سیل پناهندگانی که از کشورهای خود فرار میکنند و دیوار پشت مرزها برای متوقف کردن آنها و مذاکراتی که برای جلوگیری از گسترش این معضل تمامی ندارد و صدها هزار مهاجری که از دریای مدیترانه عبور میکنند، در حال حاضر، چالش بزرگ پیش روی اروپاست. اما تنها این موضوع نیست. «فرانسوا اولاند»، رئیسجمهوری فرانسه در آخرین کنفرانس خبری دوسالانه خود، به منظور تأکید بر مسائل مربوط به COP (کنفرانس تغییر اقلیم ۲۰۱۵ سازمان ملل متحد در پاریس) اعلام کرد، علاوه بر جنگها، فقر یا تنشهای قومی و مذهبی، آشفتگیها و تغییرات آبوهوایی نیز ممکن است باعث جابهجایی میلیونها نفر روی این کره خاکی شود.
250میلیون پناهنده آب و هوایی در سال 2050
به گفته وزیر دفاع فرانسه، تغییرات آب و هوا خودش یک تهدید است و همچنین به عنوان یک عامل تشدیدکننده تهدید عمل میکند. سازمانملل متحد برای سال 2050 در جهان، 250 میلیون پناهنده آب و هوایی پیشبینی میکند. در حال حاضر، با توجه به اطلاعات و آمار جمعآوری شده از مرکز IDMC (مرکز کنترل جابه جایی داخلی)، میلیونها نفر پناهنده آبوهوایی وجود دارند. به منظور روشن کردن اهمیت آن جزییاتی ارائه میشود؛ از سال 2011، 4میلیون پناهنده سوری کشور خود را ترک کردهاند، در حالی که از سال 2011 تا 2014، حدود 83میلیون و 500 نفر پناهنده آب و هوایی به ثبت رسیدهاند.
با این حال، برخی تصریح میکنند که باید با احتیاط میان پناهندگان جنگ و پناهندگان آب و هوایی تمایز قائل شد، چرا که معیارهای این دو گروه از هم متفاوت است. علاوه بر این، این پناهندگان آب و هوایی که از وضعیت واحد قوانین بینالمللی بهرهمند نیستند، اغلب با عنوان «آواره» نامیده میشوند. برخی از جابهجاییها درون مرزهای یک کشور رخ میدهد، مانند کشور ویتنام که توفانها توزیع جمعیت کشور را تغییر داد یا کشور آنگولا که خشکسالی و سیلها همینطور باعث جابهجایی جمعیت درون کشور شدند (با توجه به گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت در سال 2014). برخی دیگر از پناهندگان آبوهوایی نیز به کشورهای همسایه پناه میبرند. آنها از حوادث زمان خود و همچنین از تخریب آهسته زیستگاه خود فرار میکنند. شرایطی است که سرشماری ظریفتر این جنبش جمعیتی را دشوار میکند.
پناهندگان آب و هوایی، از سیل 4 برابر بیشتر از زمین لرزه میگریزند
توفان، سیل، بالا آمدن سطح آب دریا، درجه حرارت شدید، آتش سوزی، خشک شدن آب و همچنین زمین لرزه و فوران آتش فشان ازجمله دلایل جابهجایی جمعیت هستند. مرکزIDMC، میان علل مختلف (آب و هوایی و جغرافیایی) تفاوت قائل میشود. نگاهی داریم به آمار و ارقام از سال 2008: از این تاریخ به بعد 184.6 میلیون نفر مجبور به جا به جایی شدهاند. اما به چه دلیلی؟ هرچند زلزله قدرتمند سیچوان چین، هائیتی و شیلی (که محور زمین را تغییر داد) منطقی به نظر میآید، این سیلابها، سیلها و توفانها هستند که اکثریت حوادث طبیعی را شامل میشود که مردم از آنها فرار میکنند. آشفتگیهای آب و هوایی به توالی و فراوانی این حوادث طبیعی منجر میشود. به ازای یک نفر آواره به دلیل زمین لرزه، چهار نفر از سیل و دو نفر از توفان فرار کردهاند.
آسیا، قارهای با بیشترین آسیب دیده و آواره
از هر پنج پناهنده آب و هوایی، چهار نفر در آسیا زندگی میکنند. با توجه به مرکز IDMC، هر ساله 21.5 میلیون نفر از حوادث طبیعی فرار میکنند. چین، فیلیپین و هند بیشترین آسیبدیده را دارند. 15 نفر از هر 20 نفر بیسرپناه به ثبت رسیده در سال 2014 از این سه کشور هستند. در سال 2014، توفان راماسون، خود بهتنهایی باعث آواره شدن 628 هزار نفر در چین و به خصوص 2.99 میلیون نفر در فیلیپین شد، جایی که توفان هاگوپیت نیز سبب آوارگی 1.82 میلیون نفر شد. در هند، مهمترین حادثه سال سیل در ایالت اوریسا (ایالتی در شرق کشورهندوستان در کنار خلیج بنگال)، با 1.07 میلیون آسیب دیده و در منطقه کشمیر با 812 هزار نفر آواره بود. سیل کشورهای همسایه را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داده است. 740 هزار نفر در پاکستان، 542 هزار نفر در بنگلادش بیخانمان شدهاند.
به گزارش بانک جهانی و سازمان همکاری و توسعه که رادیو تلویزیون فرانسه اعلام کرد، در دهههای آتی، میلیونها نفر بر اثر افزایش سطح آب، شوری خاک، سیل، حرکت زمین و ریزش کوه مربوط به ذوب شدن برفهای رشته کوه هیمالیا بیخانمان خواهند شد. هند در حال حاضر اقدام به کشیدن دیوار مرزی به طول 3200کیلومتر کرده که آن را به نام دیوار آزادی میشناسند. با این حال، اروپا نیز از جا به جایی جمعیت در امان نیست، اگرچه با نسبتی غیر قابل مقایسه، کمتر (از آسیا) رخ میدهد. در فرانسه، توفان «زینتیا» باعث جابهجایی جمعیت میشود، گرم شدن آب دریای مدیترانه سبب راه افتادن بارانهای سیل آسا از نوع «سون» و طغیان در این منطقه میشود که به وسیله دریا احاطه شده است. البته، بالا آمدن سطح آبی را که کشور هلند را شدیدا تحت تأثیر قرار میدهد، نباید فراموش کرد.
خطر منحصر به فرد بالا آمدن سطح آب
هلند کشوری است که جمعیت بسیاری، بهطور گسترده تحت تأثیر بالا آمدن سطح آب قرار میگیرند. طبق گزارش سازمان مرکزی آب و هوا در روزنامه نیویورک تایمز، از هر دو شهروند هلندی، یک نفر تا پایان قرن 21 از عواقب افزایش سطح آب آسیب میبیند. بالا آمدن سطح آب و سیلابهای مناطق ساحلی، 147 تا 216 میلیون نفر را در سراسر دنیا نگران میکند. بنابر نتایج کنفرانس تغییر اقلیم ۲۰۱۵ سازمان ملل متحد در پاریس، آسیا، با بیش از 50 میلیون نفر از مردم چین که تحت تأثیر پدیده گسترش و افزایش گازهای گلخانهای و افزایش درجه حرارت متوسط هستند، آسیبپذیرترین قاره جهان است.
* منبع: MSN