نگاهی به سرانه شعب بانکی ایران در مقایسه با جهان / تعداد کم بانک ها و شعب زیاد در ایران

فرصت امروز: در حال حاضر حدود ۳۵ بانک و مؤسسه اعتباری با مجوز بانک مرکزی در ایران فعالیت می کنند و بر اساس آخرین آمارها حدود ۲۳هزار شعبه بانکی در حال حاضر در سطح کشور وجود دارد و اگر این تعداد شعب را با جمعیت 80میلیونی ایران در نظر بگیریم، به ازای هر ۳۴۰۰ نفر در ایران یک شعبه بانکی وجود دارد.

همین امر یکی از انتقاداتی بوده که همواره در سال های اخیر و به ویژه پس از پا گرفتن بانک های خصوصی در ایران به نظام بانکی وارد شده و چندی پیش رئیس جمهور نیز در پنجاه و هفتمین مجمع عمومی بانک مرکزی از بانک ها انتقاد کرد و گله مندانه گفت که چه نیازی به وجود این همه شعب بانک وجود دارد و چرا باید فاصله شعب در کشور تا این حد کم بوده و طبق استانداردهای جهانی نباشد.

حسن روحانی همچنین به دنبال این انتقاد خود گفت که در خارج از ایران برای رفتن از یک شعبه بانک به شعبه دیگر باید با اتوبوس یا مترو رفت، درحالی که در اینجا می توان به راحتی و با پیاده روی فاصله شعب بانک ها را طی کرد.

همه اینها در حالی است که به گفته معاون نظارتی بانک مرکزی، دو رویه در دنیا در رابطه با شعب بانکی وجود دارد؛ اول این که تعداد بانک ها زیاد است، اما شعب کم و در سویی مقابل، تعداد شعب زیاد بوده و تعداد بانک ها کم است که البته در ایران، رویه دوم یعنی تعداد کم بانک ها و شعب زیاد وجود دارد. اما سؤال این است که آیا این انتقاد به نظام بانکی، درست است و در کشورهای دیگر وضعیت چگونه است؟

به گزارش ایسنا، افزایش تعداد شعب بانک ها طی سال های اخیر و رسیدن آن به عدد ۲۳هزار، یکی از مواردی است که از سوی برخی کارشناسان یا مسئولان مورد انتقاد قرار می گیرد و نظرات متفاوتی در این بین درباره تعداد شعب بانک ها وجود دارد. برخی معتقدند که گرچه می توان با توسعه بانکداری الکترونیک از تعداد شعب کاست، اما در نهایت آنقدر هم که تأکید وجود دارد شعب فراوان و تعداد آن نامتناسب نیست، در عین حال که اعلام می شود حتی فروش شعب مازاد هم رقم چندان قابل توجهی را در بین دارایی بانک ها در بر نمی گیرد.

اما در رابطه با شرایط موجود شعب بانک ها در ایران، نگاه بانک مرکزی چیست و چه برنامه ای برای آن دارد؟ در همین زمینه، فرشاد حیدری معاون نظارت بانک مرکزی معتقد است که بیش از شعب بانک ها و تعدادشان، مسئله مهم نوع توزیع آنها است که چندان منطقی نیست، به طوری که در برخی خیابان ها شعب بیشتر و در برخی خیابان شعبی وجود ندارد از این رو باید توزیع شعب ساماندهی شود.

معاون نظارت بانک مرکزی با اعتقاد به اینکه شرایط موجود شعب بانکی مربوط به نوع بانکداری در گذشته است یادآور شد: به هرحال قبلا خدمات انفورماتیک و الکترونیک بانک ها چندان توسعه پیدا نکرده بود و از این رو تعداد شعب متناسب با مراجعه مشتریان بانک ها شکل گرفته، اما اکنون با توسعه بانکداری الکترونیک و عدم نیاز به مراجعه مستقیم به شعب برای انجام بسیاری از خدمات، دیگر نیازی به تعداد بالای آنها نیست و باید این سیاست مورد بازنگری قرار گیرد.

وی عنوان کرد: بانک ها باید خدمات خود را از عرصه های تجاری به عرصه غیرتجاری تغییر داده و در آنجا ارائه کنند.

حیدری در رابطه با مقایسه تعداد شعب بانک های ایرانی با سایر کشورهای دنیا نیز یادآور شد: براساس استانداردها وقتی تعداد شعب را با سایر کشورهای مختلف و همسطح مقایسه می کنیم، سرانه شعب پرجمعیت تقریبا برابری می کند، ولی مسئله اینجاست که ما از نظر الکترونیک و خدمات بانکداری الکترونیک پیشرفت های چشمگیری داشتیم، بنابراین باید از این نظر تغییراتی در شعب ایجاد شود.

چندی پیش نیز در جلسه مشترکی که بین مدیران بانک ها برگزار شد آنها موضوع شعب و انتقادات مطرح شده را مورد بررسی قرار داده بودند. طبق اطلاعات دریافتی ایسنا قرار بر این شد که مدیران بانک ها در نامه ای جریان شعب و مشکلاتی را که اکنون در رابطه با کاهش آن وجود دارد به اطلاع رئیس جمهوری برسانند.