدیریتی است كه به همه مدیران در همه سطوح كمك می‌كند تا بتوانند فعالیت‌های كلیدی خود را پایش و كنترل کنند. مدل ارزیابی متوازن، اهداف و استراتژی‏های شرکتی را به یک مجموعه‏ مفهومی از معیارهای سنجش عملکرد تبدیل می‌کند که چارچوبی برای اندازه‏گیری و سنجش مدیریت استراتژیک فراهم می‌سازد. کاپلان و نورتون برای جامعیت شاخص‏ها و درک تصویری روشن از سازمان، پیشنهاد می‌کنند مدیران، اطلاعاتی درخصوص چهار منظر را در یک کارت یادداشت تعدیل شده جمع‏‌آوری کنند و به تحلیل آنها بپردازند.

در ایجاد یک کارت امتیازی متوازن، بیش از هر چیز توجه به اهداف کلی، آرمان‏ها و ماموریت‏های سازمان لازم است. در این مرحله بررسی ماموریت‏ها و آرمان‏ها و شناسایی گروه‏های محوری که بر سازمان تأثیر می‏گذارند یا از سازمان متاثر می‌شوند، حائز اهمیت است. در گام بعدی، لازم است انتظارات هریک از گروه‏ها مشخص شود. پس از شناسایی انتظارات طرفین، اولویت‏بندی آنها در دستور کار قرار می‏گیرد. از این طریق می‏توان اهداف حیاتی سازمان را برای تأمین انتظارات تعیین کرد. گام بعدی بررسی شرایط و ایجاد استراتژی‏های محوری برای استفاده هرچه بیشتر از فرصت‏ها را شامل می‌شود. در این مرحله شاخص‏های مرتبط با اهداف و اثربخشی استراتژی‏ها ایجاد و در چهار حوزه‏ یاد شده، قرار می‏گیرند.

در پایان لازم است برای هر شاخص اندازه‏ای جهت دستیابی در پایان دوره‏ مشخص شود. برای ایجاد کارت امتیازی متوازن بهتر است افرادی که در نیمه بالایی هرم سازمانی قرار دارند، وارد عمل شوند. براین اساس، این مدل استراتژی سازمان باید به ابعاد و اهداف عملکردی در چند لایه (طبق مدل اصلی به چهار لایه مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی و زیرساخت‌های رشد و یادگیری) تبدیل شده و سپس برای هریک از اهداف تعیین شده در این لایه‌ها یک یا چند شاخص و اهداف استاندارد برای اندازه‌گیری میزان دستیابی به اهداف تعیین ‌شود. در مرحله آخر برای دستیابی به استانداردهای تعیین شده برای هر شاخص تعدادی طرح و اقدام عملی تعیین و تعریف می‌شود.