پاسخ رئیس کل بانک مرکزی به شبهه ربوی بودن بانک ها / سود بانکی باید متناسب با شرایط اقتصاد پرداخت شود

در جریان شدت گرفتن انتقادات از سوی علما نسبت به ربوی بودن عملیات بانک ها و نحوه پرداخت سود بانکی، رئیس کل بانک مرکزی هرچند مسائل مطرح شده را کاملا رد نمی کند، اما در این باره توضیحاتی ارائه کرد.

ولی الله سیف در گفت وگو با ایسنا با اشاره به اینکه عملکرد بانک ها و انتقاد به آنها در بانکداری بدون ربا از دو بعد اقتصادی و ربوی قابل بررسی است، توضیح داد: از جنبه اقتصادی باید گفت وقتی کسی که پول خود را خرج نکرده و به عنوان پس انداز در بانک ها سپرده می کند ترجیح بر آن است تا در آینده بتواند از بازدهی آن استفاده کند، بنابراین اگر قرار باشد پولی در بانک ها نگهداری و برای آن عایدی در نظر گرفته نشود آنگاه پس اندازها کاهش پیدا می کند که در این حالت نتیجه ای برای شبکه بانکی به دنبال نخواهد داشت.

وی با بیان اینکه بانک ها در اقتصاد مانند سدی عمل می کنند که پول ها به ویژه منابع خرد را جمع آوری می کنند، گفت: در نهایت این منابع را ساماندهی کرده و به سمت سرمایه گذاری مثبت در کشور باید هدایت کنند؛ از این رو اگر بانک نباشد چنین اتفاقی نیفتاده و اقتصاد بانک محوری مانند ایران دچار مشکل خواهد شد. این در حالی است که از سوی دیگر بودجه دولت هم در حدی نیست که بخواهد حجم پروژه های موجود در کشور را پاسخگو باشد، در این شرایط نیاز به بانک و مکانیزم آن ضروری خواهد بود.

گاهی آنچه مطرح می شود، تحریف شده است

رئیس کل بانک مرکزی در رابطه با مسائل مطرح شده پیرامون ربوی بودن عملکرد بانک ها نیز یادآور شد: هر چند انتقاداتی در رابطه با بانکداری بدون ربا وجود دارد و در برخی زمینه ها نیز کاملاً درست است اما ما بارها حضور مراجع عظام رسیده و از دغدغه های آنها باخبریم اما گاهی نوع مطالبی که حضورشان منعکس می شود و همچنین اینکه از منظر چه کسی مطرح خواهد شد، کاملاً متفاوت است و در مواقعی تحریف و به طور نادرست منعکس می شود به طوری که بخشی از مسائلی که مطرح می شود مبالغه و افراط شده است.

سیف با بیان اینکه در آیین نامه ای که برای اجرای بانکداری بدون ربا وجود دارد شبهه ای نیست، گفت: این آیین نامه به تصویب شورای نگهبان رسیده و از فیلترهای لازم عبور کرده است.

وی با بیان اینکه در شیوه اجرای آیین نامه ای بانکداری بدون ربا در برخی شعب بانک ها گاهی شبهاتی وجود دارد، افزود: اما در قانون برنامه ششم توسعه موضوع شورای فقهی که در گذشته بدون قانون ایجاد شده بود، حل و فصل شده و اکنون قانونی است که می تواند ایفای نقش کرده و از این نهاد استفاده کافی برده شود.

رئیس شورای پول و اعتبار به انتقادات مطرح شده در رابطه با نرخ بالای سود بانکی نیز پاسخ داد و گفت: در برخی اقتصادها نرخ سود بانکی پایین و در حد صفر نیز است، اما در اقتصاد ایران شرایط برای رسیدن به نرخ سود تسهیلات بانکی در حد تک رقمی فعلاً وجود ندارد، چرا که برخی عدم تعادل ها در حوزه بانکی مانع از این اتفاق می شود.

سیف یادآور شد: با توجه به تک رقمی شدن تورم در سال گذشته باید نرخ سود بانکی نیز به این سمت سوق پیدا کند، اما زمانی که تورم تک رقمی پایدار و در حد 5درصد یا کمتر کاهش پیدا کند، می توان امیدوار بود که نرخ سود تسهیلات نیز متناسب با آن به این حد برسد.