سهم کیش از صنعت گردشگری چگونه است؟

سهم کیش از صنعت گردشگری چگونه است؟

در کشور ایران توجه و تلاش برای توسعه هر چه بیشتر صنعت گردشگری می تواند منجر به ایجاد شغل های نوین مرتبط با این حوزه و در نتیجه افزایش درآمدهای غیر نفتی شود. بنابراین شناسایی مناطقی از کشور که قابلیت های گردشگری زیادی در خود دارند با هدف ایجاد زیرساخت های مناسب در آن منطقه و جذب گردشگران بین المللی اهمیت فراوانی دارد. جزیره کیش با توجه به موقعیت استراتژیک خود می تواند یکی از بهترین گزینه ها برای جذب گردشگران داخلی و خارجی باشد. در ادامه مطلب به جایگاه فعلی جزیره محبوب کیش از منظر جذب گردشگر و آینده گردشگری در این منطقه می پردازیم.

نگاهی به تاریخچه جزیره کیش

جزیره کیش یکی از جزایر آب های خلیج فارس است که در ناحیه جنوب کشور و در شهرستان لنگه در استان هرمزگان قرار دارد. این جزیره از سمت شرق با تنگه هرمز، از سمت جنوب با کشور امارات و از سمت غرب نیز با کشورهای بحرین، قطر و عربستان همجوار است. در حال حاضر جزیره کیش به عنوان منطقه آزاد تجاری شناخته می شود که گردشگران زیادی با بلیط کیش به آنجا سفر می کنند. آنطور که در منابع تاریخی ذکر شده است اولین بار نام این جزیره در توصیفات یک دریاسالار یونانی که به سفری اکتشافی در جنوب ایران آمده بود آورده شد. او در توصیفاتش جزیره را منطقه ای مملو از نخلستان و پر از آبادانی معرفی کرده بود و بعد از آن بود که توجه ها به این منطقه بیش از پیش جلب شد. جزیره کیش تاریخ پر فراز و نشیبی را در طول سالیان طی کرد بطوری که حتی در دوره ای از تاریخ به اشغال پرتغالی ها درآمد. در هر دوره تاریخی اسامی مختلفی به جزیره داده شده است. در دوران قاجار به آن جزیره قیس می گفتند و بعدها در زمان پهلوی نام جزیره کیش را برای آن انتخاب کردند. درباره دلیل نام گذاری جزیره به کیش نیز چندین گمانه زنی مختلف وجود دارد. بر اساس یکی از رایج ترین گمانه زنی ها واژه کیش در اصل به معنای تیر است که اشاره ای است به نواحی بلند و مرتفعی که در پیرامون جزیره وجود دارد.

پیشینه گردشگری در جزیره کیش

جزیره کیش از دیرباز به سبب موقعیت جغرافیای خاص خود همواره مورد توجه بوده است. در زمان هخامنشیان جزیره به عنوان قطب اصلی صید مروارید شناخته می شد و به واسطه همین امر هم محل تردد تجار خارجی بوده است. اما با اشغال جزیره توسط پرتغالی ها روند پیشرفت و رونق در جزیره نیز تا حد زیادی متوقف شد. بعد از آن در دوران قاجار جزیره کیش به حاشیه رانده شد و از نظر فعالیت های اقتصادی و به طبع آن فعالیت های گردشگری در حالت سکون قرار گرفت. تا این که در سال ۱۳۴۹ گروهی از کارشناسان آمریکایی و ایرانی با هدف بررسی و ایجاد زیرساخت های بنیادی جهت توسعه گردشگری راهی جزیره کیش شدند. در این زمان شروع پروژه های عمرانی زیادی کلید خورد که به معنای شروع دوران جدید گردشگری در منطقه کیش بود اما با وقوع انقلاب مجددا فعالیت های انجام شده متوقف شدند. در دوران بعد از انقلاب نیز تلاش های زیادی برای رشد گردشگری در کیش انجام شد که بیشتر آنها از دهه ۱۳۶۰شروع شدند. از آن سال ها تا کنون بسیاری از اقداماتی که در این زمینه انجام شده اند به نتایج خوبی هم منجر شده اند. به گونه ای که آمار گردشگران تور کیش در چند سال اخیر نسبت به سال های قبل رشد قابل ملاحظه ای داشته است.

