گل‌ های مصنوعی‌ وارداتی؛ هم عامل شادی هم نگرانی

گوشه‌و‌کنار شهر را که بگردید، افزایش فروشگاه‌های گل مصنوعی را می‌توانید ببینید. فروشگا‌هایی که اغلب با گل‌های وارداتی پر شده‌اند. رنگارنگ و خوش‌نما و چون عمرشان طولانی است، رفته‌رفته جای گل‌های طبیعی را گرفته‌اند حتی اگر گران‌تر باشند. از طرفی بازار گل‌های طبیعی در حال حاضر هم رونق عمده‌ای ندارد و ایرانیان جز به‌صورت مناسبتی، خریدار پر‌و‌پا قرصی برای گل‌ به شمار نمی‌روند.

بنابراین این سوال ایجاد می‌شود که آیا سرمایه‌گذاری برای تولید گل‌های مصنوعی می‌تواند چرخه اقتصادی قابل اعتمادی داشته باشد، یا اینکه ورود آنها به نوعی چرخه تولید گل‌های طبیعی را هدف قرار داده و مانع از اشتغال بخش قابل توجهی از پرورش‌دهندگان گل‌های طبیعی می‌شود؟

اگر اتفاق دوم رخ دهد، رونق کسب‌وکار عده‌ای، زمین‌گیرشدن کسب‌وکارهای دیگری را در پی دارد.اما آنچه را که نمی‌توان نادیده گرفت، استقبال خریداران از گل‌های مصنوعی و رونق این بازار است.

در کنار نگرانی‌های موجود، برخی کارشناسان براین باورند که اگر بتوان به صورت هدفمند در زمینه تولید گل‌های مصنوعی گام برداشت و با استفاده از فرصت‌های صادراتی آن، زمینه کسب‌وکار فعالان این بخش را فراهم کرد، می‌توان با هزینه‌ای بسیار کم، زمینه‌های اشتغال‌زایی پایدار و قابل ملاحظه‌ای را در کشور فراهم کرد. هرچند این روند نیازمند حمایت از تولیدکنندگان و پرورش‌دهندگان گل طبیعی نیز خواهد بود تا بتوان حلقه‌های تولید گل‌های مصنوعی و طبیعی را به همدیگر پیوند داده تا چرخ اقتصاد هر دو به حرکت درآید.

آمار نگران‌کننده

قبل از اینکه به چندوچون ماجرا بپردازیم یا اینکه جایگاه تولید یا واردات این نوع از گل‌ها را در اقتصاد کشورمان رصد کنیم، بد نیست کمی درباره آمار این نوع محصولات در اقتصاد ایران بدانیم. به‌طور کلی تولید گل‌های مصنوعی در ایران تنها 5درصد از کل بازار را به خود اختصاص داده و تقریباً 95درصد باقی‌مانده مربوط به محصولات وارداتی با کد تعرفه‌ای 67021000 گمرک جمهوری اسلامی ایران و حقوق و عوارض گمرکی 65درصد است.

این درحالی است که براساس آمار موجود در وب‌سایت رسمی گمرک، روند واردات این محصول به کشورمان از سال 1393 تا به امروز کاهش داشته، به صورتی که در آن سال تنها 381تن پر و گل مصنوعی به ارزش حدود یک میلیون و 150 هزار دلار بوده یعنی تقریباً 20درصد کمتر از سال قبل از آن یعنی سال 1392.

اگرچه هنوز آمار دقیقی از میزان واردات این محصول در سال گذشته موجود نیست ولی روند کلی مبنی بر این است که این محصولات سال 1394 کمتر از مبادی قانونی وارد خاک کشورمان شده‌اند، چون حجم ارائه آنها در بازار نه‌تنها کاسته نشده بلکه شاهد افزایش نیز بوده‌ایم و همین موضوع می‌تواند دلیل اصلی نگرانی دست‌اندرکاران تولید گل مصنوعی و تولید‌کنندگان گل‌های طبیعی نیز باشد.

سودجویی با گل‌های مصنوعی

اکبر شاهرخی، رئیس هیأت‌مدیره اتحادیه فروشندگان گل تهران با تأکید بر اینکه ورود گل‌های مصنوعی به نوعی بازار فروش گل‌های طبیعی را تحت تأثیر قرار داده، به  «فرصت امروز» می‌گوید: شاید برخی براین باور باشند که استفاده از گل‌های مصنوعی به نوعی حمایت از طبیعت است ولی اگر به سرانه مصرف گل‌ در کشورهای پیشرفته توجه کرده و آن را با ایران مقایسه کنیم، می‌بینیم فاصله معناداری در این بین وجود دارد.

این مقام صنفی با اشاره به سرانه مصرف گل در ایران و اروپا می‌افزاید: سرانه مصرف گل در ایران بین ۷ تا ۱۰شاخه است درحالی که این آمار در اتحادیه اروپا چیزی حدود 200شاخه گل تعیین شده است، ولی اگر کمی به بازار دقت کنیم می‌بینیم که امروز به جای گل طبیعی، گل‌های مصنوعی مورد استقبال بیشتری قرار گرفته‌اند و حتی اداره‌های دولتی هم از این نوع گل‌های وارداتی که هیچ منفعتی برای اقتصاد ایران ندارد استفاده می‌کنند.

به گفته شاهرخی، این فاصله دقیقا زمانی اتفاق افتاده که می‌بینیم حمایت از محیط‌زیست در بسیاری از کشورها بیشتر و دقیق‌تر از ایران است؛ بنابراین بهانه‌ای برای بی‌توجهی به موضوع پرورش و تولید گل‌های طبیعی بوده است. درحالی که همه می‌دانیم پشت تولید یک شاخه گل یک خانواده وجود دارد که مشغول کار است.

وی با اشاره به روند افزایش استفاده از تاج گل‌های مصنوعی در مراسم‌ها و رویدادهای خاص در کشورمان می‌گوید: برخی افراد با استفاده از روحیه حمایتی مردم اقدام به سودجویی با این روش می‌کنند؛ آن هم درست در زمانی‌که حجم قابل توجهی از کشاورزان و پرورش‌دهندگان گل در ایران از آینده اقتصادی کارشان نگران هستند.

شاهرخی در ادامه تصریح می‌کند: استفاده از گل‌‌مصنوعی در برخی موارد ممکن است به صرفه باشد اما نباید فراموش کنیم این نوع محصولات اکنون به صورت قاچاق وارد خاک کشورمان شده‌اند و نه‌تنها هیچ منفعتی برای اقتصاد ما ندارند، بلکه زمینه بیکار شدن تولیدکنندگان را فراهم کرده ‌است.

درحالی که اگر بتوان با استفاده از فرهنگ‌سازی زمینه استفاده بیشتر از گل‌های طبیعی را در کشور ایجاد کنیم نه‌تنها رونق اقتصادی قابل توجهی در این زمینه خواهیم داشت، بلکه می‌توانیم روحیه شاداب‌تر و آرامش بهتری را در جامعه تجربه کنیم.