با این حال با توجه به ظرفیت های گردشگری فراوانی که در این منطقه وجود دارد انتظار می رود تا کیش به عنوان یک قطب گردشگری مهم در کشور شناخته شود اما بر اساس اظهارات معاون گردشگری منطقه آزاد کیش در حال حاضر سهم جزیره کیش از جذب گردشگران داخلی تنها دو درصد است که با توجه به قابلیت های بالقوه آن بسیار ناچیز است. در واقع این گفته به معنای آن است که تنها دو درصد از گردشگران ایرانی جزیره کیش را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب می کنند و این در حالی است که سهم جزیره کیش در جذب گردشگران خارجی از این هم کمتر است. ماهان ایر، ساها، زاگرس و غیره از ایرلاین های معتبر در این مسیر هوایی برای گردشگران هستند.

قابلیت های گردشگری در جزیره کیش

جزیره کیش را می توان نگینی بر آب های خلیج فارس توصیف کرد که مملو است از جاذبه های گردشگری متنوعی که با هر سلیقه ای هماهنگ است. گذشته از سواحل مرجانی کیش و طبیعت دلربای جزیره، جاذبه های تاریخی ارزشمند زیادی در کیش وجود دارند که بسیاری از آنها در فهرست آثار یونسکو نیز به ثبت رسیده اند. شهر زیرزمینی کاریز، آب انبار کیش و کشتی یونانی از جمله جاذبه های تاریخی جزیره بشمار می روند. علاوه بر آنها شهر باستانی حریره و روستای باغو نیز از مناطق باستانی کیش هستند که می توانند برای گردشگران علاقمند به تاریخ در تور کیش بسیار جذاب باشند. همچنین اماکن تفریحی زیادی در کیش وجود دارد که با توجه به تفریحات آبی جزیره کیش از تنوع بی نظیری برخوردارند که از نمونه های این مراکز می توان به پارک دلفین کیش، مجموعه ورزشی و گردشگری مارینا و آکواریوم کیش اشاره کرد. افزون بر این در سال های اخیر هتل های پنج ستاره کیش و مراکز خرید مدرنی در جزیره تاسیس شده اند که می توانند در زمره جذابیت های گردشگری این منطقه باشند و امید است که در سال های آینده به تعداد آنها افزوده شود.

راهکارهای توسعه صنعت گردشگری در کیش

در مجموع توسعه گردشگری در ایران می تواند راه موثری برای اشتغال زایی و جذب درآمدهای ارزی شود که خود راهکاری برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است. بنابراین برای توسعه گردشگری در مناطق مختلف ایران از جمله جزیره کیش در وهله اول لازم است تا رویکردهای کلی نسبت به حوزه گردشگری تغییر کند و در نتیجه به این حوزه نه تنها به عنوان حوزه ای فرهنگی بلکه به عنوان یک صنعت کارآمد و درآمد زا توجه ویژه ای شود. در وهله بعد لازم است تا ابتدا مناطق مناسب گردشگری شناسایی شوند و سپس زمینه برای توسعه و بهبود زیرساخت های اولیه گردشگری از جمله حمل و نقل عمومی، تاسیس هتل های جدید با استاندارهای بین المللی و ارتقاء کیفیت صنایع غذایی در آنها فراهم شوند. در مرحله بعد می توان با اطلاع رسانی های وسیع درباره جاذبه های دیدنی مناطق گردشگری از جمله جزیره کیش توجه گردشگران خارجی و داخلی را به آن مناطق جلب کرد. برگزاری جشنواره ها و فعالیت های دسته جمعی خلاقانه نیز می تواند راهکاری در مسیر جذب گردشگران به یک منطقه خاص باشد. بطور نمونه میزبانی قطر در مسابقات جام جهانی فوتبال می توانست یک فرصت طلایی برای جذب گردشگران به جزیره کیش باشد که متاسفانه علیرغم تلاش های زیاد عملی نشد. در پایان امید است که دولت ها توسعه گردشگری در مناطقی مانند جزیره کیش که پتانسیل های گردشگری فراوانی دارند را در اولویت قرار دهند و با انجام سرمایه گذاری ها و بسترسازی های مناسب زمینه را برای رشد گردشگری در آنها فراهم کنند.